Durante estas semanas a asociación Era está a levar a diferentes lugares de Euskal Herria libros, exposicións e documentais creados polos solicitantes de asilo e refuxiados que han migrado a Europa, acompañados de charlas organizadas xunto aos seus autores. O 22 de novembro proxectouse na Casa de Cultura Okendo de San Sebastián o documental Nothing about us without us, realizado por refuxiados residentes en Lesvos.
Documental realizado por un grupo de mozos refuxiados afgá que deron o paso de asumir o papel de xornalista no campamento de Lesbos. Por que é tan importante contar con eles?
Miren Zubeldia: Porque nós non podemos pornos no seu lugar. Porque, polo lugar e o privilexio que nacemos, e pola nosa comprensión da normalidade, non podemos situarnos nesa situación. Con toda a empatía do mundo.
"Para contar realidades migratorias, que mellor que o que viviu un proceso migratorio na pel?"
Arantzazu Zubeldia: Para contar realidades migratorias, que mellor que o que viviu un proceso migratorio na pel? No documental, algúns refuxiados falaban de que deran o paso a traballar como xornalistas porque os xornalistas internacionais que falaban con eles non contaban o mesmo que vían eles.
Criticaron aos xornalistas porque cada vez que aparecía unha historia especial no campamento volvían saír dous días despois, deixando atrás o problema fundamental, o campamento.
M. Zubeldia: Como xornalista, vostede pode estar interesado en contar o que conta, pero non sabe cal é o interese da outra persoa que ten diante. En moitos casos, os uns e os outros non coinciden.
E no ton da historia tamén hai un salto, non? Os refuxiados pasan de aparecer como vítimas a ser suxeitos activos.
M. Zubeldia: Conséguese afastarse do drama, e vostede aparece como persoa, coa súa vida, cos seus soños e coas súas capacidades. Normalmente, cando se fala de migrantes transmítese unha imaxe de vulnerabilidade, e cremos que hai que cambiar esa mirada.
A. Zubeldia: Algúns que traballaron connosco dixéronnos que non lles gusta quedar con esa etiqueta de refuxiado. Parece que isto cobre todo o demais, que non son máis que iso. Pero eles non senten así. Igual nese momento poden estar en situación de refuxiado, de acordo, pero hai moitas outras cousas.
M. Zubeldia: Son as persoas na súa totalidade, e iso é o que temos que transmitir.
É dicir, que son máis que números buxán.
"Dixéronnos que os xornalistas sempre lles fan as mesmas preguntas simples"
M. Zubeldia: Si, pero ao final metemos a todos no mesmo saco. A nós dixéronnos que os xornalistas sempre lles fan as mesmas preguntas simples.
A. Zubeldia: A información sen interese real sobre o problema e as súas vítimas fai que a cidadanía perciba aos refuxiados como meros números e non dea pasos para facer algo contra a situación.
No faladoiro posterior ao documental, un dos autores lembrou que nas últimas semanas case 100 persoas morreron en augas gregas en varios naufraxios. Damos importancia a este tipo de noticias?
A. Zubeldia: Relativizamos vidas, e iso vímolo claro no caso da guerra de Ucraína. Que tipo de protección reciben uns e que tipo de outros… Iso está claro. E isto tamén é consecuencia de como se informa.
M. Zubeldia: Si, e cando falamos de cantidades. Un pode dicir “Mira! Agora só hai 1.000 refuxiados en Lesbos!” [chegaron a superar os 22.000], e con iso quedámonos tranquilos. Pero non nos fixamos na realidade que viven e, como non facemos nada, o sufrimento segue aí.
E que lles levou a querer dar cabida a esas voces?
A. Zubeldia: Era nace das nosas experiencias persoais, porque en Grecia estivemos ás veces, como voluntarios. E o certo é que, cada vez que volvemos, démonos conta de que os nosos amigos e a familia non saben realmente o que pasa alí. Así as cousas, pensamos: cal pode ser a mellor achega para lograr un cambio? Pois contar o visto.
M. Zubeldia: Pero a pregunta era de sempre. Quen somos nós, desde a nosa posición e mirada, para contar o que ocorre nun campamento de refuxiados? Coñeciamos a moitas persoas migradas que querían contar os seus problemas, polo que por que non imos contar todo isto a través delas? E niso puxémonos.
A. Zubeldia: Cremos que é necesario porque son voces silenciadas e porque para alguén que vive en Euskal Herria é moi difícil chegar a esas historias en primeira persoa.
M. Zubeldia: Cando recibes a historia a través deles, pos cara a esas persoas, o nome. E vostede crea unha relación directa entre ese espectador que está en Euskal Herria e ese protagonista que está en Grecia ou noutro lugar. E as persoas refuxiadas pasan de ser números a ser persoas como ti e eu para o que está a ver.
Actuación da tele-teatro “ASH” gravado pola directora afgá Yadullah Mousawi no campamento Moria de Lesbos. A obra, estreada no Festival de Cine e Dereitos Humanos de Asturias, reflicte a loita das mulleres afgás a través dunha arte escénica sen palabras. Tras a proxección ofrecerase unha charla co director da película.
Data e lugar: 29 de novembro, 19.00 horas, na Praza Feminista de Kulturate de Hernani.
Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]
Migratzaileen kopurua anitz emendatu da Irun eta Hendaia arteko pasabidean. Irungo Harrera Sareak ohartarazi duenez, otsailean 600 pertsona lagundu dituzte, iaz, urte osoan 2.700 izan zirelarik. Iragan urtarrilean, 2.700 etorkin heldu dira Kanariar Uharteetara, egunero 80... [+]