Cales son os desafíos que supón ser migrante para as mulleres?

Moitos retos: primeiro, a imposibilidade de ter unha vivenda normal, porque a lei de estranxeiría é racista, colonialista e machista. As mulleres que migramos do sur do planeta temos que reunir unha serie de requisitos que non podemos cumprir e vivir ilegalmente aquí, por tanto, marxinadas de posibilidades e de dereitos.

Vémonos obrigados case exclusivamente ás tarefas domésticas e ao coidado. Entramos na servidume, por non poder homologar os títulos, pola lei laboral dos estranxeiros. Ademais, si ten dificultade lingüística, isto súmase ao problema da marginalización.

Organizaches espazos para a protección mutua das mulleres, que se traballa nel?

Poderiamos dicir que ten varios obxectivos. Por unha banda, facilitar o empoderamiento individual, feminista e de grupo en espazos non mixtos, é dicir, dirixidos exclusivamente a mulleres migrantes, para traballar e transformar o racismo, o clasismo, o colonialismo… que teñen que vivir.

E unha vez fixados, para empezar gozando da xente e do que nos regalan as terras vascas.

En segundo lugar, para que xurda un diálogo entre vascos e migrantes, a través de alianzas, de confianza, para afrontar conxuntamente os problemas que se padeceron no mesmo territorio e, ao mesmo tempo, cada un desde a súa casa.

En terceiro lugar, para que devanditos traballos sexan consolidados e apoiados polos protagonistas presentes, no marco dun proceso a longo prazo, actuando sobre o territorio, entrelazándose, emitíndose.

Como conflúen o eúscaro e outras linguas nestes espazos?

Os espazos son en castelán, pero facemos un esforzo para incluír palabras en eúscaro, para que nós poidamos aprender esas palabras e empezar a perder o medo á lingua. Comprender o contexto histórico, aprender a amar a través da historia e a cultura vascas.

 

 

 

 

En 2009 destacou as dificultades que tiñan as mulleres migrantes para unirse aos grupos feministas vascos.

Si, entón expúñase si o feminismo vasco e a cultura vasca era unha sociedade de acollida. Isto custou, pero non fixen máis que sinalar unha realidade. Avanzamos desde entón, pero queda moito traballo por facer, polas dúas caras.

Creo que aprender euskera non é só unha cuestión feminista, as institucións teñen unha gran responsabilidade, en primeiro lugar, para que o eúscaro sexa un ben ao alcance de todos, e por tanto, para posibilitar un servizo público gratuíto, romper co sistema de privilexios e aprender a lingua.

Aínda non é fácil a participación das persoas migrantes nos colectivos feministas vascos, pero están a porse en marcha diferentes estratexias, entre elas a tradución en casos puntuais, que será ampliada. Hai entrevistas feministas entre migrantes e vascos que están a facer un traballo especial para darlle forma.

Xa mencionaches os ‘feminismos de acollida’. Que significa este termo?

É a capacidade de pensar e de crear condicións para que se produza un diálogo e un encontro feminista. Porse os zapatos do seu compañeiro e ir máis aló, romper coa lóxica do outro.

Nas dúas beiras haberá quen aposten e resístanse, pero o importante é que sexamos flexibles, dinámicos, xenerosos e queridos nos espazos que temos ao noso alcance.

Como enriquece a diversidade cultural o feminismo en Euskal Herria?

Hai que confesar que unha cousa implica á outra, que una é a outra. Pode enriquecerse desde a perspectiva mundial, a loita contra os colonialismos, as historias das irmandades de cada pobo e cultura, o intercambio intercultural, as loitas feministas do sur, as vividas en cada pobo e en cada cultura.

Poderiamos dicir que somos o seu pasado, polas sanguentas crises que sufrimos no sur, pero ao mesmo tempo somos o futuro, porque nese contexto de doutrina estamos a loitar.

Que está por facer?

Para que o feminismo de Euskal Herria inclúa a alfabetización do eúscaro na súa axenda de loita, e que a súa aprendizaxe sexa público e gratuíto, así como que se poñan en marcha programas especiais para reforzalo.

Tamén dar voz á historia do eúscaro, dar a coñecer a cultura vasca, a de cada pobo e desas mulleres migrantes ás que pertencemos; hai que ensinala cantando, bailando, compartindo.

Por que é importante crear alianzas entre mulleres de todas as orixes?

Só a creatividade e a solidariedade, porque a fraternidad crítica pódenos axudar a defendernos e a avanzar. Cuestionarnos é moi bo, é o momento de que vivamos como protagonistas desde a igualdade de condicións.

Doutra banda, recoñecer o liderado das feministas racializadas. No Sur tamén hai racismo social e institucional e privilexios de criollos e mestizos fronte a negros e indíxenas.

Hai racismo internado no mundo, o feito de ser negro ou indíxena non significa que non sexa racista, e é inevitable que todos fagamos ese labor desde o respecto e a confianza.