No que respecta á dimensión pública, aínda que estea condicionada pola represión, consideramos que calquera debate político debería ter algunhas premisas e obrigacións: ser dono da cabeza de opinar ante calquera interlocutor, estar disposto a respectar a quen non compartimos, a facer crítica e autocrítica, a non pór límites á expresión dos puntos de vista, tanto no que se refire á propia actitude como ás críticas que se fan a terceiros.

Con todo, aínda que de forma breve faremos algunha referencia á decisión tomada pola maioría do Colectivo de Presos Políticos Vascos (EPPK), optaron individualmente por acollerse á política penal de España e Francia para obter beneficios penais ou, no seu caso, excarceración individual.

Na práctica e no fondo da decisión, non se teñen en conta os parámetros da amnistía, tanto no sentido táctico (a volta a casa de todos os represaliados) como no sentido estratéxico (o recoñecemento dos dereitos nacionais e sociais de Euskal Herria). Por tanto, a nora da represión seguirá virando sen parar e, por primeira vez, non a afrontamos utilizando a loita pola independencia e o socialismo para Euskal Herria, é dicir, pola Amnistía.

Ademais, non se trata só dunha cuestión dos cárceres, senón de que hai tempo, de que sortu está na legalidade vixente, de que ETA deixou de actuar e de que se produciu o seu desarmamento. O círculo político de enfrontamento cos Estados pechouse. A partir de agora, a Esquerda Abertzale Oficial, e todo aquel que estea baixo a súa dependencia, só actuará baixo os parámetros da legalidade española e francesa.

A decisión de obedecer e madurar a lexislación dos nosos inimigos non só supón un fito entre o pasado e o futuro, senón que condiciona o futuro, é dicir, falamos do futuro de novos militantes vascos encarcerados por loitar a favor de Euskal Herria socialista.

Unha decisión así rompeu a unidade do colectivo EPPK e a partir de agora a prioridade de cada un será a de saír de prisión de forma individual, evitando dinámicas de loita conxunta ou dinámicas de loita colectiva.

Da mesma maneira, a falta de solidariedade foi enorme para os Presos Políticos Vascos que se atopan en peor situación dentro. Sabemos que o Ministerio do Interior de España (Francia) e a Dirección Xeral de Institucións Penais del marcarán o ritmo da represión ou das concesións, “a vostede dareille isto e a vostede quitareille isto”. Dada esta situación, que pode pasar?

Na nosa opinión, calquera estratexia política que se basee na legalidade do inimigo estará sempre supeditada ao propio inimigo, sen excepción algunha. Si no futuro queremos ver a Euskal Herria socialista, a amnistía é a única opción.

Temos que dalo todo por ese camiño, pola rúa, e pór todas as forzas na loita pola amnistía. Ese debe ser o noso punto de encontro e, sumados os desexos de todos, debemos partir de aí no camiño da solución, pero só a loita traeranos o final definitivo, aínda que, por defender conseguir, ao día seguinte teremos que manter a loita.

Jon Iurrebaso Atutxa, ex preso político de ETA