“Ser vegano non significa non ser estúpido”. Esa é a clave das historias que relatan as noticias que tratan de pór en cuestión as dietas sen animais no medio ambiente. Iso é o que destacou a dietista e nutricionista Lucía Martínez na súa intervención á fronte do estudo. Dirixe o blog dimequecomes.com e tamén é autor de varios libros e artigos (Vegetarianos con Ciencia e Vegetariaos Conformados, entre outros). Entrevistámoslle e, para empezar, dixo que ao veganismo faille máis bo que calquera outra cousa ser emprendedor san. Pídelles que non se esquezan de tomar vitamina B12.

-Non hai problema en ser vegetariano?

Non hai ningún problema. Podemos ser vegetarianos e iso non é unha opinión. Once organizacións situáronse a favor das dietas vegetarianas. Estas dietas están apoiadas por investigacións levadas a cabo por decenas de organizacións. É importante deixar claro que deben tomar vitamina B12 quen son vegetarianos ou comen ovos e produtos lácteos. Ás persoas con necesidades especiais ou cunha enfermidade concreta, debemos aconsellarlles doutro tipo, pero, en xeral, basta coa inxesta de vitamina B12.

-Son saudables as dietas vegetarianas?

Poden ser. Poden ser saudables ou prexudiciais para a nosa saúde. Si non tomamos máis que patacas e Coca Cola, a nosa dieta será mala. Pero iso é o que ocorre en calquera dieta. Tamén nas dietas tradicionais. Por iso temos os casos de diabetes de segundo tipo e enfermidades cardiovasculares que temos hoxe en día, entre outras. Debemos deixar claro que a etiqueta vegetariana ou vegana non ten por que dicir que é algo san; a nosa dieta será sa en función da planificación que fagamos e das opcións que fagamos.

-Son vegetarianos as dietas que hai que potenciar?

Eu teño claro que sempre será mellor apostar por unha maneira de alimentarse que non desbaste a ninguén, nin a ti nin a ninguén. A dieta vegetariana benefícianos aos seres humanos e a outros animais, favorece ao planeta e axuda a dar pasos cara a un mundo máis ético e unha maior xustiza social. Creo que ninguén pode dicir que non sexa bo conseguir todo iso.

-Un vegetariano ou un vegano non é necesariamente bo, nin malo, non é certo? Pero é esa idea a que moitos propagan.

Si, temos eses dous extremos. Por unha banda, os veganos que propagan a idea dun vegano inmortal; e, por outro, os que odian aos veganos, que propagan a idea dun vegano que debe moverse sen forzas e a rastro. O problema xorde cando este tipo de ideas están impulsadas por un profesional da saúde. O profesional que se une a esta idea de vegano débil e enfermo demostra, por unha banda, que a súa formación é nula e que o que di non comparte, nin moito menos, o que hoxe sabemos. Si atópase un profesional deste tipo, o mellor sería buscar outro.

-Que sabemos hoxe do que non sabiamos?

Hai que ter en conta que falamos de persoas que viven no chamado primeiro mundo e teñen acceso aos alimentos. Hoxe sabemos que os vegetarianos non teñen máis anemia que os que non o son; sabemos que non lles falta máis proteína. Con todo, sabemos que entre os vegetarianos hai máis vitamina B12, polo que aconsellamos tomala. Até hai pouco pensábase que os vegetarianos que tomaban ovos e produtos lácteos non tiñan necesidade desta vitamina, pero os estudos realizados desde 2013 demostraron que si, e que tamén deben tomar vitamina B12.

-Os seres humanos que comen animais toman a vitamina B12 que se lles deu a estoutros animais?

Na maioría dos casos si. O penso que comen os animais cultivados pola industria contén vitamina B12. No caso das aves, engaden ao penso a mesma vitamina B12. No caso das vacas dáselles cobalto. Trátase de que estes animais creen o seu propio B12 no seu sistema dixestivo, pero para facelo necesitan un substrato como o cobalto. Os peixes capturados fóra dos viveiros son os que teñen a vitamina B12 de seu. Nas piscifactorías comen penso e engaden vitamina B12 ao penso.

