O reto da divulgación
A finais de xuño Neves Concostrina, xornalista da SER en España, emitiu unha entrevista en Youtube a súa opinión contra a historia e os historiadores. Este divulgador denunciou a existencia dun “plan” para “ocultar a historia aos cidadáns”. Para el, os historiadores escribimos “aburridos” para que os cidadáns non coñezan a historia e, por tanto, as autoridades pódennos dominar e alienar máis facilmente. Eu tamén ouvín cousas así moitas veces. Parece que en clase nos ensinaron soamente a historia oficial e non nos queren contar o real. Con todo, os afastados do mundo da investigación descoñecen que nas universidades existiron historiadores que tentan facer historia social e crítica desde polo menos a década de 1930 do século pasado, en contra da historia oficial, si houbésea.
Hai moitos produtos de consumo relacionados coa historia fóra da academia. En xeral, trátase dun campo de gran intrusismo no que xornalistas, escritores e opinadores actúan sen base científica nin método algún. Desgraciadamente este tipo de historiadores falsos son os divulgadores que máis repercusión obteñen. Os libros véndense a lume de biqueira e reciben nas redes sociais unha chea de lices. Con todo, os achados de traxes investigadores non chegan con demasiada frecuencia ao gran público. Diría que moitos deles son os propios da literatura partisana e están orientados a satisfacer os desexos das diferentes correntes ideolóxicas. En España, por exemplo, os libros sobre Lenda Negra ou que fan dog whistling da dereita teñen un gran éxito editorial. Basicamente, estes textos non axitan as conciencias; contan o que o lector quere ler.
Outro subgénero na divulgación pseudohistórica é o que consegue unha gran repercusión. Podemos chamarlle o máis curioso. En xeral, narran rumores e expresións inconsistentes, e a miúdo utilizan contidos morbosos ou esatológicos como reclamo. Por exemplo, actúan sobre os detalles dos costumes sexuais ou da falta de limpeza de épocas pasadas, pero baseándose en prexuízos e falsas conviccións. Seguen estendendo mitos antigos, aínda que na actualidade os novos estudos hanos refutado.
Con todo, creo que Neves Concostrina ten un pouco de razón, porque aos historiadores científicos cústanos chegar á xente. Non creo, non polo menos como el di, que sexa porque ocultamos a historia, pero deberiamos esforzarnos para ir máis aló da academia. Creo que o futuro está nas redes sociais e nos formatos dixitais; blogs, Twitter, Instagram, Tiktok, podcast ou similares. En eúscaro hai iniciativas interesantes como a de Nagore Irazustabarrena, a súa podcast Memoria Histérica en Argia. Tampouco hai que esquecer que os alumnos do grao de Historia e Patrimonio da UPNA acaban de estrear en Euskalerria Irratia. podcast. Que as mozas! Ese é o camiño!
79. urtean, Vesubio sumendiaren erupzioak errautsez eta arrokaz estali zituen Ponpeia eta Herkulano hiriak eta hango biztanleak. Aurkikuntza arkeologiko ugari egin dira hondakinetan; tartean, 2018an, gorpuzki batzuk aztertu zituzten berriro, eta ikusi zuten gizon baten garuna... [+]
Luxorren, Erregeen Haranetik gertu, hilobi garrantzitsu baten sarrera eta pasabide nagusia aurkitu zituzten 2022an. Orain, alabastrozko objektu batean Tutmosis II.aren kartutxoa topatu dute (irudian). Horrek esan nahi du hilobi hori XVIII. dinastiako faraoiarena... [+]
AEB, 1900eko azaroaren 6a. William McKinley (1843-1901) bigarrenez aukeratu zuten AEBetako presidente. Berriki, Donald Trump ere bigarrenez presidente aukeratu ondoren, McKinleyrekiko miresmen garbia agertu du.
Horregatik, AEBetako mendirik altuenari ofizialki berriro... [+]
Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]
1936ko Gerran milaka haurrek Euskal Herria utzi behar izan zuten faxisten bonbetatik ihes egiteko. Frantzia, Katalunia, Belgika, Erresuma Batua, Sobietar Batasuna eta Amerikako herrialdeetara joandako horien historia jasotzeko zeregin erraldoiari ekin dio Intxorta 1937... [+]
49 urte eta gero Espainiako Poliziak Gasteizko Maria Sortzez Garbiaren katedralean eraildako bost langileak oroitu dituzte beste behin astelehen arratsaldean. Milaka pertsona batu dira Zaramagatik abiatutako eta katedralean amaitutako manifestazioan. Manifestari guztiek ez dute... [+]
Martxoaren 30erako Iruña-Veleia martxan, SOS Iruña-Veleia eta Euskeraren jatorria elkarteek manifestaziora deitu dute, Aski da! Argitu, ez suntsitu lelopean. Azken bi urteetan "hondeatzaileak sistematikoki eremu arkeologiko oso aberatsak suntsitzeko modu... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Martxoak 3ko sarraskiaren 49. urteurrena beteko da astelehenean. Grebetan eta asanblada irekietan oinarritutako hilabetetako borroka gero eta eraginkorragoa zenez, odoletan itotzea erabaki zuten garaiko botereek, Trantsizioaren hastapenetan. Martxoak 3 elkartea orduan... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
Urruña, 1750eko martxoaren 1a. Herriko hainbat emakumek kaleak hartu zituzten Frantziako Gobernuak ezarritako tabakoaren gaineko zergaren aurka protesta egiteko. Gobernuak matxinada itzaltzeko armada bidaltzea erabaki zuen, zehazki, Arloneko destakamentu bat. Militarrek... [+]
Ezpatak, labanak, kaskoak, fusilak, pistolak, kanoiak, munizioak, lehergailuak, uniformeak, armadurak, ezkutuak, babesak, zaldunak, hegazkinak eta tankeak. Han eta hemen, bada jende klase bat historia militarrarekin liluratuta dagoena. Gehien-gehienak, historia-zaleak izaten... [+]
Martxoaren 3ko Memoriala hornitzeko erabiliko dira bildutako objektuak. Ekimena ahalik eta jende gehienarengana iristeko asmoz, jardunaldiak antolatuko ditu Martxoak 3 elkarteak Gasteizko auzoetan.