Por erro recibín na caixa de correos de casa a revista mensual de CCOO de Euskadi, Asemblea de decembro de 2023. Empezo a esculcar, e aí o extremo coa noticia de dúas páxinas: Trátase dun resumo das xornadas organizadas con motivo do “Día do Eúscaro 3 de decembro”, co obxectivo de analizar as súas propostas ao redor da “política lingüística e o borrador de perfís lingüísticos”. O mesmo día concentráronse na rúa baixo a lema Euskarari bai, klas-arrakalarik gabe. O mesmo lema dá titular á reportaxe. Nun principio pensei que o termo “brecha de clase” facía referencia ao conflito de clases, e interesoume como CCOO levaría a cuestión do eúscaro ao conflito entre burgueses e traballadores. Pero non, o eúscaro “dentro da clase obreira”, e non entre clases: “O eúscaro é un factor de empleabilidad en torno ao cal se está creando unha brecha dentro da clase traballadora”.

Viñéronme lembrando máis valores e reivindicacións que crean ou crean gretas e divisións dentro da clase traballadora. “O nacionalismo divide a esquerda”, díxome a muller que me acolleu na súa casa de Buenos Aires sobre o meu patriotismo –aínda que non vía sentido volver á hegopera da Virxe Patriótica de España polo ben da unión–. “[Home] A culpa do empobrecimiento dos traballadores é das mulleres, porque ao entrar no mercado de emprego fixeron baixar os salarios”, díxome un vasco no mesmo continente. Poderiamos continuar coa lista de actores da brecha: migrantes empobrecidos culpables da deterioración das condicións laborais, feministas que crean división en clase traballadora... Que ben poderíanos levar neste país a lectura colectiva de Mulleres, raza e clase memorable de Angela Davis; mellor aínda Mulleres, raza, clase e novo libro de idiomas, escrito polas mans vascas.

Ah, e tamén me veu á cerimonia un pai da asociación de pais e nais do colexio da Zona vella de Vitoria-Gasteiz que me contou con sorpresa hai uns anos. Un representante de CCOO nas xornadas organizadas polos pais que estaban a impulsar o proceso de cambio da escola ghettificada de modelo Á D. “O modelo A non desaparecerá, sempre será necesario persoal de obras”. Tori, hendidura de clases.

“Por unha banda, é necesario respectar o dereito de todos os cidadáns a relacionarse coa Administración Pública na lingua que elixan. Por outra banda, isto non pode estar en contradición co acceso ou mantemento da profesión pública”. Moi ben, pero até alcanzar a síntese de oximorona, CCOO segue recorrendo aos perfís de eúscaro para as profesións. “O sindicato non comparte a idea de que hai unha agresión xudicial contra o eúscaro”: igual CCOO quere o recoñecemento do seu papel e estanos pedindo falar de agresión sindical.

Se fai seu ese marco tramposo, en todo caso, que faga o posible con todo tipo de esixencias que exclúan a algúns traballadores: licenciaturas, másteres e doutoramentos para ser profesor; determinadas capacidades e medidas físicas para ser bombeiro ou policía; coñecemento da Constitución española para ser funcionario; nacionalidade española para calquera posto de traballo... Todos eles, á súa vez, están directamente relacionados co poder económico e con outros privilexios: quen ten tempo e diñeiro para acumular títulos universitarios e quen non? Quen pode pasar meses en situación de excedencia centrada na preparación dalgunhas oposicións ou exclusión do coidado dos demais e quen non? Quen adestra e come san para unhas probas físicas e quen non? Quen é legal e quen non? Propoño multiplicar a campaña: Bombeiros si, sen gretas de clase; Profesores si, sen gretas de clase; Empregados públicos si, sen gretas de clase; Enxeñeiros si, sen gretas de clase; Policía si, sen gretas de clase...

No mesmo sentido pero ao revés, alguén imaxina a CCOO Feminismo si, facendo unha campaña sen fisuras de clase para denunciar que as leis de paridade exclúen aos homes nalgúns postos de traballo? Non, non hoxe. Porque o feminismo é un valor eterno da esquerda e do sindicalismo? Non, como consecuencia das relacións de forza transformadas polo feminismo en combate, mesmo dentro da esquerda, por outra confrontación pedagóxica. Os euskaltzales temos de onde aprender.

E, falando dun sindicato, crea o sindicalismo unha brecha de clase entre os traballadores? Entre sindicatos de traballadores e non sindicais? Entre parados e ocupados? Entre contrato e non? Entre sindicatos? (Si queren que se fixe, recomendáronlles que se sindicen a UXT os amigos de CCOO durante anos, por exemplo, aos eventuais de Mercedes de Vitoria). Deberiamos reivindicar o Sindicato sen gretas de clase?

E para ser responsable de CC.OO. e traballador asalariado, hai algún requisito que xere algún tipo de brecha de clase? Quizais unha determinada blancura física ou mental? Apika, ter papeis? Seica un españolismo poxi? Quizais o compromiso de non crear conflitos de clase? Seguro que non é vascófilo. CCOO si, sen gretas de clase.