A consolidación da computación cuántica, a revitalización da intelixencia artificial/superinteligencia, a industria 6.0, a saúde e a vixilancia dixital personalizada, a 7G, a revolución da bioingeniería, os androides investigadores… En poucos anos, a innovación das tecnoloxías dixitais e a intelixencia artificial ou superinteligente representarán a un País Vasco descoñecido e quizá inimaxinable.
Neste tsunami de transformación dixital e nun mundo no que os avances tecnolóxicos afectan cada vez máis á vida das persoas, será necesaria a presenza de expertos en ciencia, tecnoloxía, enxeñaría e matemáticas (STEM) si queremos que esta transformación dixital sexa nosa. Será necesario crear, adaptar, reter e atraer talento STEM, teremos que crear unha canteira tecnolóxica dixital, que agora non temos por desgraza. E nesa necesidade de talento hai que reflexionar sobre o lugar e para que van ter as mulleres, si van ser meros usuarios nesta revolución dixital ou van ter a capacidade e a responsabilidade de crear, desenvolver, construír e transformar internamente unha transformación dixital.
Si as mulleres teñen que ser simples usuarias, bastará con seguir como até agora, pero se hai que ser partícipes activos na construción deste país, si as mulleres van achegar, temos un gran traballo de desarrollador tecnolóxico. E cada vez hai máis conciencia, si, afortunadamente, pero é pura conciencia e faltan políticas firmes para cambiar a realidade.
Os datos non dan pistas para a esperanza. Analizado o curso 2021/2022 polo EUSTAT, o 9 de febreiro extraéronse datos: o número de persoas que optaron pola Ciencia e a Tecnoloxía no bacharelato vaise incrementando, foi do 51,4%, pero no bacharelato de Humanidades e Ciencias Sociais a presenza das mozas é máis acusada, o 62%.
As mulleres seguen destacando nas áreas relacionadas co coidado e a saúde, e a súa presenza nos estudos e profesións relacionadas coa transformación dixital é moi escasa
Nas matriculacións universitarias, o 78% das Ciencias da Saúde son mulleres, mentres que en enxeñaría e arquitectura non chegan ao 29%. E dato significativo en enxeñarías como a electrónica, a informática ou a mecánica, menos do 20%.
Cos datos de Formación Profesional Superior o escenario é similar, o 77% das mulleres á saúde e o 63,4% á química. E en electricidade e electrónica o 7,1%, en fabricación mecánica o 11% ou en informática e comunicación o 15,1%.
Sendo a actividade con maior número de empregados Enxeñaría e Tecnoloxía (63,6% do total de I+D), as mulleres só representan o 28% do persoal.
Con estes datos pódese prever un futuro terrible, realmente preocupante. As mulleres seguen destacando nas áreas relacionadas co coidado e a saúde, e a súa presenza en estudos e profesións relacionadas coa transformación dixital é moi escasa.
E a presenza da muller no ámbito tecnolóxico non se fará dun día para outro. Desde que as nenas son nenos hai que empezar a traballar en profundidade, destruír estereotipos, desenvolver habilidades espaciais, demostrar que os xoguetes non demostraron xénero, demostrar que coa tecnoloxía pódense mellorar as vidas das persoas, presentar mulleres referentes, e si son próximas mellor, empoderar ás mozas, difundir imaxinarios sen límites e facer crer que poden ser o que queren.
Para que este país avance e faga fronte aos novos retos que virán necesitaremos mulleres e nenas. As mulleres deben ser protagonistas desta revolución, incorporar a súa opinión, a súa forma de facer, a súa experiencia e a súa visión no desenvolvemento da transformación dixital, garantir a pegada das mulleres tecnólogas no futuro País Vasco que estamos a construír.
Como di a canción de Xabi Solano, “Somos herdeiros das bruxas que queimastes. Temos as escobas das bruxas que queimastes...”.
Estas escobas deberán converterse nunha escoba dixital e a nosa responsabilidade é configuralas co feminismo dixital, todas os rumbos que poidan achegar intelixencia artificial, superinteligencia e todas as tecnoloxías dixitais que virán, para eliminar discriminacións, para garantir o eúscaro na contorna dixital, para situalo como nación, para priorizar a dixitalización verde e, como non, para que a transformación dixital que facemos sexa ética, en definitiva, para pór ás persoas e a natureza no centro.
A escoba dixital, para que as mulleres tamén realicen achegas dixitais e, a diferenza de moitas épocas históricas, sexan protagonistas dun País Vasco que lles tocará vivir do liderado e do feminismo tecnolóxico.
O Día Internacional das Mulleres e Mozas Científicas
Lore Martinez Axpe, afiliada de Eusko Alkartasuna e parlamentaria de EH Bildu
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]
Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]
Frantziskok "Franciscomanía" zeinuarekin hasi zuen bere Aitasantutza. Fenomeno soziologiko horri esker, Vatikanoko boterearen zirrikituak aldez aurretik ezagutzen ez zituen gaztetasunaren ikono eta Elizako aldaketa-haizeen intsuflatzaile bihurtu zen.
Era berean,... [+]
Euskal Herriko Mugimendu Feministak aurtengo Martxoak 8ko mobilizazioak "faxismoaren, erreakzionarismoaren eta zapalkuntzaren aurkako aliantzak" ehuntzean ardaztu ditu.
Kepa Kortak Naiz-en idatzitako “Musikariaren jakituria” artikuluan faxismoa definitzeko... [+]
Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]
Datorren udaberrian, Stop AHT Zundaketak ekimenak bi urte beteko ditu. 2023ko maiatzean, ADIFek Itza, Sakana eta Goierriko udalei jakinarazi zien zundaketa geoteknikoak eta beste jarduketa batzuk egingo zituela AHTaren Nafarroako korridorea Euskal Y-arekin lotzeko alternatibak... [+]
UEMAk Telegram bidez banatzen duen “Euskararen Hemeroteka” kanalean honoko titularrak irakurri ditut bata bestearen atzetik: “Gipuzkoak euskararen aldeko bide-urratzaile izateko ardura hartu du”, eta jarraian “Udaltzainen hizkuntza eskakizunen... [+]