O ambiente político ha cambiado moito no Estado español, desde que o tres partidos que pugnan por ir máis á dereita que á esquerda (pp, Cidadáns e Vox) suman forzas en Andalucía e afrontan unha dura contrarreforma española.

Ante este movemento, os partidos que uniron forzas para botar a Mariano Rajoy do Goberno de España atopáronse diseminados nos últimos meses. Os partidos independentistas cataláns, que comezaron o martes ás portas do xuízo, pediron pasos a Sánchez, pero o Goberno español ha dado algún paso tímido –pór encima da mesa a posibilidade de nomear un mediador ou un “narrador” para o diálogo–, retractouse enseguida ante a presión da dereita mediática.

En calquera caso, tratouse de chegar a un acordo até o último momento. Segundo explicou Enric Juliana nA Vangarda, o martes pola tarde Carles Campuzano, do PDECat, propuxo nun documento a creación dunha comisión de partidos sobre a cuestión catalá, sen relatores e portavoces ao PNV, que tamén mediou entre Moncloa e a Generalitat nos frenéticos días posteriores ao referendo independentista de 2017.

Segundo Xuliana, Sánchez negouse a aceptar esa posibilidade. O adianto electoral só pode verse rexeitado por un cambio de última hora e todo o mundo xa empezou a traballar coa calculadora: O PSOE quererá arrebatar votos de esquerda a Podemos, que está á deriva tras a crise provocada por Iñigo Errejón, convertendo ao partido socialista no principal referente de centro-esquerda. No seo do independentismo catalán, ERC soña con vencer ao PDECat.

En cambio, na dereita española en auxe, os partidos están de xeito conxunto para retomar a foto: Vox volveu a pór un tanto esta semana, acudíndose como acusación particular no xuízo contra os independentistas, a través do avogado Javier Ortega Smith, que negou calquera responsabilidade. Cidadáns busca posicións entre a dereita e a forma máis liberal, sempre cun ollo en Cataluña, castigando constantemente ao independentismo. E o PP neoaznarista, coa cara renovada con Pablo Casado, mantendo ese espazo que sempre foi seu, coas bandeiras da unidade de España ocultando os trapos sucios da corrupción.

O panorama político español está a cambiar a un ritmo vertixinoso. Cunha excepción: Na Comunidade Autónoma Vasca ninguén espera grandes sorpresas nas eleccións que se celebrarán este ano. Parece que os partidos abertzales han optado por fixar o seu espazo á espera de tempos mellores para facer outras apostas sobre o futuro. Queda a incógnita de Navarra para quen busca un pouco de emoción na política vasca: Até que punto os disturbios internos de Podemos van influír na suma de forzas do cambio e si a dereita española vai empuxar aos do réxime. Non deben impedirse os movementos das partes que, aínda que estean nestes dous bloques, poden buscar acordos transversais. O ambiente político aínda ten que cambiar un pouco máis, pero os anos electorais son propicios.