A agricultura deunos suficientes alimentos, a tranquilidade de que os fillos da familia teñen futuro, o crecemento do cerebro que supón unha alimentación constante de calidade cada comida e, desde o costado, o tempo. O que traballa con plantas gaña tempo constantemente. Preparar a terra, sementar, coidar, cultivar, coidar, etc. requiren tempo e dan tempo ao agricultor: hai que inclinarse a medida da vida da planta. A medida do tempo é outra cando se fala de terra. O maior luxo actual. Sen Vde. Ese tempo é a nai de todas as nosas culturas. A boa comida e o tempo son os ingredientes de todo o que é cultura: a lingua e todo o demais: convivencia, filosofía, respecto, música, comprensión, arquitectura, literatura... todo aquilo que nos coman como persoas. A nosa cultura debe todo á terra e aos cultivadores. Sen ese traballo da Terra seriamos simples cazadores e recolectores, sen tempo nin cultura. Como nós, todas as demais culturas, todas.

Na zona mediterránea, completouse e desenvolvido outro clima, outras terras, culturas moi diferentes á nosa. As nosas avellanas no Mediterráneo son tres: a vide (Vitis vinifera), o trigo (Triticum aestivum) e os cultivos e a oliveira (Olea europaea). A vide esixe un traballo laborioso e peculiar. Grandes plantacións de cultivos e unha longa cadea de traballo que se repite cada ano. A oliveira é o máis fácil e o seu beneficio é o ouro. Pode vivir miles de anos e insignia a cadea da cultura campesiña como poucas plantas.

A nós veu a agricultura polo Mediterráneo, desde Oriente Próximo. Ao implantar e situar a súa cultura e coñecemento na nosa terra, desenvolveuse e floreceu noutro saber. Estamos a florecer. Á Terra, pero a eles tamén debemos o que somos. A quen non deixan cultivar a terra e cortan polo traseiro os indicadores máis importantes do seu carácter: os palestinos. Todo se está cortando de raíz e sen vide, sen cultivos e, sobre todo, sen oliveiras milenarias, sen cultura. Cando unha oliveira é xulgado e é asasinado eles mesmos mátano. É a guerra da fame.

A guerra do futuro é eliminar alimentos de calidade e tempo para ser Zarena. Se a fame persiste sen tempo, non hai nada máis para nada, hai que buscar comida para os fillos e fillas e non ter unha persoa vestida. A fame provoca pobreza, non se pode comer sen comer. Non se pode.

Lembre sempre que come algo: todo o que comemos debémolo a eles. O Mediterráneo foi unha ponte que nos trouxo a agricultura, un “un pont de mar blava” que canta Lluis Llach, unha ponte de mar azul. Esa ponte segue aí, e por aquí que vai?

Polo menos aprenderemos! As guerras da fame están a estenderse: compran terras interminables, rouban e patentan sementes, producen abonos químicos e pesticidas asasinos e medicamentos para tratar enfermidades comúns. Nesa cadea vivimos todos. A fame estanos empobreciendo. O que vén difundir a comida lixo será unha xeración con menos intelixencia en toda a historia. E que futuro teñen os nosos agricultores? Icona de coraxe interminable, os nosos campesiños son palestinos. Todos somos palestinos. E o que nos está pasando aquí e alá non é unha barbarie, é unha civilización. Caso de fame.