Nunha escavación da cidade romana de Pompeya apareceu unha tartaruga, unha tartaruga romana. Non era a mascota dun romano, senón unha tartaruga que vivía en Pompeya, que quedou desgraciadamente cuberta de lava tras a explosión de Vesubio. Porque era difícil escapar correndo.

A verdade é que a noticia dá unha bobada, só unha curiosidade, pero eu creo que esa tartaruga nos axuda a imaxinar mellor a paisaxe de Pompeya e móstranos que eses homes e mulleres non vivían sós. Porque, como aquela tartaruga pompeyana, andarían polas rúas outros moitos animais salvaxes: disfraces, paxaros, ratiños, gatos, e unha chea de animais que nós non imaxinamos. Como hoxe en día. É dicir, por encima de nós, por baixo de nós, hai vida, e o debuxo da vida, o cadro da época, é moito máis grande, moito máis colorido e ten moitos detalles.

No cadro de Vitoria, por exemplo, a paisaxe é especialmente colorido e importante. Hai un tempo escoitei a un biólogo que “si ves Gasteiz nun mapa, as zonas verdes que entran á cidade parecen vindas”. É dicir, o verde rodea Vitoria-Gasteiz, desde onde se introducen varios pasos até o corazón da cidade. Esta cidade verde non é un sinxelo slogan, estas veas teñen árbores, arbustos, plantas, flores coloridas... e toda unha vida.

Para amar e coidar de todo isto, sen dúbida hai que coñecer un pouco. Hai que saber que está alí. E para iso convídovos a levantar a mirada... si, hai pombas, coñecémolas, pero, eses paxaros negros? Cales son os que se agrupan, a miúdo nas antenas, ou nos tellados da casa? Arabazos, claro. E non notastes que nas últimas semanas as ganas empezaron a quentarse? Quizais ouviriades un son repetitivo e potente, parecido á txirula. Pois é un carboeiro verme buscando parella. E no meu barrio, as micas tamén empezaron a aniñar rápido... véxoas ocupadas!

Ben, agora baixemos a mirada. Vistes malas herbas? ai, ama, empezaron a tomar cor, moi aos poucos... e pronto chegarán os abellóns! Si, todos parecen iguais, pero se estades ben atentos, darédesvos conta de que son moi variados, moitas familias, de diferentes cores. Tamén nos achegan algunhas bolboretas que están moi interesadas nas zonas verdes que deixamos nas cidades.

Unha vez ampliada a mirada, non paréceche esa Gasteiz verde bela? Pois non só é fermoso, é imprescindible. Lembra que a nosa biodiversidade é como o sangue venoso. Veu a carboeira á nosa xanela, comeu a comida que lle puxemos e foi valente até o parque Salburua, e alí, ai, desgraza! O falcón cazou... daquela o falcón irá ao bosque en busca dun lugar tranquilo, alí porá o seu niño? Todas esas pequenas, diminutas e invisibles accións cheas de vida, como bombea o sangue do mundo, discreta, modesta e lenta, como a marcha das tartarugas de Pompeya.