Fundouse o 13 de decembro de 2008 en Bilbao, Por que decidiron abandonar Ezker Batua e construír un novo partido político?

Hai que dicir que, entre os que conformamos Alternatiba na actualidade, hai unha minoría que vén desoutro lado. Tamén fomos parte de Ezker Batua-Berdeak na súa fundación, pero outros moitos fixerámolo tanto desde os movementos sociais como noutros pequenos grupos de esquerda. Entón había mil razóns, pero á fin e ao cabo bastábanos cunha, viamos que era imprescindible fomentar o traballo en común entre as forzas de esquerda vascas, e necesitabamos outro ámbito para facelo. Non se trataba de engadir unha nova sigla no ámbito político, senón de tender pontes para posibilitar esa colaboración.

Pasaron 10 anos desde ese día. Como vedes o percorrido realizado? Cal é a valoración que lle dan por dentro?

A verdade é que non parece que pase tanto tempo, pero despois xa empezaba a pensar, e tendo en conta algúns acontecementos que se sucederon durante este tempo (o fin de ETA, o roubo que nos venderon como crise dos mercados financeiros, a expulsión da dereita fascista en Navarra ou en Vitoria…), debemos concluír que foron tempos emocionantes.

Como se dixo antes, Alternatiba xurdiu cun obxectivo concreto, impulsar a colaboración da esquerda soberanista, e tendo en conta que ese obxectivo se materializou nun proxecto como EH Bildu, estamos en condicións de estar contentos. Por suposto, non podemos esquecer todo o que nos rodea, como o auxe do fascismo, ou a preponderancia do capitalismo, pero ao mesmo tempo debemos remarcar que nun tempo relativamente curto convertémonos/convertémosnos na segunda forza política de Euskal Herria.

Que ofrece Alternatiba a Euskal Herria?

É verdade que para moitos pode ser difícil, hoxe en día fixemos unha EH Bildu co obxectivo de atopar grandes diferenzas entre as forzas, pero as hai, e para ben. Neste proxecto reuníronse familias diversas para entender a esquerda, desde as que nos propomos o socialismo até as que poden considerarse socialdemócratas. É un gran valor porque soubemos situar todo o que temos en común, que é moito, por encima do que nos separa.

En calquera caso, unha das bases de Alternatiba é o compromiso de desenvolver ao mesmo tempo todas as loitas. É dicir, non vaiamos abandonar unha loita para dar prioridade a outra, por exemplo, non digamos que primeiro temos que establecer o socialismo e conseguir a independencia para loitar polo feminismo. Todas elas son pelexas á vez e á mesma altura.

Doutra banda, hai un matiz en nós, que non o consideramos como un partido o noso carácter independentista. Seguramente, a maioría dos nosos militantes votaría si a un referendo a favor da independencia de Euskal Herria. Pero temos que ir máis aló, e máis aló da independencia, proclamar a soberanía. Porque, como desgraciadamente aprendemos con Grecia, un pobo pode ser independente, pero ao mesmo tempo depende da troika ou doutros. Dicimos que debemos ser soberanos de todos os temas que afectan á nosa vida, e iso non nolo vai a garantir ningunha bandeira. Por suposto, a independencia vai ser un instrumento moi eficaz no camiño da soberanía, pero non é, nin moito menos, a última parada para os vascos no camiño da liberdade.

Pouco despois da creación de Alternatiba decidiron integrarse na coalición EH Bildu. Por que?

Entramos, creamos, fun un dos primeiros que puxeron a firma na oficina do notario. Antes da creación de EH Bildu, xa colaborabamos na rúa e nas institucións cos partidos que máis tarde fomos coaligados. Desde 2010, por exemplo, levabamos a cabo iniciativas comúns nas Xuntas Xerais. E nunha cidade como Bilbao, a Rúa é de todos e todas.

