Amnistía Internacional, Rights International Spain, Women's Link Worldwide e CEAQUA, asociacións de vítimas de graves violacións de dereitos humanos na Guerra Civil e o franquismo, afirmaron á ONU que a impunidade segue estes crimes.

Estas asociacións enviaron unha carta á Comisión de Desaparicións Forzosas e ao relator da Verdade, Xustiza e Reparación, os cales están a facer un seguimento de si o Estado español está a cumprir as súas obrigacións nestes ámbitos. Denunciaron que a investigación xudicial aínda non se puxo en marcha, o que impide, entre outras cousas, coñecer a verdade e a reparación das vítimas.

No Estado español está a elaborarse unha nova Lei de Memoria Histórica, a Lei de Memoria Democrática, e aínda que a xuízo das asociacións o novo texto achega valiosamente, as carencias son evidentes. Por exemplo, non prevé que "a promoción da verdade leve a cabo a través da investigación xudicial" nin dá pasos firmes para levala a cabo ante as continuas trabas do Tribunal Supremo, o Tribunal Constitucional e outros aparellos similares. Esta lei, segundo as vítimas, tamén se vai a quedar patas na perspectiva de xénero e no ámbito da liberdade de expresión.

Despois de 40 anos, consideran "imprescindible" que o Estado español recoñeza o dereito das persoas que sufriron graves violacións dos dereitos humanos á tutela xudicial.

Xulgar crimes

Precisamente, recentemente varios colectivos vascos asinaron unha declaración para que esta nova lei estatal permita xulgar "as vulneracións dos dereitos humanos durante a Ditadura e a Transición". Con ese obxectivo, o pasado 24 de abril concentráronse fronte ao Palacio de Xustiza de Pamplona/Iruña.