A pegada enerxética xerada por unha persoa ou comunidade non depende só da enerxía consumida no fogar ou no transporte. Pola contra, a enerxía utilizada para producir os bens e servizos que consumimos é un factor máis importante do que creemos, é dicir, a enerxía que consumimos de forma indirecta. Para demostralo, os grupos de investigación Ekopol e Life Cycle Thinking Group da Universidade do País Vasco han comparado a pegada de enerxía do barrio libre Errekaleor e a CAPV nun estudo publicado recentemente (Global Multi-Rexional Input-Outmethodology reveals lower energy footprint in an alternative community project, 2022).

 

 

 

 

Os investigadores chegaron á conclusión de que o estilo de vida alternativo e comunitario pode reducir o consumo de enerxía (pegada enerxética), xa que estiman que a pegada enerxética per cápita do barrio de Errekaleor é un 24% inferior á da CAPV (31.1 MWh e 40.9 MWh por habitante e ano respectivamente).

Pegada de enerxía

A pegada enerxética (Total Primary Energy Footprint, TPEF) foi o indicador utilizado na investigación. Isto, ademais da enerxía consumida directamente nos fogares, o transporte, a industria e os servizos, ten en conta os fluxos ocultos de enerxía. É dicir, si falamos de países, contabiliza a enerxía importada doutros países como bens e servizos.

Dado que os bens e servizos, en xeral, prodúcense nos países do Sur Global e consómense nos do Norte Global, si non se teñen en conta os fluxos ocultos de enerxía, o consumo de enerxía no Norte Global calculado é menor que o consumo propio e, á súa vez, parece que os países do Sur Global consomen máis enerxía da que realmente consomen.

Diferenza entre o barrio libre de Errekaleor e a Comunidade Autónoma do País Vasco

Segundo os resultados obtidos, a pegada enerxética da poboación de Errekaleor é inferior á da poboación vasca e española: 24% e 14% menos, respectivamente. Os investigadores afirman que o factor que inflúe neste aspecto é o fluxo de enerxía oculto integrado en produtos e servizos: O 81% da pegada enerxética total do Estado español, o 75% da pegada da CAPV e o 66% da pegada de Errekaleor.

Así, chegaron á conclusión de que o consumo de produtos e servizos ou a enerxía consumida indirectamente é o principal factor que condiciona a pegada enerxética, non o consumo directo en vivenda e transporte. De feito, a pegada enerxética da poboación de Errekaleor é menor, a pesar do maior consumo de enerxía na vivenda e o transporte. Neste sentido, subliñan que a electricidade procedente da instalación fotovoltaica illada de Errekaleor é só o 0,6% da pegada enerxética total do barrio.

Destacan, ademais, que entre os habitantes do barrio de Errekaleor existe un factor que altera a pegada enerxética: o número de persoas que viven nunha vivenda. As persoas que viven en familia ou en grupo teñen unha pegada do 33,5% inferior ás persoas que viven soas.

Este tipo de investigacións, para que?

Estitxu Villamor, xefa de investigación, explicou á revista Elhuyar que a investigación é útil para tomar conciencia da importancia dos factores que inflúen na pegada ecolóxica e para deseñar políticas máis eficaces para reducir a pegada.

De feito, o modelo ilimitado de consumo da sociedade actual ha provocado xa a crise da enerxía e dos recursos, e a necesidade de reducir o consumo enerxético dos países do Norte Global converteuse en innegable. Con todo, as medidas propostas perseguen, en xeral, o obxectivo da enerxía consumida nas vivendas, sen ter en conta, como demostra este estudo, o maior impacto de factores como os fluxos ocultos de enerxía provocados polos servizos e produtos importados.