Esta noticia foi publicada polo portal Zu Zeu e trouxémola grazas á licenza Creative Commons.

No seu 20 aniversario, a radio utilizou a lema “Vinte anos de latexado vasco”. No sentido de ser o latexado vasco de Bilbao, parecería unha bilbainada, pero, por exemplo, Bilbao Hiria é a única radio que por hoxe se emite integramente en eúscaro para o Gran Bilbao. O vindeiro sábado, 8 de xuño, xornalistas e colaboradores locais unirán a reivindicación e a festa na rúa, no Xardín de Albia, para celebrar o seu 22 aniversario e reivindicar unha licenza de radio. Estas foron as conversacións que mantivemos con Ane Zabala e Jabi Zabala.

O xornalista Jabi Zabala leva anos traballando na comunicación da asociación Zenbat Gara (Gabriel Aresti Euskaltegia, Kafe Antzokia, Bilbo Hiria Irratia, Algara Konpartsa…) e ten unha estreita relación con Bilbo Hiria. Pediunos que nos explique a complicada cuestión das licenzas de radio e explicounos con claridade: “produciuse unha fraude”.

Bilbo Hiria naceu en 1997 (con sede na rúa San Vicente, na Bufarda do Kafe Antzokia), “e é unha radio sen ánimo de lucro que se dedica principalmente a temas culturais e sociais”, dinos Zabala, poñamos en contexto antes de abordar a cuestión das licenzas. “Non é unha radio comercial, e si comunitaria, porque é un concepto que entra de cheo nese concepto. Na nosa opinión, dá un servizo á comunidade euskaldun de Bilbao, unha achega positiva a ter en conta”.

O caso é que en 2012, o Goberno Vasco xa anunciou unha nova repartición de licenzas de radio que levaba anos estancado, co PSE no Goberno Vasco. En 2006, o Goberno español deulle vía para iso, coa concesión de 34 licenzas na CAV -6 no que respecta a Bilbao-. E, como se dixo, tras seis anos sen facer nada, en 2012 ocorréuselle ao goberno de Patxi López adxudicar esas licenzas, e completáronse as bases do concurso. “Por iso, tanto nós como expertos como Ramón Zallo, así como moitas radios libres e comunitarias denunciamos que as bases non eran en absoluto do tamaño das radios comunitarias e pequenas -di Extensa-, senón das radios grandes e soberbias, preferindo malévolas e maliciosamente as radios comerciais”.

Por que vanidoso? “Porque podías dicir mentiras incribles co obxectivo de conseguir puntos ao teu favor (crear x postos de traballo, facturar millóns…), aínda que en principio non hai forma de demostrar que realmente se van a levar a cabo. Outro aspecto do concurso é que se valoraron os proxectos buxán máis que as rutas acreditadas, que foron preferidos si eran de boa aparencia e prometían moitas cousas, aínda que logo non tivesen ningún fundamento; un sinsentido”. Precisamente isto, como veremos máis adiante, é o que denuncia Bilbo Hiria, aos que unha emisora de radio conseguiu a correspondente licenza, xa que anunciou que ía desenvolver un proxecto en eúscaro.

En Bilbao, só dúas licenzas para as radios integramente en eúscaro

Das 34 licenzas da CAV, fixéronse 11 reservas para as radios integramente en eúscaro, “si, somos unha reserva, como os indios”; os vascos temos en principio a autorización dun terzo das licenzas, aínda que tamén se dixo que si os proxectos presentados non alcanzaban puntos suficientes ou non tiñan viabilidade adxudicaríanse tamén aos castellanohablantes.

 

 

 

 

 

 

"A cuestión é que deses 34, a Bilbao correspondíanlle seis licencias, e dese seis, dous para radios integramente en eúscaro. Había que facer unha frecuencia da petición por frecuencia, e nós presentámonos a catro con moito esforzo (un informe, un contido cultural e unha programación, unha viabilidade económica, un proxecto técnico…) e, ademais, cunha garantía de miles de euros por cada frecuencia!” -como Ala Bedi e moitos outros-. En calquera caso, producíronse adxudicacións provisionais, das cales Bilbao Hiria non obtivo ningunha. Aprobáronse, por esta orde: Radio Maria, Radio 7, Cadea Dial e a última, Onda Vasca, interpondo un recurso e adiantándose a Europa FM despois das emendas nos punteos. “Todas en castelán”.

Segundo Jabi Zabala, as adxudicacións xeraron moitas queixas, tamén se denunciaron irregularidades, “e para a nosa sorpresa, en decembro de 2012, nunha das súas últimas decisións, o goberno de Patxi López suspende o concurso, incluíndo as licenzas outorgadas provisionalmente”. A este desistimiento de última hora, os medios de comunicación que obtiveron a licenza -17 dos 34 adxudicados- puxeron, con todo dereito, adxudicacións, “e fóronse gañando nos xulgados un por un”. Así as cousas, a principios deste ano o Goberno Vasco, vendo que eran contrarias á anulación de todas as sentenzas, deu lexitimidade ao concurso realizado na época, “con irregularidades e con todas as inxustizas, evitando unha nova valoración ou concurso serio”. E como esta decisión volvía deixar fóra de xogo a Bilbao Hiria, “enfadámonos e denunciámolo”.

