Os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS) son obxectivos mundiais creados en 2015 para promover a prosperidade e a paz da Terra e das persoas. Trátase de 17 obxectivos e 169 desafíos que promoven a sustentabilidade e foron acordados e aprobados pola Asemblea Xeral das Nacións Unidas para a Transformación dO noso Mundo: Axenda 2030 na resolución de desenvolvemento sostible. Desde entón, estas formulacións fóronse desenvolvendo e comezaron a aparecer no día a día das administracións e institucións. Cabe destacar que unha das bases da proposta é a conxunción de obxectivos, é dicir, si un deles alcánzase, os outros obxectivos tamén avanzan.

O 40% das case 7.000 linguas que se falan hoxe en día a nivel mundial están en perigo de extinción. O elemento básico que constitúe a cultura é a lingua. Por tanto, si pérdese o idioma, sería moi difícil garantir a supervivencia dunha cultura durante moito tempo. Na AXENDA 2030 só fanse algunhas mencións escasas da diversidade cultural, sobre todo da expresión introdutoria da axenda 8.artikuluan: “(...) queremos un mundo que respecte a orixe étnica e a diversidade cultural, (...)”. Con todo, non se fai mención algunha á diversidade lingüística, polo que as linguas non se tiveron en conta á hora de formular os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. A lingua transmite a identidade aos membros que forman parte dun pobo e que son un elemento de cohesión social entre eles. Se non se ten en conta o valor inmaterial que nos achega a diversidade lingüística e cultural, pódese concluír que non se poderá promover o desenvolvemento sostible.

Ante esta situación, da man da Cátedra UNESCO de Patrimonio Lingüístico Mundial e Easo Politeknikoa, completamos o obxectivo 17+1: garantir a diversidade cultural e lingüística. Para impulsar esta proposta, no Politécnico Easo estamos a impulsar diversas iniciativas, por exemplo, coa participación do centro IES Usandizaga, organizamos un concurso de debuxo para ilustrar o obxectivo 17+1 e organizamos unha exposición para socializar os obxectivos 17+1. Doutra banda, creouse o observatorio de obxectivos GHI 17+1. Nel os alumnos do ciclo de Educación e Control Ambiental relacionamos as noticias e os ODS dos xornais locais, de maneira que se faga un vínculo entre a axenda 2030 e a realidade de Euskal Herria. Por último, os alumnos, en colaboración coa Asociación GARABIDE, organizamos unha charla sobre a diversidade lingüística. Os invitados da charla foron o representante do pobo indíxena Huni Kuuria, da Amazonia brasileira de Hatxa Kucha, e Cristina Escue (representante do pobo indíxena Nasa, da rexión colombiana de Cauca, con lingua materna Nasa e lingua materna Nasa), e deron a coñecer a situación da súa lingua materna nestas comunidades. pola presión que xera, a súa lingua e a súa cultura están en perigo. Por iso están a traballar na recuperación e impulso da forza da lingua materna nas súas comunidades. Ante a necesidade de que as linguas afronten esta difícil situación, a Asemblea Xeral da ONU proclamou o ano 2019 como o ano das Linguas Indíxenas. Todos temos contradicións!

A situación das linguas minoritarias fai que sexa cada vez máis importante revitalizar as linguas minoritarias. En Euskal Herria, do mesmo xeito que o eúscaro garante a identidade e a cultura de todo un pobo, o mesmo ocorre con outras linguas e culturas do mundo. Como se dixo, será difícil manter a forza destas linguas na sociedade, xa que as linguas “grandes” adquiren a primacía. Con todo, está en mans de todos e todas apoiar e promover estas linguas minoritarias. Para iso é necesario visibilizar e reivindicar a importancia da diversidade lingüística na sustentabilidade e o desenvolvemento, e é absolutamente necesario integrar a diversidade lingüística na proposta dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible.