En 2016, un ano despois da chegada do chamado Goberno do Cambio en Navarra, os xornalistas Ion Orzaiz e Joxerra Senar presentaron a iniciativa “Navarra. Agora ou nunca”. Título apocalíptico e profético despois. Nela fíxose balance do primeiro ano do novo goberno e recolléronse os retos aos que se enfrontaron até o final da lexislatura. A pesar de que só pasara o primeiro ano de mandato, xa se pode ler nel que se acusa ao Goberno da lentitude das medidas e da falta de valentía, ou as declaracións de desesperación dos euskaltzales.

Hoxe sabemos como pasaron o tres anos seguintes. Aínda que se produciron avances respecto da década escura do goberno de UPN (non era difícil), non se produciu un salto estrutural significativo no proceso de recuperación do eúscaro e na superación da zonificación. O goberno do cambio non supuxo case ningún cambio na situación do eúscaro e dos dereitos lingüísticos dos euskaldunes.

Chegou o ano 2019 e coas novas eleccións produciuse o cambio de goberno. Este novo cambio non foi un salto atrás que levaría á involución, pero é evidente que coa actual correlación de forzas parece case imposible conseguir o recoñecemento da oficialidade en toda Navarra. Case dicimos que non queremos caer na desesperación. Pero ante a falta de valentía dalgúns dos actuais gobernos, e a actitude dalgúns deles en eúscaro, temos poucas esperanzas.

O feito de que ao comezo da anterior lexislatura as ilusións que se suscitaron no mundo do eúscaro e nos euskaltzales saíronse da garganta contraria segue sen dixerirse. A esa hora roubáronnos o soño e agora non nos dan a oportunidade de soñar. Pero non podemos quedarnos mirando cara atrás ante posibles oportunidades perdidas. As augas pasadas non moven muíños.

Non podemos caer no conformismo. A ver que migallas podemos conseguir na situación actual, porque a situación non permite soñar. Os vascos non nos saciamos con faragullas de pan, queremos e necesitamos todo o pan. Necesitamos un coñecemento e garantía plena dos dereitos lingüísticos. E o primeiro paso para conseguilo é recuperar o soño. Un soño que terá en conta a realidade actual, pero que, á vez, daranos a ilusión aos euskaltzales de articular unha dinámica ampla e potente a favor da oficialidade. Os factores adversos dominan neste momento, pero non son eternos. Nos próximos anos teremos que reconstruír o gran, cheo de incansable e paciencia, que provocou a caída do réxime en 2015. Recuperar complicidades e crear novas, incorporando novos sectores á reivindicación de superar a zonificación. Para iso, os euskaltzales temos que reabrir a inxustiza da zonificación, pobo a pobo, asociación a asociación, ámbito por ámbito.

Nestes momentos non parece que haxa ningún cambio que poida reverter posicións neste caso a medio prazo, pero parecía o mesmo a véspera da separación de Barcina do Goberno. O réxime ten establecido na zonificación do eúscaro unha das trincheiras máis importantes para poder sobrevivir. Pero estamos convencidos de que esta trincheira non é infranqueable. Do mesmo xeito que en 2015 conseguimos derrubar o goberno do réxime por iniciativa cidadá e mobilizacións nas rúas, conseguiremos superar a zonificación por iniciativa cidadá e mobilizacións nas rúas.

Con ese obxectivo, desde Euskal Herria estamos dispostos a engadir o noso pequeno granito de area. Así, o próximo 15 de decembro, coincidindo co 34 aniversario da Lei do Vascuence, facemos un chamamento aos euskaltzales para que se reúnan ante o Parlamento e reivindiquen a oficialidade do eúscaro en toda Navarra. O que agora parece imposible para que ocorra algún día, o máis pronto posible.