Anoeta, a diferenza doutros moitos pobos, ten moito solo público para poder levar a cabo unha política de vivenda propia. Os concellos adoitan promover vivendas taxadas ou de protección oficial, e o Concello de Anoeta, coa intención de explorar outras alternativas, impulsou este ano un estudo. O grupo municipal Duna liderou o proceso e o martes, na biblioteca municipal, presentou as conclusións da análise das diferentes opcións de vivenda que existen no municipio.

Segundo explicou Koldo Telleria, do grupo Duna, durante o proceso tentaron contactar coa sociedade e mantiveron reunións cos propietarios, cos que buscan casa ou con mozas da localidade. Así mesmo, realizáronse unha serie de labores técnicos, abordando o maior número de temas relacionados coa vivenda.

“Analizamos as plantas baixas de Anoeta e habemos visto que no pobo hai bastantes posibilidades; hai espazos que poden ser de uso residencial, que cumpren as condicións de accesibilidade, ventilación e espazo”, dixo Telleria. A través de enquisas e entrevistas realizadas durante estes meses entre os cidadáns, chegouse á conclusión de que as vivendas que hai en Anoeta son agora máis grandes do que a xente quere. «Pódese valorar a posibilidade de dividir en dúas as grandes vivendas para ter as axeitadas ás necesidades actuais».

Os membros do grupo Duna reuníronse con 12 propietarios de vivendas e preguntáronlles pola vivenda que teñen buxán. «Porque o usan como trasteiro, ou no caso dos caseríos, porque teñen unha horta ou o usan durante os fins de semana, os propietarios non teñen conciencia de que teñan unha vivenda buxán». En canto á posibilidade de alugar, a metade mostrouse disposta a facelo aínda que expresaron o seu medo: «Porque moitos tiveron unha mala experiencia ou simplemente porque desconfían de alugar culturalmente. Os propietarios piden ser xente coñecida e ter a garantía de que se lles pagará».

TELLERIA destacou que nos últimos anos produciuse un incremento da demanda de vivenda en Anoeta. En canto aos datos achegados por Etxebide, obsérvase que en localidades como Villabona ou Tolosa a demanda descendeu, mentres que en localidades de tamaño medio como Anoeta. Pola contra, as webs que ofrecen oferta de vivenda en Internet, en Tolosaldea só aparecen sete vivendas en aluguer, en Anoeta ningunha.

Por iso, tras a presentación que levou a cabo en marzo, os mozos do pobo solicitaron ao grupo Dunas que organizase un taller sobre novos modelos de vivenda, para estudar outras opcións ademais das vivendas libres e libres para a venda ou o aluguer habitual.

Cooperativas de uso

E hai modelos. Creáronse cooperativas de cesión de uso de vivenda no norte de Europa ou nos Países Cataláns. «O Concello pode levar a cabo políticas de vivenda en planta baixa ou en caseríos ou de bifurcación de grandes vivendas. Para iso está ben modificar as normativas, pero queremos pedir á sociedade un cambio de actitude para que participe activamente na definición e na posta en común dos modelos de vivenda. Até agora non tivemos máis remedio que esperar: hai un mercado e a única físgoa que nos permite intervir é alugar ou comprar».

En Anoeta pódese desenvolver un modelo diferente. A diferenza doutros moitos municipios, o Concello dispón de terreos para a construción de vivendas protexidas. “A Administración quere pór estas terras en mans da cidadanía e asegurar o acceso á vivenda aos habitantes de Anoeta, pero para iso a sociedade ten que organizalo”, subliñou Telleria.

Un dos modelos é a constitución dunha cooperativa de cesión de uso. En Donostia-San Sebastián, por exemplo, están a facer ese traballo no grupo Abaraska. «O proceso queda en mans dos socios da cooperativa de principio a fin. En definitiva, acordan entre todos como construír a vivenda, que superficie necesita cada habitáculo, que espazos comúns hai que construír... Pode ser un proceso dun ou dous anos e no camiño forman unha comunidade. A aprendizaxe é un proceso importante para coñecernos e construír modelos de vida soberanos».

É un proceso que trae moito traballo, pero Telleria ve a posibilidade de pór en marcha unha dinámica deste tipo en Anoeta: «Nós agora presentaremos ao concello as conclusións da investigación e si expuxésese a posibilidade de crear unha cooperativa, estariamos dispostos a colaborar, a ofrecer formación e a achegar experiencias doutros lugares». Para formar unha masa crítica que estea disposta a traballar por outro modelo de vivenda, os membros do grupo Duna mencionaron a posibilidade de estenderse cara a Tolosaldea, “xa que estas promocións necesitan un número considerable de vivendas para ser rendibles”.

En Euskal Herria tamén hai experiencias interesantes. «En Vitoria-Gasteiz ou en Usurbil, por exemplo, están a formarse comunidades que queren vivir en común. Moita xente pregúntase como quere envellecer. Nunha residencia? Soa en casa? Están a traballarse na construción de comunidades para un envellecemento activo, compartindo espazos de vida con xente máis nova. En Anoeta percibimos sinerxías interesantes para iso”, destacou Telleria.