A xornada Xoka Jite disidenteak, organizada por Ehgam Navarra, ten como obxectivo achegar a disidencia á lingua na diversidade sexual. “Para iso utilizamos a palabra que inventamos. Máis aló da toka e o recuncho, tamén é unha soga. É dicir, un sistema de xénero non binario”, explica Kepa Yecora, membro de Ehgam Navarra. Subliña que se trata dunha colaboración con Laba e Bilgune Feminista: “É moi importante con quen e con que obxectivos facemos alianzas”. Os días 5, 13 e 19 de novembro, ás 19:00 horas, actuarán en Laban (Pamplona).

O ano pasado tamén abordaron o tema, xa que viron que había moito que reflexionar ao redor deste tema. Ana Jaka participou como relator antes de que Ehgam formase parte de Navarra. Xunto a Gatx Eizagirre, bollera transfeminista non binaria, falaron sobre a música vasca. É dicir, que a través do eúscaro as persoas sexualmente disidentes denomínanse a si mesmas e ás prácticas e os recursos que se poden crear. “Foi un proceso de empoderamiento. Non me vía usando a linguaxe como instrumento de loita. Despois diso, hei visto que é moi bonito dar unha volta á lingua”, dixo Jaka.

5 de novembro, Decolonización de Ekhi Petriati e Amaia Zufiak de Bilgune Feminista. Falaremos sobre os nosos recunchos. Querían que fose a primeira das xornadas do ano pasado, pero debido á folga feminista, non puideron facela. “Parécenos moi importante analizar de onde e como facemos os discursos. O discurso ten dúas vertentes; por unha banda, hexemónico: somos españois, franceses, europeos e brancos. Doutra banda, somos vascos, en Navarra. Queremos analizar como facer estes discursos nunha lingua minorizada e nun pobo que quere a autodeterminación”, explicou Yecora.

Trátase dun intento de mirar ao interior e ao exterior e de crear discursos que teñan en conta experiencias diversas: “Na medida en que somos colonizados debemos analizar si os discursos que xeramos son os que fixemos ou os que impuxemos”. Engade que está claro que os discursos non se poden construír só coas experiencias e expectativas das persoas de clase media: “Temos que traer outras vivencias ao centro, pero en eúscaro”.

Reflexionando desde a cultura

O segundo programa, o 13 de novembro, será presentado por Itxaro Borda e Juanjo Olasagarre. O Cuir literario ofrecerá unha charla. Trátase de analizar as características da literatura kuir, como ven os oradores e cales son os seus referentes.

O ciclo finalizará o 19 de novembro coa actuación de Bollobertsoak. Ademais dos bertsolaris Amaia Agirre, Miren Artetxe e Maider Arregi. “No teatro é máis habitual falar cos actores despois dos espectáculos. Niso inspirámonos”, dixo Jaka. Ten un “gran” interese polo tema, xa que até coñecer as actuacións de bolo non tiña moito interese no bertsolarismo: “Até agora as formas facíanseme moi estrañas. Os bertsolaris Bolo fixéronnos un bonito agasallo a todos os que estabamos lonxe do bertsolarismo".

Ademais, engadiu que no imaxinario do bertsolarismo “hai homes brancos guipuscoanos que están no País Vasco ”. Por iso, agradeceu o labor realizado polos bertsolaris de bolo para levar as disidencias á praza: “Paréceme importante ver que non é algo feito por un individuo, senón que están organizados e son un colectivo”.