Somos traballadores da comunidade educativa, membros dos centros dos modelos A e B nos que estamos ou estivemos traballando. Hoxe estamos aquí porque estamos preocupados polo futuro dos nosos alumnos. Non vemos que estamos a conseguir a socialización e euskaldunización que deben ter.

Con motivo da Lei de Educación, queremos facer unha dobre reflexión sobre a emenda do PNV e do PSE para manter os modelos lingüísticos e queremos convidarvos a reflexionar.

Comezaremos falando do recolleito na apartado “Diversidade e inclusión” da páxina web do Departamento de Educación: “Os cambios sociais requiren unha adaptación permanente do sistema educativo. A educación do século XXI ten que facer moito máis que transmitir coñecementos. En efecto, debe desenvolver capacidades que faciliten a integración persoal, a integración social e laboral das novas xeracións nun contexto social en continuo cambio.”

No seu traballo para o Goberno Vasco, Xavier Bonal, sociólogo e experto en segregación escolar, afirma que a gran segregación escolar dáse principalmente nos modelos A e B. Os perfís dos alumnos do modelo A son moi diferentes no privado e no público; no primeiro concéntranse os estudantes de alto nivel socioeconómico e cultural e practicamente non hai inmigrantes; no segundo, son de nivel baixo e case todos son inmigrantes. Da lectura dos datos, moitos investigadores conclúen que os modelos A e B son “elementos catalizadores da segregación”.

Vémolo no noso día a día. O modelo A non garante en ningún caso a integración do alumnado na sociedade vasca. Ademais, a verdade é que nos centros públicos, por exemplo, parece que se utiliza para rexeitar unha tipoloxía concreta de alumnos. De feito, moitos alumnos van a un centro que non lles corresponde por si mesmos (en moitos casos dispoñen de case unha hora de viaxe desde a vivenda para chegar ao centro) ou os centros correspondentes destínanos aos modelos A, coa escusa de que “por necesidade” deles.

Todo o alumnado ten as mesmas oportunidades e medios para garantir devandita integración, inclusión social e laboral? E para obter o perfil de saída requirido en cada materia? E para chegar ao desenvolvemento das capacidades arriba mencionadas?

Cremos que non! Si analizamos ben estas palabras, vemos que as que se din e fanse non coinciden. Os modelos lingüísticos lévannos no camiño oposto; en lugar de integrarnos, segregan. Isto dificulta a súa integración como persoa e pode dificultar a súa futura inserción laboral. Por tanto, máis que construír pontes, está claro que o modelo A limita a socialización.

Ademais da segregación “física”, os modelos A e B xeran tamén a segregación lingüística e cultural, na medida en que negan o coñecemento do eúscaro e da cultura vasca. Un alumno do modelo A non conseguirá o nivel de saída que necesita coas horas lectivas de eúscaro recibidas no centro, é dicir, ao finalizar a ESO non terá o nivel B2 de eúscaro. Un alumno ou alumna que reciba menos de 100 horas de eúscaro ao ano non poderá acceder a ela. Iso non o dicimos nós, que iso é así todos o sabemos, tamén o Goberno Vasco. Polo menos desde 2006, xa que eles realizaron un estudo que o demostrou. Pódese falar de integración, inclusión, cohesión ou igualdade sen o coñecemento do eúscaro e da cultura vasca?

No debate parlamentario sobre a aprobación da lei, algúns expertos e expertos, nas aulas, nos centros, no traballo directo cos alumnos, dixeron estas cousas unha e outra vez. Para pouco serve ser a “lei máis participativa” si desaténdese de todo o escoitado no último minuto e vaise en sentido contrario dando unha volta de 180 graos. Sería unha gran irresponsabilidade, sabendo todo o que inflúen os modelos lingüísticos, elixir para mantelos. Non debemos esquecer, en ningún caso, que está en xogo o futuro do noso pobo, porque son os alumnos de hoxe os cidadáns que mañá van levar adiante este país.

Necesitamos un novo modelo educativo que garanta unha verdadeira integración de todos os niveis socioeconómicos ou culturais. Necesitamos un modelo educativo que aúna, que nos une, que non distribúa ou que sexa capaz. Que garanta a capacidade de comunicación nas nosas linguas oficiais, que axude a comprender a nosa cultura, a nosa sociedade e a nosa forma de vida. Aínda estamos a tempo de crear unha lei marco que axude a conseguilo e nós queremos facelo.

Persoal da comunidade educativa que estea ou estea traballando nos modelos A e B en centros educativos de Vitoria, Laguardia, Oyón, Elciego, Bilbao, Erandio, Barakaldo, Leioa ou Donostia:

Aintzane Marin Mercero

Alazne Tajadura López

Alba García do Río

Ana Ochoa de Zuazola

Ekaitz Gabirondo Zelaia

Ekaitz Zabaleta da Gala

Estibaliz Velasco González

Felipe Zelaieta Txurruka

Haizea Ramírez de Alda Pozueta

Ibone Aldekoa Aldai

Iñaki Aguirre Elorza

Íñigo Guenechea

Iratxe Branco

Noiro Iraitz Garmendia

Itziar Irigoien Elizetxe

Jone Lauzirika

Larraitz Mendizabal Alzelai

Maialen Aulestia Gorostola

Maider Arregi Herrera

Maitane Nerekan Umaran

D. Manu Atxaerandio Alesanco

Markel Eizagirre

Markel Uriarte Ortega

Martín Alkorta Querejeta

Mikel Leunda

Miren Madariaga Tubet

Nahikari Centeo Lizarazu

Oihana Cabelo Elorriaga

Oihana Urien Ubillos

Patxi Ibarzabal

Sesión González Madariaga

Sonia Gómez Barriocanal

Unai Rodriguez Sarriegui

Unai Ruiz de Viñaspre

Xabier Sagarna Perez