Desde o punto de vista xurídico –a lingua paterna do poder–, unha das razóns desta asimetría asóciase á evolución do dereito á terra, que en diferentes tradicións normativas estivo encartada aos preceptos do dereito á propiedade privada da terra. Por tanto, a maioría das mulleres que puideron recuperar a terra tiveron que facelo a través de mecanismos que non cuestionan o dereito á propiedade dos homes, así como de recursos que non cuestionan a terra e os dereitos das mulleres.

Adquisición e venda dunha economía transnacional de terras nas que predominen o matrimonio, a herdanza, a reforma agraria do mercado ou o agronegocio. Familia, Estado e Mercado: institucións lexitimadas polo dereito para manter o dominio masculino sobre os nosos corpos e territorios. É máis, ademais do tardío recoñecemento do dereito humano á terra, vincúlase non só ao dereito de propiedade, entendido como garantía, senón tamén ao dereito á propiedade, é dicir, ao dereito de acceso. Na práctica, isto significa naturalizar e dar por boa a inxusta división territorial entre homes e mulleres.

Non é un fenómeno novo, nin unha imperfección inesperada da construción democrática actual, o feito de que Andreok non teña un pedazo de terra sen ter relación cos homes e as súas organizacións. Abya Yalan, a escasa titularidade rural das mulleres, refírese á colonización, o que foi imprescindible para garantir que a acumulación de terras quede en mans de homes invasores.

Ao comezo da colonización, o acceso á terra utilizábase como moeda de cambio para o recoñecemento dos dereitos civís das mulleres e a extensión estratéxica das fronteiras colonialistas. Esta estratexia non só afectaba á terra, senón ao corpo das mulleres, ás persoas empobrecidas e esclavizadas, e aos nenos e animais que se utilizaban no modelo de agricultura extensiva.

Un proxecto civilizador que expulsa e explota todo o vivo e todo o que está fóra da preponderancia dos homes. Desta maneira construíu moitas nacións de América Latina, así como outros moitos pobos do século que se atopan na inmensidade do planeta. Tal e como ensinou Nancy Fraser, debemos engadir ao exóleo heteropatriarcal orixinal e ao proxecto supremacista de branqueo da poboación todo o que foi redondeado pola acumulación capitalista que perdura até hoxe.

Por tanto, non é casualidade que as mulleres non coñezan case ningunha parcela que lles guíe e traballe. Roubáronnos as nosas terras. Desterráronnos e sábeno. E para asegurarnos desa catividade, impuxéronnos a división (hetero)sexual do traballo e, ademais, aprendemos a chamar amor ás súas consecuencias. Trátase dun saqueo territorial lexitimado polos principios do Estado de Dereito, enraizado nun contrato social que non é máis que a historia da liberdade e a irmandade entre homes.

Á fin e ao cabo, tal e como explica Carole Pateman, a existencia do contrato social é froito da existencia previa doutro contrato implícito, o contrato sexual. Este contrato permitiu aos homes regular e chegar aos corpos das mulleres, á vez que impide ás mulleres a plena participación política e cidadá nas sociedades modernas. Monique Wittig deu un paso máis e cualificouno de "contrato heterosexual", xa que a muller cría que eran seres "conscientes" e "lexibles", polo que dicía que non tiñan reciprocidad contractual.

Nun momento no que a situación global violenta, belicista e ultradereita sobe, a efectividade do dereito humano das mulleres á terra non pode seguir sendo unha mera retórica para reforzar o monólogo da razón masculina occidental. Obstaculizar o acceso á terra responde a unha organización xeopolítica sexista e racista do poder. O noso reto é, por tanto, visibilizar e desestabilizar este sistema de dominación múltiple da vida. Nos movementos das mulleres (err)pódese conseguir lexitimando outros modelos que xa florecen na praxe da existencia feminista e que dificilmente chegan ao monopolio xurídico da ordenación territorial.