Na valoración da campaña Os dereitos lingüísticos non están de vacacións, Agurne Gaubeka sinalou que as vulneracións demostran que aínda queda moito camiño por percorrer e que aínda que as campañas de concienciación son imprescindibles, son necesarias outras medidas e axudas para garantir os dereitos.
Moitas lagoas de lecer
Na campaña de verán, o Observatorio pretende recompilar as vulneracións de dereitos que se producen en espazos non habituais e, como o ano pasado, tamén se analizou o lecer e a hostalaría. En canto ao lecer, os cidadáns denunciaron que non lles prestaron o servizo en eúscaro en zonas como as oficinas de turismo, os museos ou as visitas guiadas. En xeral, os cidadáns criticaron que a información nin nos espazos físicos nin na rede está en eúscaro. Tamén se atoparon guías en eúscaro cun sobrecusto, segundo informou o Departamento vasco de Interior. Gaubeka reflexiona sobre o tratamento do eúscaro como lingua autóctona: “Chaman a atención as vulneracións de varios centros de interese: o eúscaro, aínda que sexa lingua propia, non se sitúa entre as linguas elixibles para a visita, ou peor aínda, nin na rede nin fisicamente ofrécese información en eúscaro sobre este espazo”.
Os cidadáns denunciaron que moitas das representacións relacionadas coa cultura e o deporte realizáronse unicamente en castelán e en francés. Gaubeka reflexiona sobre a marca vasca: “De face ao turismo exterior véndese a marca vasca en diferentes espazos culturais da nosa contorna, pero as violacións que recollemos demostran que o eúscaro ten un pequeno espazo dentro desas peculiaridades do local”.
Tamén en hostalaría
Gaubeka subliñou a importancia de que a paisaxe lingüística estea en eúscaro, para que despois a cidadanía poida decidir que se faga en eúscaro nun establecemento. Con todo, recoñece que á vista do número de queixas recibidas, a situación segue sendo decepcionante. Nos anuncios, sitios web e redes sociais utilizados para dar a coñecer os establecementos de hostalaría utilizan o castelán, o francés e o inglés. Doutra banda, en moitos establecementos a carta non está en eúscaro e moitos servidores non son capaces de entender o eúscaro. Nos dous últimos anos, debido á pandemia, o turismo interno ha aumentado e podería darse o caso de que quen se dedican á hostalaría utilicen máis idiomas do turista local. Ao parecer, non se produciu: “A pesar de que o turismo interno ha crecido moito nos últimos dous anos, moitos servizos dirixíronse a clientes externos tras o impulso que se deu ao turismo, o que supón non respectar os dereitos lingüísticos da poboación local como dano colateral”.
Hizkuntz Eskubideen Behatokiak publikatu egin ditu ekainean erregistratu dituen eskubide urraketak eta zorion mezuak.
Herritarren hizkuntza eskubideak errespetatzeko neurriak galdegin dituzte. Gaur egun administrazioan telematikoki egin daitezkeen tramiteen %23 soilik egin daitezke euskaraz, eta tokiko erakundeen kasuan %2,5 besterik ez.