Das romarías
- O pasado 9 de outubro a Asociación de Trikitixa de Euskal Herria organizou as súas xornadas ou faladoiros. Aínda que foron atrasados polo seu estado de saúde, finalmente foron montados na casa de cultura de Tolosa. O tema deste ano era “Romaría”. Creo que é un tema máis amplo e que vai máis aló do son e a danza. A romaría é a palabra que se utiliza en Hego Euskal Herria. Trátase dunha festa que se celebra nun sentido básico, nun lugar determinado, sobre todo en cámpalas ao redor dunha ermida ou capela, caracterizada por un son pequeno e unha danza.
A propia palabra ten unha orixe relixiosa: peregrino ou beilari, que vai a Roma en veo. Ao meu pai ouvinlle dicir que cando Xalbador morreu, o bertsolari Lopategi dixo que desde alí outrora iríase a Urepel todos os anos como peregrino. Nun sentido máis amplo, os bailaríns das prazas, e sobre todo a actuación de son e danza, aberta a quen queira. Nestas xornadas traballouse o tema por primeira vez
Os membros do grupo Aiko de Bilbao, que nos últimos anos están a desenvolver este tipo de baile popular. Pola tarde, reunirse nunha mesa redonda
Joseba Altube, responsable do grupo de danzas de Barrakaldo, o historiador, bailarín e músico zarauztarra Xabier Etxabe e eu mesmo desde Ipar Euskal Herria, todos eles baixo a dirección activa do bailarín e investigador pamplonés Aritz Ibañez. Non se pode dicir que este programa conmova ás masas, pero si que tivemos unha conversación moi interesante e entretida cos que alí estades. Pegáronme dúas cousas.
Por unha banda, como o mero entretemento revela os cambios fundamentais dunha sociedade. Como explicar esas atraccións de danza que se están levando a cabo na cidade de Bilbao a Baiona? Un primeiro paso para entrar na cultura vasca, quizais un idioma máis indecente? Como se transformou o aspecto dos músicos que acompañaban a estes xogos de praza, no exilio dos bailaríns e bailarinas? En que se converte, nos pobos pequenos, a base relixiosa dos cebos locais nunha sociedade secularizada? En fin, como de costume, a danza ten máis sorte que de si mesma.
Percibín algo máis. Unha vez terminadas nosas prédicas, fomos á praza, onde algunhas mulleres, segundo a aparencia, eran emigrantes cos seus fillos, vestidas con teas de mil colorees. Deime conta entón de que nas nosas discusións non mencionaramos ese aspecto.
Que a festa debería desempeñar unha función de integración, crecendo coa pluralidade que constitúe o País Vasco de hoxe. E tamén os máis humildes que viñeron de fóra
entrando na rolda dos nosos saltos de baile. E nós aprendemos os seus ahidus, co?ek ou calquera outro. Todos eran pouco ou bastante peregrinos no bosque.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Moitas veces, despois de mirar as brumas desde a miña casa, ocorreume non coller paraugas, aínda que saiba que vou acabar de empapar. Por que será? Talvez non lle apetece coller o paraugas? Quizá coa esperanza de que non me molle? A pesar de todo, a conclusión foi sempre a... [+]
Recordo que con 16 anos, a Ertzaintza identificoume por primeira vez nunha concentración a favor do eúscaro ante os xulgados de Bergara. Criamos que en Euskal Herria era lexítimo o clamor pola euskaldunización dos tribunais, pero tamén entón faltaría algún permiso,... [+]
O desastre provocado pola pinga fría en Valencia deixounos imaxes dramáticas, tanto polas consecuencias inmediatas que tivo, como porque nos adiantou o futuro que nos espera: que este tipo de fenómenos climáticos extremos van ser cada vez máis numerosos e graves. Isto... [+]
A actualización do Plan Enerxético de Navarra pasa desapercibida. O Goberno de Navarra fíxoo público e, finalizado o prazo de presentación de alegacións, ningún responsable do Goberno explicounos en que consisten as súas propostas á cidadanía.
Na lectura da... [+]
Desde a desaparición da Unión Soviética, a rusofobia foi crecendo. O concepto de seguridade do Consello de Seguridade da ONU de 2002 é moi claro e indica que a seguridade e estabilidade do planeta deben depender dos Estados que non teñen intención de desafiar a Estados... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal naceu na localidade de Araia o 16 de xullo de 1902 e faleceu en Vitoria o 21 de novembro de 1993. Xa se cumpriron 31 anos e creo que é o momento de recoñecer o seu nome e ser, xa que non se coñece ben o legado que deixou. Umandi utilizou o nome... [+]
A escritura de autobiografía é, segundo din, a ferramenta máis eficaz para o desenvolvemento persoal, a máis liberadora. Tirar das cousas do pasado e lembralas, parece que axuda a desatar os nós do presente. Si, axuda a entender o presente e a debuxar un futuro que nos... [+]
Fixen un repaso desde o anuncio da pandemia até a traxedia de Valencia e concluín que a nefasta xestión institucional que ten a mentira e o forupe como devasa é constante da clase gobernante.
Non temos un gobernante substituto válido mentres este sistema pendular non se... [+]
O 19 de novembro é o día mundial do baño. Aínda hoxe, no século XXI, moitos traballadores e traballadoras, aquí, no País Vasco, non teñen dereito a usar o baño nas súas xornadas laborais. Exemplo diso son moitos os traballadores do transporte.
Os aseos son a clave da... [+]
Sabemos que a intelixencia artificial está a representar moitos campos no ser humano: confort, velocidade, eficiencia... Fixéronnos crer que o esforzo humano é un obstáculo nas necesidades de velocidade deste mundo capitalista. As agresións para reducir as nosas... [+]
Nas últimas semanas non foi posible para os que traballamos en arquitectura que o fenómeno climático de Valencia non se traduciu no noso discurso de traballo. Porque debemos pensar e deseñar a percorrido da auga en cubertas, sumidoiros, prazas e parques de edificios. Sabemos... [+]
A autoestima ás veces parece algo íntimo. Pero se a autoestima ten que ver coa imaxe que un ten de si mesmo, co valor que se dá a si mesmo, tamén terán que ver as decisións que poida tomar. Que valor ten alguén que non pode decidir? Entón pómonos a mirar á nosa nai. E... [+]
Os Sanmartines son moi coñecidos nos nosos caseríos, xa que é o momento de matar o porco. Con todo, moita xente non saberá que antes o día de San Martín marcaba o fin do ano agrícola. E iso non era ningunha bobada. De feito, a finais de ano había que pagar unha renda... [+]
Durante toda unha semana falamos sobre o libro As aventuras de Pinocho de Collodi, na aula da universidade, con profesorado de Educación Infantil e Primaria. A nosa referencia principal foi a bonita edición que Galtzagorri publicou en 2011, que incluía o preámbulo, con 171... [+]
“Apréndese andando e cantando”. Esta foi unha das materias desta semana nos grupos de C2. Non se trataba de aprender a cantar ou a pé, senón de utilizar correctamente o futuro. A actividade deume que pensar e pregunteime como aprendemos a ensinar. Ouvín a moitos que... [+]