-Vostede reivindicou ao consumidor crítico. É difícil conseguilo?

É difícil ser un consumidor crítico, porque a industria ten moito diñeiro e poder. E utiliza ese diñeiro e poder para vender o seu produto e os beneficios do seu produto. A industria paga as investigacións que desexa para difundir mensaxes a favor dos seus produtos. Un estudo revelou recentemente que un neno recibe ao día 25 anuncios relacionados coa comida por diferentes vías. Loitar contra iso é difícil, porque non temos medios. Eu non podo pór un anuncio na televisión, pero a casa Nestle si. Fan moi boas campañas de mercadotecnia, porque contratan aos mellores para iso. Teñen diñeiro para facelo. Por iso é moi difícil conseguir consumidores críticos que sexan capaces de sacar as súas propias conclusións.

-O nutricionista non ten oportunidade de colaborar niso?

Aquí os nutricionistas non están integrados no sistema sanitario e si noutros países europeos. Na atención primaria non hai nutricionista e nos hospitais, pouco. Por tanto, o cidadán que queira acudir ao nutricionista ten que pagar por iso. Os estudos tamén percorreron un curto camiño; foron creados fai menos de vinte anos. En América do Sur, por exemplo, a figura do nutricionista percorreu un camiño moito máis longo e ten o respecto dos demais profesionais da saúde. Aquí non pasa iso. Alí a formación é mellor e traballan moito máis en hospitais. Están integradas no sistema sanitario.

- Sen o asesoramento dos profesionais, é máis fácil estender os mitos sobre as dietas vegetarianas?

No caso dos nenos é onde máis se suscita a discusión. Si os nenos son vegetarianos, os pais din que impoñen a súa dieta. O resto fan un referendo para decidir que dar aos nenos? Está claro que a un neno impono os seus pais, porque non ten a capacidade de decidir en por si. Hai pais veganos que alimentan mal aos seus fillos? Si, hainas. E tamén hai pais e nais que non son veganos e que alimentan mal aos seus fillos e fillas, a favor da dieta tradicional. A cuestión é que neste segundo caso ninguén suscita discusión algunha.

-Porque as noticias sobre os veganos buscan pór en dúbida o movemento?

O tratamento destas noticias non é axeitado. E temos que deixar claro que nestes casos o neno non se enferma por ser vegano, senón porque os seus pais son estúpidos. Pero isto tamén ocorre no caso dos pais que teñen unha dieta tradicional. Estes non salguen nos medios de comunicación; si saísen, estariamos a falar deles todo o día. É habitual o caso dos pais que teñen unha dieta tradicional e alimentan mal aos seus fillos. Por iso non é noticia.

-Que diría vostede para despexar as dúbidas?

Eu creo que o único que fai falta para despexar as dúbidas é que se queira escoitar sen prexuízos. Si referímonos aos profesionais da saúde, é suficiente con que a persoa queira formarse para evitar dúbidas. No caso da cidadanía, creo que o principal problema é o prexuízo que carga as nosas decisións. Hai información, e é clara, trátase de querer escoitar. Sen prexuízos.

-Cre vostede que as cousas empezaron a cambiar?

Creo que si. Aínda se dan mal moitas noticias sobre o veganismo, pero agora o tema está nos principais medios de comunicación e, en moitos casos, tratado dunha maneira correcta. Creo que tamén é importante cambiar as cousas no sistema de saúde, entre os profesionais da saúde, e creo que tamén neste ámbito estamos a dar pasos. A formación destes profesionais é imprescindible para atender adecuadamente aos vegetarianos.

Esta entrevista foi publicada polo grupo antiespecista Nor e trouxémola grazas á licenza Creative Commons.