O director da estación biolóxica Eloy Revilla Sanchez baseouse neste estudo para dar a coñecer a situación no consello de participación de Doñana. De feito, celebrouse unha reunión especial para analizar a incidencia do plan de rega presentada no parlamento andaluz en Doñana. Revilla lembra que o Tribunal de Xustiza Europeo castigou a España por non respectar as normativas de protección de Doñana e pola extracción de auga para regar plantacións e abastecer de auga á zona urbanizada.
Os datos non deixan lugar a dúbidas: Doñana atópase nunha situación crítica. Proba diso é que o tres grandes lagoas que non se secaban no verán xa non son permanentes, como O Sopetón e A Doce, que agora se secan a miúdo. A maior, Santa Olalla, tamén se atopa nunha situación crítica desde 2012.
Para facer un seguimento da evolución das lagoas, analizáronse 442 imaxes tomadas polo satélite Landsat e estudáronse as consecuencias desta evolución en animais e plantas. Por exemplo, observan que a diversidade de anfibios descendeu case á metade entre 2003 e 2021, pasando de 4,3 especies por quilómetro cadrado a 2,5. Por outra banda, as dúas especies autóctonas de galápagos da Península Ibérica, ambas as incluídas na lista vermella de especies ameazadas de Europa, atópanse nunha situación preocupante, así como as agallas e brochetas. Tamén están a morrer peixes e anguías, e algunhas plantas acuáticas están en perigo de extinción.
A outros hábitats tamén se lles bota de menos auga. Dentro da área protexida, o 8,3% das alcornoques centenarios morreron desde 2010 e o 10% están moi mal.
De face ao futuro, prevese que chova menos do normal. Con todo, a demanda de auga está a aumentar ano tras ano. Revilla afirma que “a explotación actual do acuífero é insosteible. A precipitación é variable e está a diminuír e con ela salgue máis auga da que se renova. Por tanto, este recurso natural está a esgotarse”. Tamén denunciou a falta de vontade política para controlar a rega e as extraccións.
Para facer fronte a esta situación, propuxo, en primeiro lugar, deixar de extraer tantas augas para que o ecosistema de Doñana poida recuperarse. Tamén suxire renovar o sistema de avaliación da situación e o modelo de gobernanza, e realizar unha análise da actividade socioeconómica da contorna para atopar outras solucións económicas. O propio Consello Xeral de Investigacións Científicas de España e numerosos científicos doutras institucións e centros sumáronse á visión de Revilla.