No centro e sur de Navarra perdéronse varias colleitas ou están a piques de perderse si o tempo non o permite. En Álava a recollida de olivas foi menor que nunca e os gandeiros non están máis tranquilos, xa que desde principios de primavera están a tirar dos reservados para verán. Unha das respostas da administración é flexibilizar as condicións de acceso ás axudas da Política Agraria Común PAC e ofrecer axudas directas para facer fronte ás perdas. A segunda vía esixe o real decreto en Madrid, polo que as axudas poden ser directas, pero non inmediatas e dificilmente suficientes.

Acendéronse todas as alarmas por falta de choivas. Ou por falta de choivas, porque non é o mesmo, e como é sabido ler e comprender a situación é fundamental para afrontar o problema. Sen ter en conta a influencia e consecuencias do cambio climático no sector primario, non se pode realizar un estudo axeitado. Pero non só se entende a realidade da agricultura e a gandaría en Navarra desde unha perspectiva retrospectiva. O sector primario está rexido polas políticas que se consolidaron fai 30 anos, vellas e obsoletas, entre as que se atopaba a rega grazas ao encoro de Itoiz.

O sector primario é fundamental para sustentar a vida, para poder decidir sobre a nosa alimentación. E, do mesmo xeito que sucede co coidado, o escaso espazo e recoñecemento do sector nas políticas económicas non ten nada que ver coa importancia real que ten. Se non se corrixe, non se pode dicir que sexa un cambio climático o que afogue a gandaría, seque as terras e deixe aos pescadores en terra.