Detivéronlle tras a manifestación do 3 de marzo. Como foi a detención?
Outro mozo foi detido no contexto da manifestación do venres. Ao finalizar a mobilización quedamos na Praza dos Foros para solicitar información sobre a detención deste mozo e realizar xestións para contactar cos avogados. Fixemos unhas chamadas telefónicas, falamos con algúns estudantes da universidade, contactamos con xente da súa contorna… Nese momento sabiamos pouco da súa situación.
Cando estabamos na Praza dos Foros démonos conta de que cada vez máis policías achegábanse á zona, uniformados ertzainas, pero tamén vestidos de rúa. Cada vez quedaban menos manifestantes e iso facía máis patente a presenza da Ertzaintza. Nese momento decidimos continuar coas chamadas telefónicas noutro lugar. Saímos da praza e atopámonos con máis policías. Notei que estaban a buscar a min. Tentei marcharme, pero os policías vestidos de rúa apareceron sobre min, botáronme ao solo e detivéronme.
Déronme unha patada na cabeza, outro me puxo os xeonllos na cara e un terceiro encima. No vídeo hei visto que logo tiña moito máis encima, no momento non me dei conta de todo.
Como foi a actitude da Ertzaintza?
Notei que estaban nerviosos. Tentaron quitar a miña mochila pero como non o conseguiron, tiveron que cortar as cintas. Atáronme moi estreitamente propínalas. Pedinlles que quedasen, porque me fixeron unha dor terrible, pero atáronme máis forte aínda. Leváronme directamente ao hospital. Eu creo que se deron conta de que actuaron violentamente.
No hospital atendéronme unha enfermeira e un médico, sempre coa presenza da Ertzaintza. Preguntáronme como foi a detención. Díxenlles que non tiña dor quitando as mans. Contestáronme na comisaría pedindo que si me sentía mal volvese ao hospital.
Entón leváronme á comisaría de Lakua. Nada máis chegar espíronme totalmente, aínda que eu dixen que non o faría. Penso que o farían coa intención de humillarse ou asustarse, da mesma maneira que utilizan golpes e insultos.
"Preguntáronme si tiña avogado. Contesteilles que si, e a Ertzaintza esixiume o seu teléfono. Dixéronme que a falta de teléfono íanme a pór un avogado de oficio, e así foi"
Déronme roupas sen corda e metéronme nunha cela. Expulsáronme o motivo da detención e léronme os meus dereitos. Preguntáronme si tiña avogado. Contesteilles que si, e a Ertzaintza esixiume o seu teléfono. Eu díxenlles de novo que non sabía teléfono pero que tiña avogado. Díxenlles o nome e apelidos do avogado, pero non o aceptaron. Dixéronme que si non me daban o teléfono poríanme un avogado de oficio, e así foi.
Chegou entón o avogado de oficio.
Si, permitíronme reunirme só con el. Díxome que a mañá seguinte seguramente o declararía ante o xuíz. Contesteille que podía haber un avogado de confianza no xulgado, aínda que non me permitiron porse en contacto esa noite. O avogado de oficio contestoume que entón se limitaría a observar os pormenores desa noite.
Eu fun o primeiro en reunirme co avogado, logo reuniuse co outro novo detido polo mesmo avogado de oficio. Pedinlle ao outro mozo detido que transmitise tranquilidade. Imaxinaba que podía estar nervioso. Estaba só no momento de ser detido e pensou que ninguén sabía que estaba alí.
Despois de estar co avogado volvéronme a espir. Leváronme á cela e despois de encher a miña ficha liberáronme, aínda que pensei que ía pasar toda a noite alí.
Querían familiares e amigos diante da comisaría de Lakua. A Ertzaintza tamén se opuxo a estes, non?
Eu fun o último en saír dos dous detidos. Saudei a familiares, amigos e compañeiros. Entón vin ao outro mozo detido por primeira vez. A piques de irse apareceron varios furgóns da Ertzaintza. Dixéronnos que ían identificar a todos os que estaban alí, imputando a gravación dos coches que supostamente estaban a entrar na comisaría. Ninguén estivo a gravar coches, pero os ertzainas debían demostrar que ninguén está por encima deles.
Que é o que lle acusan?
Acúsanme de desordes públicas e de agresión contra as autoridades. En breve chamaranme a declarar ante un xuíz para ver que teño que ver co denunciado pola Ertzaintza. Entón saberemos cal vai ser a dirección do caso.
Ao día seguinte fixéronse protestas pola detención en Amurrio, Vitoria e Lemoa. Nestas protestas, esta situación de 2023 asociouse á violencia policial de 1976.
A Ertzaintza quixo deixar bastante claro que coa operación do 3 de marzo as forzas policiais seguen exercendo o seu poder con total impunidade, sen ningunha consecuencia. Creo que a Ertzaintza ponse moi nerviosa o 3 de marzo, porque senten sinalizados, porque saben, como en 1976, que eles tamén teñen a responsabilidade da violencia policial, e utilízano en moitos outros casos. A violencia foi utilizada para perseguir ao Bloque Novo ou para loitar contra a solidariedade entre os traballadores.
Cre que a presenza policial era excesiva?
Había moitos furgóns da Ertzaintza, moitos policías da Brigada Móbil, e moitos policías vestidos de rúa. Non debemos esquecer que era unha manifestación para lembrar a masacre de 1976. Fai 47 anos a policía asasinou a cinco traballadores en Vitoria e outros dous nas mobilizacións realizadas en Tarragona e Basauri para denunciar os feitos. A presenza policial é unha provocación, esa confrontación foi buscada intencionadamente.
Sacaches conclusións da detención e dos feitos do 3 de marzo?
Demostramos que neste país aínda temos ganas de loitar. A unión e a solidariedade son as ferramentas máis fortes que temos neste camiño. Tamén quedou claro que debemos protexernos tanto da violencia policial como da institucional, e que especialmente a protección mutua entre os sectores máis vulnerables será fundamental.
Poden facer o que queiran para romper a solidariedade entre os traballadores, pero a manifestación do 3 de marzo é un bo exemplo; despois de 47 anos a clase traballadora segue unida. Como entón, seguimos traballando por este país e non imos parar.