Co tempo chegaron pasos tan importantes como o Acordo de Gernika ou Euskal Herria Ezkerretik, e finalmente, en 2011, formamos Bildu para concorrer conxuntamente nas eleccións municipais e forais. Era o camiño natural da alternativa, da cooperación coas forzas de esquerdas.

EH Bildu irrompe na coalición e pasa primeiro ao Parlamento Vasco e agora a Madrid, ao Congreso. Cal é o teu traballo, que fai un vasco de esquerda alí?

Que falei do natural, aquí o contrario, porque non é un campo natural para un cidadán vasco Madrid, nin para un político vasco, se non é que, como outros, gústache ir á subordinación. Con todo, non podemos esquecer que moitas das políticas que nos afectan teñen a súa orixe en Madrid, e por iso é importante que a voz da esquerda soberanista vasca estea alí.

Ao mesmo tempo, Madrid é tamén unha oportunidade para o intercambio e a solidariedade con outros pobos do Estado, onde temos a gaiola das nacións. Desde alí pódese traballar para desfacerse do réxime do 78, e creo que o estamos facendo ben, como fixeron antes que nós Sabino Cuadra, Onintza Enbeita e outros moitos.

O vindeiro sábado , 15 de decembro, celebrarase un acto no Museo Marítimo de Bilbao para celebrar o seu décimo aniversario, que organizastes?

Tendo en conta que somos un partido pequeno, comezaremos o día cun evento á nosa medida, como ben dis no Museo Marítimo de Bilbao. Reuniremos a militantes e a representantes de axentes sociais, sindicais e políticos próximos. Máis que un acto político formal, tentaremos facer unha celebración real, xa que a esquerda ten poucas posibilidades de celebracións. Tamén será benvida calquera persoa interesada en acudir ao acto, aínda que non estea convidada, a partir das 11:30 horas.

Pola tarde, continuaremos coa celebración. Continuaremos a festa no Hika Ateneo, primeiro, a partir das 17:30 cunha charla. Dito así, quizá non pareza o plan máis divertido, pero os relatores serán os nosos compañeiros Jonathan Martínez e Irantzu Varela. Por tanto, non nos deixarán tempo para aburrirnos. A continuación, o programa ofrecerá os espectáculos musicais da man da cantante Txanba Payes, o concerto participativo de Oier Asla e o concerto do grupo Pushermen. Até onde pasa a noite.

Posteriormente, até o mes de abril organizamos unha interesante serie de conferencias con motivo do aniversario. Empezará en Arrasate a semana que vén, pero en Bilbao tamén haberá citas, como o 12 de xaneiro con Jordi Borras.

A cumprir 10 anos máis, cal é o obxectivo de Alternatiba?

Hai dez anos dixemos que “naceramos para morrer”. E aínda cremos que é así. Non sabemos até cando, pero seguimos crendo que somos capaces de achegar cualitativamente á sociedade vasca e á esquerda soberanista vasca, por iso avanzamos. Pero no día en que vexamos todos os nosos obxectivos políticos representados no seo de EH Bildu, seguramente a nosa militancia decidirá que até aí chegou o noso camiño. Aí está, por exemplo, a elección de Aralar, chea de coherencia. Non sei si cumpriremos 15 ou 20 anos, pero sei que todos os que esteamos hoxe ou non desaparecerán Alternatiba seguiremos militando nos movementos sociais e políticos de esquerdas.

10 anos traballando para transformar a esquerda vasca. Iso pódese conseguir?

Como sucedeu con todas as utopías, o camiño é o máis importante cando abordas un reto deste tipo. A esquerda ten que reinventarse a si mesma e a si mesma, as tendencias de militancia cambiaron e non podemos estar nas formas de fai dez ou vinte anos. Seguramente, e a pesar da importancia de moitas outras loitas, chegará polo camiño da loita feminista, se non é que xa chegou, a principal transformación que necesita a esquerda.

Esta entrevista publicouna Uriola e trouxémola grazas á licenza Creative Commons.