Debido principalmente ao impulso de China e India, a produción de enerxía nuclear pronto recuperará a marca, segundo anunciou a Axencia Internacional da Enerxía (IEA) nun informe. A enerxía obtida dos nucleares será o máximo histórico para 2025, superando a produción de 2021.

O EIA espera que en 2026 os nucleares e as “renovables” superen por primeira vez o carbón na produción de enerxía. Este crecemento débese principalmente aos novos reactores construídos en China, India e Corea do Sur, así como á posta en marcha de reactores xa parados no Estado francés e Xapón.

Pero este novo impulso nuclear non será gratuíto. Só hai que analizar as incidencias anuais nas centrais nucleares.

Problemas continuos dentro das centrais...

Recentemente, o Estado español ha comunicado o número de “incidentes” nos reactores en 2023, corenta veces máis que o ano pasado, dos cales unha cuarta parte afectou a sistemas de seguridade. E xa en 2024 houbo un susto ou outro, como a emerxencia que tivo lugar o 15 de xaneiro na central de Cofrentes, en Valencia, onde por erro o seu dono, Iberdrola, tivo que perder a subministración de auga e establecer a parada técnica do reactor.

Tamén nas centrais do Estado francés os problemas son o pan de cada día. Hai dúas semanas, na central nuclear de Gravelines, xestionada pola compañía EDF, descubriuse que o medidor de ebulición da canle de refrixeración do reactor 3 estaba avariado e a Autoridade de Seguridade Nacional (ASN) deu o nivel 1 ao incidente.

O panorama descuberto na central normandía Penly o pasado mes de marzo é aínda máis grave. A central estaba parada, pero durante a exploración os técnicos atoparon unha greta nun dos tubos do sistema frigorífico, que estaba a piques de provocar unha fuga radioactiva. Os reactores do Estado francés están a sufrir desde o ano 2021 numerosos problemas de corrosión e a fisuración atopada en Penly obrigará a EDF a revisar aínda máis os protocolos de control.

...e ameaza exterior: terremotos, guerras e tsunamis

Nas centrais nucleares de todo o mundo teñen contas similares, e nalgúns casos o risco provén de fóra que de avarías internas.

Proba diso é a situación que viven en Ucraína, a central de Zaporizhia, a maior de Europa, coa guerra entre Rusia e Ucraína. En Turquía, o terremoto de principios do ano pasado puxo de manifesto a falta de seguridade da central nuclear que se está construíndo en Akkuyu: “Si os reactores fosen cheos de combustible, entón teriamos unha catástrofe enorme”, escribiu Piñeiral Demircan, coordinador da plataforma contra as nucleares Nucleers.

En Xapón, cando aínda non se sabe como reparar os danos da catástrofe de Fukushima en 2011 –a auga contaminada da central comezou a ser arroxada ao mar en agosto–, o ano novo de 2024 provocou unha nova alerta de terremoto e tsunami, esta vez na costa oeste, nas prefecturas de Ishikawa, Niigata e Fukui.

En consecuencia, a situación dos seus centrais nucleares causou unha gran preocupación, entre elas a máis grande do mundo, Kashiwazaki Kariwa. Esta central de sete reactores estaba parada desde 2011, pero acababa de obter a licenza de reapertura o 1 de xaneiro cando ocorreu o terremoto. A compañía Tepco explicou que nos reactores 2 e 7 a auga das piscinas de combustible nuclear se vertió ao exterior por sacudida, pero sen saír das instalacións.

O lobby nuclear ha feito unha subpelana para que o Parlamento Europeo dea a etiqueta “verde” á enerxía atómica, e a AIE di no seu informe que no futuro as fontes “limpas” cubrirán toda a demanda eléctrica mundial. Pero o único que está “claro” é que iso terá a súa recompensa antes ou despois.