Hai un ano só uns poucos de nós puidemos estar nas rúas o 1 de Maio e aproveitamos para dicir alto e claro que aquilo que chamaron a nova normalidade non nos valía, que as súas receitas, solucións parciais e políticas non nos valían, que só entraban uns poucos, os de sempre; que non queriamos unha nova normalidade, porque nin sequera recoñeciamos a vella normalidade que nos impoñen. A normalidade da súa heteropatriarcado, a normalidade do capitalismo, a normalidade que nos debilita, a normalidade dun sistema que nos enferma e mátanos nos nosos postos de traballo, a normalidade da represión contra todas as persoas que din algo que non lles gusta, a normalidade do capitalismo salvaxe que se opón ao planeta e ás persoas que vivimos nel. Hoxe, nesta mesma praza, dicímoslles que non, que estamos cansados desta abominable normalidade, que este sistema non nos vale e que estamos aquí para cambialo todo, para que dunha vez por todas as vidas vallan máis que os seus abominables beneficios, para que sexa o normal, porque son as nosas vidas as que teñen que estar no centro, e que todas e todos, vimos de onde vimos, queremos un sistema onde teñamos o noso sitio.

O COVID-19 chegou ás nosas vidas, deixando atrás un regato de enfermidade e morte, e todo isto xunto coas medidas restritivas impostas polas administracións, o medo, o cansazo e o sufrimento que nos produce son evidentes. Á crise sanitaria súmanselle a crise económica e a crise social, o que supón facer fronte a un panorama desolador. Pero non é o momento de caer no desalento e a desesperación. Este é o momento de enfrontarlles, de sumar forzas e de loitar para cambiar o modelo económico e social que aos traballadores e traballadoras non nos serve de nada.

Esta pandemia ensinounos a cara máis descarada do sistema, un sistema inxusto e cruel, pero tamén nos ensinou moitas outras cousas. Demostrounos o valor da solidariedade, a forza que temos cando facemos as cousas xuntos, que quen sosteñen a vida son os nosos compañeiros, o valor do público, a importancia dunha sanidade pública de calidade e unha educación pública que non deixe a ninguén atrás e a necesidade de crear un sistema público de coidados.

A situación que estamos a vivir coa súa dureza non fixo máis que confirmar o que viñemos denunciando e demandando durante tantos anos. Habemos visto que o Estado foi capaz de mobilizar miles de millóns de euros a través dos ERTE. O que para algunhas empresas podía ser unha axuda sen grandes previsións, outros tantos están a ser comenenciudos para meter man ás arcas públicas. Esta axuda xeneralizada debía ter unha cláusula de reciprocidad, pero ningunha empresa reparte ou reparte o diñeiro prestado nas contratacións. Ao contrario, coma se fosen un obstáculo, deixaron aos traballadores ao carón, sen respecto e baixo o paraugas legal que lles deu o goberno. A división do traballo pídese día a día, urxente e necesaria. Temos claro que os traballadores non son os que sobran, senón que a realidade nos demostra que as horas de traballo e o consumismo sobran. Todas estas empresas que solicitaron axudas, por que agora non dan a súa para que todo o persoal teña o noso sitio en fórmulas que están en condicións dignas? É tan difícil reducir a xornada laboral para que todos traballemos, como persoas, e non como meros consumidores, posibilitando o acceso a unha vida que nos satisfaga de verdade? Hai moitas fórmulas para reducir a xornada, non ten por que ser diario, o obxectivo é facilitar que todas as persoas teñan unha vida digna. O Goberno, o máis progresista dos últimos tempos, non prohibiu os abusos ao redor das horas extraordinarias que deixan na rúa a miles de persoas, non interveu en todas as empresas que pon en perigo a morte á clase traballadora e segue moi lonxe dos intereses da clase traballadora. E que dicir dos sectores máis desprotexidos que non entran nos cálculos partidistas da política de representación, que permiten a uns que se lles conceda leis que permitan a outros sobrevivir día a día mentres se segue explotando. Por iso, este 1 de Maio, o rexeitamento ao actual modelo social e de relacións laborais segue tendo o sentido de sempre, porque iso non é cuestión de capacidade, isto é cuestión de vontade política, e si non o teñen, teremos que conseguir que o teñan.

Tamén é cuestión de vontade política a derrogación definitiva das reformas laborais e a defensa dun sistema público de pensións que garanta que os nosos pensionistas teñan unha vida digna e que, de paso, termine coa brecha de xénero que hai nas pensións.

Desde o inicio da pandemia estamos a escoitar falar dos centos de miles de millóns de euros que a Comisión Europea vai investir na reconstrución da economía. Con todo, pouco nos dixeron que non vai ser diñeiro gratis. Gran parte do fondo de reconstrución ten forma de préstamo e está ligado ás reformas estruturais do mercado de traballo e do sistema de pensións do Estado español. Os partidos de Navarra e España esperan ese chuvasco de millóns de euros coma se dun milagre tratásese. Con todo, os traballadores temos claro que non podemos admitir chantaxes. Para nós non hai reconstrución económica sen reconstrución social, para nós non hai solución á crise sen avanzar nos dereitos.

Por iso, o 1 de Maio, volvemos insistir en que este momento é o momento de loitar polo noso, de defender as nosas vidas por encima dos seus intereses, de recuperar as rúas. O próximo 1 de maio os sindicatos CXT, STEILAS e ESK volveremos encher as rúas de Pamplona nunha manifestación que partirá ás 12:00 da mañá desde Errekoletas para reivindicar unhas vidas dignas.

* (Iratxe Álvarez Reollo é membro de ESK e con ela subscriben este artigo Eneko Páez Orella de CXT e Iñigo Barace Tapia de Steilas)