Carme Junyent Figueras Masquefan naceu o 4 de febreiro de 1955 na rexión de Anoia, no centro de Barcelona. Viviu en Barcelona até a súa morte. Foi un lingüista de gran renome nos países cataláns, que mostrou o seu apoio e a súa oposición. Chegou a Euskal Herria con frecuencia a dar conferencias. Experto en idiomas africanos. Cultivou moito as linguas ameazadas e as linguas de inmigración. Era director do grupo Grup d’Estudi de Llengües Amenaçades (GELA) e lingüista na Universitat de Barcelona.

En febreiro de 2020 publicamos na revista Larrun unha longa entrevista persoal. Entón, como noutras moitas ocasións, falounos da vulnerabilidade do catalán. Recoñeceu que non sabía si os seus netos íano a facer en catalán, é dicir, que si se quere salvar ao catalán hai motivos fundados para non quedar durmido. Criticou severamente ao Departamento de Educación de Cataluña, que en moitos centros non garantía o ensino en catalán. Non atopou un modelo de salvamento de linguas no mundo, e a súa proposta era sacar do binomio castelán-catalán e camiñar cara a unha comunidade plurilingüe.

Morrer en catalán

Ao final dunha longa entrevista en dezaseis páxinas na revista Larrun, o xornalista dille: “Queres vivir en catalán” e a súa resposta: “Si, e hai que atopar a forma de garantilo. Por exemplo, si teño que morrer no hospital, eu quero morrer en catalán”.

Alí, o lingüista catalán atópase nesa situación. Reivindicou en voz alta o dereito a morrer en catalán e tocoulle pasar os últimos días da súa vida nos centros de saúde e entre o persoal sanitario. Antes de morrer deixou escrito un artigo sobre este altar que foi publicado por Vilaweb unha vez falecido.

O artigo mostra a súa preocupación porque considera que nos últimos anos cada vez é máis difícil vivir en catalán os últimos días da vida, que son os coidadores contratados ou que son persoal sanitario da propia administración. Lembra e reivindica o dereito a ser atendido en catalán, e esixe á administración que garanta ese dereito, “porque o futuro do catalán é un dos exemplos que non está nas nosas mans [en mans da cidadanía]”. Indica que o respecto á propia lingua está dentro do ámbito da saúde. Ademais de reivindicar o dereito, contou as súas vivencias lingüísticas co persoal sanitario durante a súa enfermidade. Nun deles conta a relación cun médico que se foi a casa. O médico facíalle en castelán e Junyente sempre en catalán. Un día o médico preguntoulle si tiña algún problema co castelán, e Junyente respondeu que si: loitou toda a vida para que os cidadáns puidesen morrer en catalán e á súa quenda díxolle “teño que ser consecuente”. Explicou ao médico que estudaba as linguas ameazadas e que cría que el tamén podía axudar aos pacientes se nun momento tan especial da súa vida falaba na súa lingua. Regaloulle ao médico o libro "O futur do català depèn do teu".

Durante a enfermidade, loita co persoal sanitario para poder facelo en catalán e o seu médico aconséllalle non malgastar forzas. “Difícil”, di Junyente. Cando é trasladado ao hospital, o médico pídelle que o faga en castelán e así lle responde: “Pregúntolle si non lle importa que non me morra en catalán. El díxome que é para atenderme mellor. Aquí apareceu a primeira reflexión ética: cal é o idioma que hai que utilizar preferentemente, o do paciente ou o do médico?”.

Junyente coñece a personalidades lingüísticas significativas que non tiveron a oportunidade de morrer en catalán e así o di ao final do artigo: “A eles e a todos debemos ese compromiso, para que non deixen desamparados en momentos cruciais e vivan a última experiencia como a primeira”.