Pasaron dúas semanas desde que falecese un traballador de 24 anos na empresa Zorroza xestión de residuos. Desde entón publicáronse diversas informacións sobre a actividade deste taller en Charanga.
O medio de comunicación Aiaraldea falou coas seis persoas que traballaron no lugar, segundo informou Radio Euskadi. Tres deles realizaron as súas declaracións a través dunha entrevista de vídeo ou audio, segundo informou Europa Press. As outras tres quixeron manter o anonimato. Con todo, no relato das vivencias e visións que tiveron o seis dentro da empresa se mencionaron cousas parecidas.
Gavrilá Vasile Zubascu estivo a traballar alí hai tres anos. “O tres primeiras semanas estiveron ben, pero logo non se cumpriu o que dicía o contrato. Eu entrei como maquinista e cheguei a cambiar as bombas hidráulicas”, denunciou o novo operario, “non había un posto fixo, a túa función podía cambiar dun día para outro”.
“Non fixen os cursos, non vin o que asinaron no meu nome, non vin nada”
A traballadora insistiu en que non había formación. “Dixéronme que me fixeron uns cursos de formación. Preguntei quen os asinou e respondéronme que eles asináronos. Non fixen os cursos, non vin o que asinaron no meu nome, non vin nada”.
O resto dos traballadores tamén realizaron testemuños similares aos da pasada semana. “Formación? Que formación? Non había ningunha formación”, asegurou Txebi Landaburu, de Amurrio, “si tiña que facer algo entrabas na máquina e xa está”.
Landaburu estivo a traballar na fábrica preto de oito meses. O veciño de Amurrio denunciou malos tratos verbais por parte da directora do centro. “Esa actitude era sobre todo cara aos estranxeiros”, subliñou, “tíñao nunhas condicións moi malas. Entraban ao sete da mañá, comían un par de bocadillos e ás veces, na época estival, estaban até o oito ou nove da tarde, máis de dez horas”.
Felix (nome inventado) tamén sinalou algo parecido a Aiaraldea: “Unha vez empecei ao sete da mañá e volvín ao once da noite”. Nas súas palabras, era habitual que houbese máis horas das previstas na planta de produción da fábrica. “Todo se facía a fume de carozo, non había tempo para tomar un café e descansar cinco minutos. O trato era moi malo e si respondías ameazábanche con despedirche”.
“O responsable díxome que deixase o traballo porque si non me rompería a cabeza”
Os traballadores denunciaron que a maioría da xente non sufría moito tempo traballando. “Houbo un que empezou a traballar ao sete da mañá e non durou até a tarde”, lembra Felix, “si dábanche de baixa dous días, por exemplo, por un catarro, ao volver amolábanche a vida, para que fóseche pola túa conta”. Adrián, nome inventado, conta algo parecido: “O responsable díxome que deixase o traballo porque si non me rompería a cabeza”. Nas súas palabras, a maioría dos traballadores da planta permanecían alí "unas poucas semanas de traballo".
Unha das excepcións é o condutor de camión Luís Ángel Barrena, que resultou ferido leve. Entre 2005 e 2017 traballou na empresa Zorroza. O operario de Basauri explicou que nos primeiros anos non tivo ningún tipo de conflito laboral. Máis tarde empezaron os problemas cun camión. "Non tiña freo. Leveino a ver o que lle pasaba e ao volver tiven un accidente”. Entón a actitude do director cambiou. “Seguíame en todo momento. Non me encargaba ningunha viaxe e ao mediodía mantíñame dentro e non podía ir comer”. O período de baixa por ansiedade é duns 16-17 meses. “Ofrecéronme outro traballo e marcheime”.
Os ex traballadores tamén denunciaron a situación de todas as máquinas e infraestruturas que hai na fábrica. “Non había armarios, nin reloxos nin duchas para marcar a hora”, explicou Landaburu. “Tres ou catro camións estaban ben, pero o resto estaban bastante mal. Sempre había problemas: que non freaban, que eran vellos... que ademais os soltaban alí”, subliñou Barrena. Outro condutor de camión tamén explicou unha cousa parecida: “Os camións daban medo. Un deles rompeu e despedíronme. Alegreime, prefiro estar en casa a xogar a vida”.
“Se unha máquina se estragaba quitábaselle algunha peza para que seguise funcionando”
Todos os obreiros din o mesmo: non había ningunha seguridade. Di Landaburu: “Se unha máquina se estragaba quitábaselle algunha peza para que seguise funcionando”. O veciño de Amurrio explicou que desta forma produciuse un dos accidentes laborais máis graves que lembran os traballadores cando un carro do tipo fenwis perforou a perna dun operario. “Ninguén chamou a ninguén. Dixemos que chamasen ao 112, pero o meteron nunha furgoneta e levárono á mutua como un can”.
Segundo Felix, a decisión de non chamar aos servizos de emerxencia era unha práctica habitual entre a dirección da empresa. “Ás veces dicíanlle ao traballador accidentado que fóra á mutua a soas”.
Gavrilá Vasile Zubascu sufriu esta inseguridade na súa pel. “Mandábanme a facer de todo, só. Se a cinta se atascaba tiñas que levantar a criba da parte traseira do muíño, que se suxeitaba cunha cinta medio podre”, explica o operario residente en Amurrio, “esa cinta tiña unha chave extensible para bloqueala e ir limpando. Pero como non tiña a ninguén a quen axudar, arranxeimas como puiden. Metín a chave, a cinta desprendeuse e colleume tres dedos. Permanecín alí ata que chegou un camioneiro. Cando fun aos responsables dixéronme que tirase auga fría e volvese, para seguir destruíndo a madeira”.
Os traballadores tamén denunciaron a forma na que se xestionaba o lixo que chegaba á fábrica. “Cando estiven eu a pila de lixo tiña 4 metros de altura”, destacou Zubascu, “o Concello non permitía iso, pero cando chegaban os controis, cargaban algúns camións, quitaban un pouco as cousas e xa está, non pasaba nada”.
“Cando chegaban os controis, cargaba algúns camións, quitaba as cousas un pouco e listo, non pasaba nada”
Na mesma liña segue Felix: “Traían un cristal doutras empresas para cubrilo con outras cousas e levalo oculto. Algo parecido facían cos cubos de graxa e gasolina”. O operario destacou que Zorroza xestión de residuos é unha empresa de “reciclaxe”: “Eu recicla en casa, pero esta empresa fai xusto o contrario, mestúrao todo”.
Pero o caso máis rechamante é o que viviu Zubascu. “Cando se baleiraba un foso séptico atrancado, en lugar de trasladar o material da zona, deixábano esparexido pola parte traseira da fábrica, no solo. Había pouco formigón, a maior parte era terra. Tiña que andar con botas para non enchelas de excrementos, pero lles daba igual”.
O medio Aiaraldea púxose en contacto coa directora da empresa Zorroza xestión de residuos para completar este artigo, que de momento non recibiu resposta.