Trátase dunha especie moi estendida no País Vasco e coñecida por mil nomees: basbon, bufo, bufo, avellano, hiedra, mozolo e bufo, entre outros. O seu nome oficial é Strix aluco. Durante o día atópase ao abrigo ou nunha rama cerca do tronco e espértase pola noite, de aí a comparación dos juerguistas cos bufos. A miúdo parece que nos chama a casa á primeira hora da mañá e a Txirrita pareceulle que cando pechaba o bar: “Desde a igrexa empezaron a ojear os bufos / non vin os ruídos que ouzo na bañana/ o tímido besugo que recibe o home sen diñeiro / a bolsa de Txirrita non ten un céntimo”.
É unha especie bastante difícil de ver, xa que a súa plumaje é moi críptico, é dicir, camuflouse moi ben coas uñas dos troncos. O seu plumaje é de cor marrón, aínda que hai algunhas máis grises e outras máis vermellas. A súa cabeza era redonda, de ollos negros. Aínda que é difícil de ver, escoitar é bastante sinxelo: todos temos en mente a canción lúgubre que se escoita nas noites escuras das películas: Urubia é quen fai o famoso “uuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu…”. Ademais, ao ser unha especie moi adaptada ás novas contornas, é unha especie moi estendida, tamén se atopa nas cidades. Para adaptarse ás novas contornas e hábitats, a condición é que haxa un bosquecillo ou conxunto de árbores, xa que é unha especie forestal en si mesma.
Urubia ten unha dieta moi variada e adáptaa á dispoñibilidade das presas que lle rodean. Por exemplo, observouse que nos hábitats forestais o rato é o que máis se alimenta e o paxaro non tanto. Nas cidades, pola contra, os paxaros forman unha maior proporción da súa dieta. Ademais de ratos e paxaros, os topos, vermes, insectos e outros animais forman parte da súa dieta.
O seu celo comeza en decembro e aumentan o tempo que pasan cantando para consolidar os seus territorios. Tras un mes de incubación de dúas e cinco ovos, os primeiros pitos comezan a saltar do niño a finais de febreiro. Os pitos saltan do niño antes de que as plumas de voo crezan por completo e axítanse entre as ramas e os troncos próximos.
Se se atopa un pollito deste tipo, tranquilícese, os pitos están vixiados, xa que os adultos están ao seu ao redor. Por tanto, non a leves a casa. Se se coñece a localización do niño ou nalgunha das ramas da zona, recoméndase deixalo no niño. Se se atopa nalgunha zona de risco, no entanto, hai que porse en contacto cos gardas forestais e seguir os pasos que eles indíquennos.
LEITUGA COMÚN (Strix aluco)
Grupo: Vertebrado/Ave.
Talla: Do pico á cola 36-44 cm. Lonxitude Sur 81-93 cm.
Onde vive? No bosque. Nas cidades ten un pequeno bosque.
Que come? Micromamíferos, paxaros, vermes, insectos...
Nivel de protección: Protexido en Europa.
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Nekazal eremu lehor baten erdian ageri da putzua. Txikia da tamainaz, eta ez oso sakona. Egunak dira euririk egiten ez duela, baina oasi txiki honek oraindik ere aurretik bildutako urari eusten dio. Gauak eremua irentsi du eta isiltasunaren erdian kantu bakarti bat entzun da... [+]