Na zona vella de Pamplona repetíanse as kalejiras e as concentracións ruidosas e os axentes sociais mostráronse con diferentes niveis e palabras a favor do gaztetxe. Os hostaleiros da praza e numerosos colectivos do movemento popular da Comarca de Pamplona, por unha banda, mostraron o seu rexeitamento ao desaloxo do gaztetxe. Os veciños tamén denunciaron con dureza a ocupación policial do barrio. Tamén fóra do barrio e da cidade produciuse unha serie de expresións de solidariedade, algunhas das cales, máis aló das palabras, situáronse fóra do enclave do civismo. Son significativos os cortes de dúas vías, as pintadas nos autobuses e a aparición tapiada do batzoki de Alsasua. A mobilización atopou o seu núcleo central na manifestación do 19 de xaneiro en Bilbao. 6.000 persoas non se reúnen cada día en nome da ocupación e a autogestión. Todo iso reflicte a tendencia que se observa en todo o País Vasco.

Unha das respostas máis espectaculares e interesantes do reto de controlar un palacio abandonado durante anos foi o corte de camiños da ponte Bergel, cerca do gaztetxe. A acción foi reivindicada desde o feminismo e realizada por mulleres, bolleras e trans. Dúas mozas colgando dos extremos da mesma corda ao carón e outro da ponte, animando a moitas persoas, sobre todo chicas novas, dando palmadas e gritando aos do gaztetxe. A escena estaba decorada con pancartas como “Destruír o heteropatriarcado, defender os gaztetxes” e “Feministok gaztetxekin”. A Policía Municipal, a Policía Foral, a Policía Nacional e os bombeiros tardaron tres horas en restablecer o tráfico habitual dos coches.

Esta acción pon sobre a mesa, para a reflexión, a conexión entre o gaztetxe e o feminismo.

Por unha banda, os filtros machistas que condicionan a realidade fan que os gaztetxes, outros espazos ocupados, os incidentes rueiros, etc... véxanse como espazos masculinos. Unha vez máis, na sociedade predomina a tendencia dos participantes a representar ao neno, branco, hetero e cis. Cuestionar a legalidade, oporse á propiedade privada e romper a paz social non pode ter nada que ver co feminismo. O cidadán medio non pode agrupar a estes dous suxeitos. O segundo é socialmente aceptado, é un digno loitador de honra deste século. Á primeira, en cambio, únese a miúdo ao espírito da rebelión pueril que non comprende de forma axeitada a realidade política.

Doutra banda, os mozos tamén reproducen condutas machistas, o que empeora algunhas dos narices. Pódese dicir doutra maneira, que aínda non hai proxecto nin espazo no movemento popular totalmente libre das garras do patriarcado á práctica, máis aínda no caso dos colectivos ou espazos mixtos. Como non hai proxectos fóra do capitalismo. Máis que Askegune, son laboratorios de liberdade que son espazos libres, como "Askebideak". Falar na realidade de quen queren cambiar a realidade, a visibilidade, a capacidade de influír no colectivo, o poder, á fin e ao cabo, non é neutral respecto ao xénero. Ás veces isto non se admite. A miúdo, a maior dificultade ou o menor desexo de aceptalo son os privilexiados.

Con todo, por baixo de todos os prexuízos e por encima de todas as actitudes machistas, temos a mulleres, bolleras e trans que traballan como formigas no día a día de colectivos mixtos e non mixtos. Non se pode pasar por alto, porque as feministas se puxeron en primeira liña, dicindo que esas "askebides" teñen o seu espazo propio. Así mesmo, ideas e prácticas antisistema. Tamén din que lles defenderán co seu corpo, “calladamente (…) sen obedecer as súas leis de cidadanía”.

Ademais, no contexto deste auxe histórico do feminismo, froito de décadas de loita feminista, esta acción tamén fai chegar unha mensaxe a quen queren apropiarse desta palabra: que o feminismo non é compatible co capitalismo hetero-patriarcal. Que sen unha transformación radical non se pode construír un feminismo que se vexa socialmente con bos ollos. Este presunto feminismo é un capitalismo violeta que deu xa algúns pasos de contundencia. As empresas multinacionais que moven millóns grazas á opresión dos dereitos laborais das mulleres pon lemas feministas nas camisetas, os medios de comunicación miden o patriarcado restar salarios e a folga feminista Uxue Barkos estaba “admirada” o pasado 8 de marzo: “Marabíllame!”.

Uxue Barkos non é feminista. En realidade é oximorona. Defender a propiedade privada, ver a natureza como recurso do sistema produtivo, soster e promover o capitalismo por encima da vida: este é o patriarcado. O capitalismo heteropatriarcal prioriza o ámbito do mercado sobre o ámbito doméstico e o coidado, atribuíndo o primeiro aos homes e o segundo ás mulleres. Para iso, a domesticación da muller, a caza de bruxas, a heteronormatividad, a sexualidade reprimida, a familia nuclear. A opresión e a violencia nas mulleres, sistémicamente.

É unha idea moi clara e á vez evasiva, que non son o sistema por unha banda e o patriarcado por outro, senón o mercado heteropatriarcal. Lendo boca abaixo: toda iniciativa que cuestiona o sistema é necesariamente feminista. E toda iniciativa feminista pon en cuestión o sistema no seu conxunto, inevitablemente.