Co comezo de curso, miles de nenos e nenas volverán comer no comedor dos seus colexios. Tendo en conta esta realidade, o colectivo Carro de Combate e a asociación agroecológica Do Campo ao cole publicaron un informe sobre os comedores escolares no Estado español. Segundo explicaron os autores, nos últimos anos impúxose o modelo de negocio para incrementar os beneficios das grandes corporacións, “en detrimento de a soberanía alimentaria, o desenvolvemento local e a boa alimentación”.

Tamén deron un dato de que o 58% do mercado estatal de comedores escolares está en mans de cinco grandes compañías, entre elas Ausolan, que distribúen un “pastel” de 630 millóns de euros.

As empresas de Ausolan, do grupo cooperativo Mondragon –Auzol Lagun, Goñi e Magui– obtiveron a maioría dos 18 “lotes” ou zonas xeográficas adxudicadas polo Goberno Vasco; en Navarra é propietaria da empresa Jangarria e en Iparralde creou a marca Ausolan Pays Basque. As adxudicacións de comedores escolares na CAV foron desde 2003 unha fonte de irregularidades e fraudes pola creación dun cartel entre as empresas.

Ausolagun crece tamén fóra dos territorios vascos, e en 2018 faise coa empresa Cociñas Centrais, que emprega a 800 persoas en Madrid e Castela-A Mancha. Segundo o informe, a compañía ten xa o 10% da cota de mercado dos comedores escolares en España. Ademais, está a tentar dar o salto a Sudamérica: En Chile fíxose coa propiedade dunha sociedade de hostalaría que fornece supermercados e empresas petroleiras.

Na liga de MacDonald’s, onde queda a soberanía alimentaria?

No ranking de empresas do colectivo de hostalaría de Europa, xa se atopa entre as máis grandes: Ausolan xoga na liga de multinacionais como McDonald’s ou Compass. O grupo pechou 2015 cunhas vendas de 195 millóns de euros e espera alcanzar os 225 millóns de euros en 2018.

Cun estudo (pdf) realizado por EHIGE o ano pasado, os membros de Carro de Combat explicaron que o número de nenos e nenas que quedan no comedor multiplicouse por dez nos últimos 15 anos, ao redor dos 100.000. Segundo destacaron, dos 413 centros públicos da CAV, só uns poucos son os comedores que contan cunha "xestión propia".

Os autores do informe consideran que ante o modelo “hexemónico” deben xurdir alternativas xustas e sostibles: “Cando falamos de soberanía alimentaria, non só referímonos a que as persoas teñen dereito a comer alimentos sans e vinculados á súa cultura –fronte á alimentación que supón o modelo agroindustrial do capitalismo global–, senón tamén a que as persoas teñen dereito a decidir como producir e consumir os seus alimentos”.