Un grupo de pais e nais do colexio público Julián María Espiñal Olcoz de Mendigorría comezou en 2015 a reivindicar o dereito dos seus fillos a estudar en eúscaro. O Observatorio di na nota que a pesar das peticións dos pais non lograron que se poña en marcha o modelo D e que o Goberno de Navarra non prevé a súa futura posta en marcha.

A directora do Observatorio, Agurne Gaubeka, subliñou a importancia de aprender eúscaro no pobo: “Do mesmo xeito que en toda Navarra, en pobos tan pequenos como Mendigorria é vital que para o futuro os nenos e nenas poidan aprender eúscaro no pobo, máis aínda no mesmo pobo, como en Mendigorria, sendo un centro cunhas instalacións axeitadas”. Gaubeka sinalou que non se trata só da petición dun grupo de pais e nais de Mendigorría e lembrou a situación en toda Navarra: “Non só falamos da demanda dalgúns pais, senón tamén dos dereitos dos nenos e nenas de diferentes localidades de Navarra e do modelo cultural e sociolingüístico destes pobos, e queda claro que o actual marco xurídico navarro non dá o apoio necesario para apoialos”.

O Observatorio sinala que, ademais de vulnerar os dereitos educativos dos nenos, esta situación xera graves inconvenientes para as familias, xa que sacan aos nenos fóra do pobo para que aprendan eúscaro. Ademais da familia, Gaubeka espera que o pobo tamén sufra as consecuencias, polo menos no que respecta á sociolingüística e ao modelo cultural.