O Foro Social Permanente aproveitou o aniversario do secuestro dos mozos tolosarras Joxean Lasa e Joxi Zabala para realizar peticións concretas e preguntou por “seguir avanzando na construción da convivencia democrática” para integrar o 40 aniversario do caso na axenda institucional. Destacan dúas razóns: “Para axudar a superar a categorización das vítimas e para a reparación destas e os seus familiares”.

O 16 de outubro de 1983 o GAL secuestrou a Lasa e Zabala en Baiona. Foron torturados violentamente nas instalacións do Palacio do Cume da Garda Civil de San Sebastián e levados a Alacante. Foron asasinados no campo e enterrados os cadáveres en cal vivo. Os seus restos foron identificados en 1995, e cando foron enterrados en Euskal Herria, no aeroporto de Hondarribia e no enterramento a Ertzaintza atacou aos seus familiares. O Foro Social ha lembrado que se documentaron catorce casos vascos de desaparición forzada, dos cales sete están aínda sen resolver.

No caso de Lasa e Zabala denunciaron que se recollen “todas as vulneracións de dereitos humanos”: “O secuestro, a tortura, o asasinato, a desaparición forzada, a ocultación no cal vivo por centos de quilómetros, o non recoñecemento como vítima e a discriminación das familias e, ademais, a falta de respecto do duelo familiar por parte dos policías na recollida dos seus restos”. E as infraccións foron cualificadas como “especialmente graves” porque os autores son “funcionarios públicos”.

Pasos a seguir

Por todo iso, o Foro Social ha subliñado a necesidade de dar “dous pasos fundamentais” no marco do 40 aniversario: O recoñecemento por parte do Goberno de España e do Presidente do dano causado, como a guerra sucia e as torturas; e a inclusión do Goberno Vasco na axenda institucional e a “difusión pedagóxica”.

A organización valorou “avances” nos últimos meses. “Con todo, aínda queda moito por facer para superar o tratamento asimétrico que sofren as vítimas do Estado”, advirten.