Igiti, asociación de baserritarras agroecológicos de Arratia (Bizkaia), conta xa cunha traxectoria de máis dunha década. En 2010 comezaron a agruparse algúns campesiños da comarca, cando sentiron que apenas se lles coñecía e que había que darlle a volta. “Sabiamos que eramos uns produtores, pero non quen eramos nin que faciamos”, di Aner Mimenza. Todo o seguinte veu de maneira bastante natural desde o coñecemento e a rede que tiñan como obxectivo inicial: na comarca creáronse numerosos proxectos máis ou menos relacionados co grupo, como o das conservas Maskilu, que recentemente lanzamos neste apartado, e tamén se puxeron en marcha iniciativas comúns entre os produtores.

A colaboración é o camiño

“Desde as primeiras reunións vimos que todos tiñamos problemas moi parecidos, tanto os directamente relacionados co traballo diario, como os máis xerais, como os das actitudes das institucións”, explica Mimenza. Para facer fronte a estes obstáculos unir e dividiron a actividade de Igitie en catro liñas: a liña de comercialización, a formación, as bolsas de terra e a acción política.

Unido ao primeiro punto, durante estes anos traballáronse diferentes vías para dar saída aos produtos dos produtores, e en colaboración cos concellos da comarca recuperáronse mercadillos e prazas. Durante estes anos tamén se puxeron en marcha iniciativas para organizar formacións entre os produtores e facilitar o camiño aos novos agricultores; por exemplo, puxéronse en contacto con propietarios privados que non utilizaban os terreos e ofrecéronllo aos que querían cultivalos. En canto á liña de actuación política, o obxectivo do grupo é traballar ao redor da soberanía alimentaria e influír na sociedade. “Cremos que podemos achegar o noso granito de area á transformación da sociedade en colaboración con outros axentes”, explicou o membro.

Referente no Val

Arratia é un val de poucos habitantes, e aínda que hai moitos caseríos, Mimenza di que os que viven del son poucos. Nesta comarca dispersa, o grupo logrou unhas referente grazas ao traballo realizado nos últimos anos, e na actualidade, en Igiti reúnense un catorce produtores de distintas idades e ámbitos. A pesar de que a pandemia dificultou e retardado a actividade do grupo, os seus compañeiros reafírmanse na súa fortaleza, e nos últimos meses están centrados no tema dos comedores escolares.

“Aí estamos a traballar tamén coas institucións, tentando propiciar o cambio e pensando en como podemos conseguir empregos dignos da agricultura nesta situación de crise económica”, afirma. Neste camiño, hai outro proxecto no val: os invernadoiros están en marcha para ofrecer traballo ás persoas refuxiadas e conseguir un mínimo apoio económico. Pois iso e moitos outros proxectos non foron desenvolvidos directamente por Igiti, pero xurdiron tirando das inquietudes e ideas que xurdiron no grupo. Porque a colaboración e a cuadrícula sempre leva máis proxectos.