Compañía de
danza Otempodiz Ertzean O
2 de xullo en Irisarri (Nafarroa Beherea), no festival EHZ.

-----------------------------------------------------------------

Quen estivo algunha vez no LER sabe o que é o domingo. Nós estamos aí. Este ano a choiva convídanos a estar baixo a cuberta da furgoneta, pero en canto atrevémonos volvemos ao centro da festa. Unha charanga alegra os últimos pernoctaciones. Eu púxenme na man o café, a parella que está no centro do frontón. Dous homes. Ambos os negros. Cada un á súa maneira, pero levan encima o mesmo estilo, incluso o peiteado. A súa cara é seria e só moven as partes do corpo que baixan do pescozo. Míranse mutuamente. Afástanse e achéganse cara atrás. Agarrándose. Mirada á nada. A que miran? Que é o que nos queren contar?

Logo decateime de que é o espectáculo Otempodiz da compañía Ertza. Fenias Nhumaio e Deissane Machava son os bailaríns procedentes de Mozambique. Móvense ao ritmo das cancións que eu clasifiquei como melodías africanas. Nos seus inicios, foron do estilo contemporáneo, o portei e a tradución desde a terra. Ah, bo, é unha historia homoerótica, penseino. Pero logo non. Logo ocórrelleme unha historia máis triste. Teñen toda a praza mirando (e todos somos brancos mirando aos dous negros) e creo que cada un de nós creou un relato.

Terminou outra canción e quitaron a parte superior do mono que levan vestido coa seguinte. Tamén se escoitaron timidamente algúns couuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu. Estes montarían outra película á vista do torso espido dos mozanbikes. Agora están máis alegres, retorcen todos os músculos até o extremo e axudámoslles con aplausos deixando o tren no solo. As labras agora están no aire e é agradable ver aos bailaríns sorrindo. Pero quedeime sen entender nada máis terminar.

O tempo dio. Otempodiz. Ao parecer, representan unha alegoría do tempo, que é alí o paso do tempo e que é aquí. Queren traer á praza o bote da danza. Non me gustou que me gustou, que non me gustou entendelo, e iso non me impediu que gocemos correctamente. Igual me empeñei tanto en entender a que estaban a mirar, a que estabamos a mirar e o tempo escapounos para darnos conta.