A razón pola que esta pista é posta en vía xudicial é o impacto ambiental. Varios cargos do PNV acusan aos ecoloxistas de ser rueiros ignorantes e inimigos dos gandeiros. Un ex alcalde deles representounos tamén como servos de Ezken Abertzalea, crendo que a danza a facemos seguindo a melodía dese partido político. Convenlles distorsionar a realidade e é evidente o esforzo. Con todo, mostraron os seus desexos e desexos de forma clara nas reunións que convocaron a mancomunidade de Enirio-Aralar en Tolosa. Os presuntos representantes dos gandeiros que se reúnen nesta mesa queren que haxa responsables políticos que xestionen ao seu favor a xestión de Aralar. Pola súa banda, os representantes do PNV que se reúnen na mesa non queren unha lexislación que regule o uso dos pastos de Aralar, e moito menos que controle os xa aprobados.

Aí está a cuestión de quen ou de que se fai a xestión dos pastos de Aralar. A demanda dos ecoloxistas e conservacionistas naturais é clara: o que pedimos é regular legalmente o modelo de xestión de bases científicas e que o coidemos cos recursos da administración. O obxectivo principal deste modelo de xestión debe ser a conservación e/ou recuperación do patrimonio natural do Parque Natural (entre outros, a calidade ecolóxica dos pastos).

A orixe do problema das pistas é o modelo gandeiro. Hai que fixarse no modelo gandeiro para entender a actitude da Deputación Foral de Gipuzkoa e dos distintos representantes municipais que conforman a Mancomunidade en relación a este tema. Non difire do resto de espazos públicos, senón que se complementa coa priorización da xestión dos pastos en beneficio do interese privado, sen medir os danos ambientais e sen expor ningún outro uso. Manifestan o seu absoluto desprezo pola conservación da natureza, esixindo que a xestión dos pastos sexa competencia exclusiva dos propietarios destes animais, co fin de alimentar ao maior número posible de gando.

A Deputación e estes representantes non queren nin ouvir que sendo Aralar un Parque Natural, hai que priorizar o beneficio público, é dicir, antepor o valor ecolóxico destes pastos aos intereses dos gandeiros, porque iso ten un interese público. A situación actual dos pastos de Aralar débese en gran medida aos animais e os pastos poden ser hábitats de interese comunitario si xestiónanse de forma responsable. Na actualidade non se garante e, no que respecta a algúns responsables, tampouco se detectan intencións respecto diso.

Cada vez hai máis cabezas de gando en Aralar. Na época na que os pastores e gandeiros profesionais están a diminuír, a gandaría de lecer está a gañar terreo nos pastos altos. Este modelo gandeiro, con todo, esixe infraestruturas para reducir a distancia entre o pobo e a montaña, condicións para circular dunha maneira rápida e cómoda, danos medioambientais crecentes.

O pastoreo na montaña ten inconvenientes, xa que as comodidades dos caseríos non adoitan estar alí arriba. É por iso polo que se solicitan medidas compensatorias á Administración e é posible o seu cumprimento. Pero non en detrimento de a biodiversidade e o patrimonio natural.

A Administración debería priorizar a defensa do patrimonio natural nestes intereses contrapostos, é unha responsabilidade e unha obrigación que lle demos e que lle pedimos que cumpra.