O informe foi presentado este xoves en Donostia-San Sebastián polo presidente de Gaindegia Iñaki Dorronsoro, o secretario Xabier Oleaga e o coordinador do informe, Anjeles Iztueta.O informe pódese consultar na páxina web de Gaindegia. Ofrece datos de todo o País Vasco comparados cos países da Unión Europea (a media desígnase na UE27). Oleaga subliñou que temos o costume de mirar a España e a Francia e que entón dicimos que imos ben, pero mirando a Europa, matizou que estamos moi por detrás dos que están alí.

O estudo divídese en catro grandes bloques: demografía, economía, sociedade e medio ambiente. Estes son os datos máis significativos da radiografía.

Poboación.

Creceu en dúas décadas, pasando de 2.953.004 habitantes en 2004 a 3.231.287 en 2024. O crecemento produciuse na maioría dos países, e especialmente en Navarra e Álava. En Zuberoa a poboación foi diminuíndo ano tras ano. Bizkaia ten un peso demográfico do 35,9% e séguenlle Gipuzkoa (22,6%) e Alta Navarra (21,0%). Zuberoa é o territorio máis pequeno, cun 0,5% da poboación.

Taxa de natalidade. O número de nacementos por cada mil habitantes no ano 2000 foi de 8,7, mentres que no ano 2022 foi de 6,6. A media da UE27 pasou de 10,5 en 2000 a 8,7 en 2022. A polulación segue envellecendo considerablemente.

Fluxos migratorios. Os datos distinguen entre os procedentes de España e Francia ou doutros lugares do mundo: Os vascos nados en España e Francia son 485.391 (15%) e os nados noutros países (12,2%). En conxunto, a suma dos países de nacionalidade española no Sur e os de Francia no Norte supón o 91,3% da poboación.

Economía.

Produto Interior Bruto.O PIB pasou de 57.629 millóns de euros no ano 2000 a 112.811 millóns no ano 2022. O PIB per cápita situouse en 35.309 euros, que se corresponde coa media da UE. En Europa, con todo, existen grandes diferenzas nos parámetros por persoa do PIB, que oscilan entre os 3.700 e os 90.400 euros. O País Vasco está por encima da maioría dos países do sur de Europa, pero por baixo dos do noroeste.

Renda dispoñible. Este concepto reflicte mellor o diñeiro que cada persoa ten no consumo ou no aforro ao longo do ano. A renda dispoñible do País Vasco en 2021 foi de 19.584 euros, superior á media da Unión Europea (17.800 euros), pero inferior á doutros países europeos do norte e oeste, como Luxemburgo (36.700 euros) ou Suecia (26.000 euros).

Exporta principalmente a España, Francia e Alemaña. E importar principalmente de España, pero cada vez máis de China e EEUU. Os servizos son o sector económico máis forte, que nos últimos oito anos creceu do 63,2% ao 65,3%, mentres que a industria baixou do 27,3% ao 26,1%.

Emprego. A taxa de emprego aumentou en Euskal Herria, pasando do 71% en 2002 ao 75,7% en 2023 (a media da UE sitúase no 75% na actualidade). No que respecta á taxa de paro, descendeu en vinte anos do 12,6% ao 8,1% (media da UE do 6,1%). En xeral, repítese o anterior: Está mellor que a maioría dos países do sur de Europa e bastante por encima dos do noroeste.

Sociedade

Hai unha gran choiva de datos neste campo. Aquí algúns campos e números resaltados.

Eúscaro. En canto a número e proporción de euskaldunes, nos últimos 20 anos producíronse ganancias cuantitativas e proporcionais en case toda a periferia de Hego Euskal Herria. No corazón de Bizkaia e Gipuzkoa e en Lapurdi hai máis euskaldunes, pero descenderon proporcionalmente, e en Behe Nafarroa e Zuberoa producíronse perdas en todos os niveis.

Taxa de pobreza e protección social. Euskal Herria ten unha taxa de risco de pobreza do 16,2% en 2023, que en 2015 caeu do 17,2% ao 12,8%, pero a partir de 2019 aumentou lixeiramente. Na UE27 é do 21,3%, España ten unha taxa do 26,5%, mentres que Finlandia e Noruega están a unha taxa do 15,8%.

En canto aos datos de protección social, Euskal Herria mantivo entre 2010-2019 a porcentaxe do PIB do gasto en protección social, pasando do 23,8% ao 24,3%. A media da UE é do 28%. Aquí hai un dos seguintes países: Francia (33,4%), Dinamarca (31,7%), Finlandia (30,1%), Alemaña (30,0%), Grecia (25,4%) e España (24,1%) completan o ranking de países con maior representación.

Medio ambiente e enerxía

No País Vasco as emisións de gases de efecto invernadoiro diminuíron en 11,8 CO2-eq(kt) (CO2 equivalente en kilotoneladas) a 8,6 por habitante entre 2005 e 2022. Sitúase por encima das emisións medias da UE, que baixaron de 9,9 a 7,8.

Enerxía. O consumo de enerxía no País Vasco non mostra unha clara tendencia á baixa e sitúase entre os consumos enerxéticos máis altos en comparación cos estados europeos. O consumo de petróleo aumentou, pasando do 39,8% ao 43,3%. A UE27, pola súa banda, rebaixou a súa taxa interanual do 38% ao 35% no ano 2020. O consumo de enerxía eléctrica diminuíu no País Vasco (-1,7) e aumentou na UE (+0,4). En canto ás enerxías renovables, produciuse un incremento de 2,1 puntos no País Vasco e de 2,8 puntos na UE. Euskal Herria só mellora en gas natural, onde o consumo baixou 4 puntos e na UE subiu 0,5 puntos.

Alimentación. Nos últimos quince anos o consumo de alimentos nos fogares do País Vasco ha descendido considerablemente: Desde 2.012.068 quilogramos de 2008 a 1.779.969 quilogramos de 2023. No consumo xeral, a froita fresca (91 kg), o leite (74 kg) e a verdura fresca (57 kg) son os produtos que máis se consomen. O consumo de verdura fresca subiu lixeiramente, o pan reduciuse case á metade (21 kg menos), e a froita fresca e o leite tamén diminuíron (-18).