En primeiro lugar, o Goberno Vasco vai empezar a desenvolver o regulamento necesario para que a lei poida aplicalo aínda pasada a peza do Constitucional. Iso tomarase tempo, porque o goberno autonómico quere levar o tema “coas máximas garantías”.

Dito con outras palabras: A nova Lei de Vivenda supón un avance respecto da situación actual, xa que ofrece ás institucións maiores posibilidades de garantir o dereito á vivenda. Por exemplo, aos propietarios de vivendas buxán poderáselles aplicar un canon, máis aló do Imposto sobre Bens Inmobles (IBI), para incentivar a posta en aluguer dos pisos que están na súa man.

E máis aló diso, a nova lei permitirá que as institucións expropien as casas buxán. Pero para que esta posibilidade se produza, habería que dar condicións moi particulares: por exemplo, que nun espazo concreto exista unha especial “necesidade social” das vivendas. Hai quen opina que, co texto en terra, a expropiación poderíase levar a cabo nas capitais de Álava, Bizkaia e Gipuzkoa, xa que en Vitoria-Gasteiz, Bilbao e Donostia-San Sebastián existe a maior necesidade insatisfeita de vivenda.

Con todo, non parece que o Goberno Vasco estea disposto a empezar a desfacerse dos pisos buxán para garantir o dereito á vivenda. En primeiro lugar, na definición do que é unha casa deshabitada, prevense numerosas excepcións: por exemplo, as segundas vivendas non entran dentro desta clasificación; nin as que están en aluguer ou en venda, aínda que non vivan. A vivenda deberá permanecer buxán durante máis de dous anos consecutivos para ser considerada como unha vivenda que non cumpre coa súa función social e que estea buxán sen xustificar.

O conselleiro de Vivenda, Iñaki Arriola, anunciou que antes de chegar a esta situación os propietarios terán a oportunidade de pór os seus pisos en aluguer. Só aplicaríaselles un canon –10 euros por metro cadrado– ou medidas máis duras si non estivesen dispostas a iso, como a obrigación de alugar en lugares de gran necesidade e como última medida a expropiación.