A crise de 2008 levou á Unión Europea a adoptar unha política fiscal moi estrita, o que provocou fortes recortes en todos os países, pero especialmente nos do sur de Europa: Especialmente Grecia, Italia, España e Francia. A Unión Europea flexibilizou a súa política de xestión dos orzamentos públicos para facilitar a saída da crise e impulsar o crecemento económico tras os peores momentos da crise, máis aínda tras a pandemia.

Con todo, a Unión Europea vai pór en marcha novas políticas para 2025. En España, por exemplo, a Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (Airef) anunciou que os orzamentos públicos de España para os próximos anos non crecerán máis do 2,7%. Segundo este organismo, en España o gasto público está actualmente no 105% do PIB e de non facerse nada subiría até o 113% no ano 2038. Por iso, ve imprescindible un axuste do gasto público e para esa data querería deixar o gasto público no 80%; a UE é máis exixente e o seu obxectivo é deixar o gasto no 60% e o déficit público por baixo do 3%.

Isto vai ter consecuencias importantes en todas as administracións públicas. Por tanto, ou recortan ou aumentan os ingresos, e ante ese dilema a maioría das administracións deciden reducilos, porque a principal maneira de aumentar os ingresos é a reforma fiscal, pero a ese señuelo case ninguén lle quere morder.

Previsións de recortes en Navarra

O organismo independente do Ministerio de Facenda español, Airef, realizou xa dúas comunicacións ao Goberno de Navarra para informarlle de que se está gastando demasiado nos últimos meses. E aínda que o Goberno de Navarra dixo que esas advertencias son xenéricas, serán eficaces e como consecuencia das novas políticas prevese que o orzamento para 2025 aumente un 1% (o de 2024 foi un 10% máis que o de 2023). O de 2024 ascende a 5.836 millóns de euros e prevese que o próximo ano sexa de 5.829 millóns de euros.

Segundo informou o xornalista de Diario de Noticias Ibai Fernández, as consellerías cun número elevado de postos de traballo non terán recortes nos seus orzamentos, como os departamentos de Interior, Función Pública e Xustiza ou os de Educación e Sanidade. Entre o tres, contan cun orzamento de máis de 2.000 millóns de euros, o que supón máis dun terzo.

Para a maioría dos demais departamentos, e sempre segundo a previsión feita polo citado diario, a previsión é mala: As políticas de Vivenda, Mocidade e Migración serán as que sufran un maior recorte (de 125 a 86 millóns de euros, -31,5). Cultura, Deporte e Turismo - 17,4% - Memoria e Convivencia, Acción Exterior e Eúscaro - 13,6% - Industria e Transición Ecolóxica e Dixital das Empresas - 11,8% - Presidencia e Igualdade - 6,4% - Universidade, Innovación e Transformación Dixital - 4,4%.