Entón, que pasa coas dúas licenzas que tiñan os medios de comunicación integramente en eúscaro en Bilbao? “Conseguiuno a radio Bat Naiz e conseguiuno… Un proxecto presentado pola Cadea Ser”. Como? “Si, en nome da Cadea Dial presentou o proxecto en eúscaro. E alguén cre que a Cadea Dial, cuxo lema é 'toda a túa música en español', fará unha emisión integramente en eúscaro? `Toda a túa música en español´… Isto é unha fraude!”.

Unha fraude, di Zabala, “non só a nós, senón ao oínte vasco. E agora, queixámonos pero o Goberno Vasco dinos que non pode facer nada até demostrar que non cumpren o que eles mandáronnos, é dicir, que non se emitiron en eúscaro”. Mentres tanto, a Vila de Bilbao, que cumpre vinte e dous anos cunha emisión integramente en eúscaro, quedouse sen licenza, co seu futuro no aire.

Antes de despedir a Jabi Zabala e dar o salto ás celebracións, o xornalista tamén nos fixo unha última reflexión. “Moitas veces dise que somos o que comemos, e nese sentido, no que ás radios refírese, é suficiente dar un paseo polo Diale para saber o que estamos colonizados. Antes considerei un disparate a repartición das licenzas de radio que fixo o PSE, pero, mirando as consecuencias, non sei si non foi o resultado buscado”.

 

 

 

 

 

 

.Cinco horas de radio no xardín de Albia

Despedímonos de Jabi Zabala e dirixímonos á xornalista Ane Zabala -non, non son familiares nin tampouco Josu Zabala, técnico da radio, para falar sobre a celebración do sábado e dar a coñecer a radio a pesar das licenzas. Na actualidade é o condutor do programa cultural Piperpolis o coordinador da radio Vila de Bilbao.

“O eúscaro é o protagonista da nosa radio e a cultura vasca. Neste sentido, temos varias sesións, así como sesións monográficas que abordan temas sociais”. Por pór algúns exemplos, ‘Hau gure lurra’ traballa a ecoloxía e a sexología ‘Plazera nas túas mans’.

“Nos últimos anos fixemos un gran esforzo para que a Vila de Bilbao sexa unha cidade importante para os bilbaínos e fomos de barrio en barrio, fixemos un seguimento especial das eleccións municipais… e un longo etcétera”.

A radio conta na actualidade cunha rede de colaboradores de ao redor de 40 persoas “máis vinculadas á radio e procedentes doutros ámbitos” e produce unha programación de seis horas “que se renova cada día”. Magacín Ibaizabal, vinculado a Bilbao -conducido durante dúas horas por Zabala pola mañá-; Zebrabidea, magazine das radios da rede Arrosa, onde participa dúas veces por semana Bilbao Whit-; e moitas sesións dos colaboradores, de noite, de luns a venres. A modo de mostra cítanse poucas mostras: `Potto´ (Erlantz Ibargurengoitia, bertsolaritza), `Fóra de campo´ (Eneko Olazabal e Xabier Landabidea, zinemaz), `Berbaz´ (entrevistas de Eleder Aurtenetxea), `Xerezaderen artxiboa´ (Jasone Larrinaga e Ana I. Morais), e `Soinugela´ (Pedro Elias Igartua, pola música).

Ademais, nos últimos anos a radio tamén deu voz a outras linguas minoritarias: `Ireki gaiola´(galegoz) e `De mica en mica s´omple pícaa´ (catalán).

A lista é longa e o traballo realizado durante moitos anos é grande. “Está claro que despois de 22 anos de FM necesitamos unha licenza, deberiamos ser naturais, e aí temos o reto”.

 

 

 

 

E que hai da celebración do sábado? “Celebraremos o aniversario na rúa, nos xardíns de Albia. Preparamos un maratón de radio de cinco horas cos oíntes, colaboradores e amigos, para que poidan vivir a radio en directo. A radio é un dispositivo que separa o corpo e a voz, pero o sábado estarán xuntos, corpo e voz”.

Aproveitarán o maratón para falar do aniversario da radio, “queremos lembrar aos oíntes que hai vinte e dous anos que en Bilbao se creou unha radio integramente en eúscaro”, pero tamén haberá máis temas. “Bilbao tamén será protagonista, a través dunha chea de bilbaínos; e unha vez ao mes o programa ‘Auzoz-auzo’, si facémolo desde os propios barrios, acudindo á periferia (Otxarkoaga, Rekalde, Abusu, Zona vella, Ribeira de Deusto, Arangoiti… e fáltannos! ), traerémolos o sábado ao centro. Doutra banda, e nun momento dado, falaremos dos medios de comunicación en eúscaro, das carencias, dos problemas e dos retos que estamos a vivir…”. Ademais, no maratón, varios colaboradores ofrecerán as mostras dos seus programas en directo, a través de Internet.

A festa pecharase no Kafe Antzokia coa actuación de Onintza Enbeita e Amets Arzallus.