Comezou a traballar na central nuclear de Lemoiz ao dezaoito anos de idade, e en 1978, tras un ataque contra a mesma, tivo que fuxir a Iparralde. En 1985 foi deportado polo Goberno francés a Quito (Ecuador), onde foi secuestrado e torturado por policías españois. Un ano despois, o Goberno de Ecuador enviouno á illa de Sao Tomei, até a data.
A día de hoxe, nove vascos e vascas continúan deportados e non poden volver ás súas casas debido ao conflito vasco. Catro atópanse en Cabo Verde, tres en Cuba e dous en Venezuela, e catro en Cabo Verde. A pesar de pasar 33 anos a 5.000 quilómetros de Euskal Herria, tivo noticias dos avatares que pasaron por aquí e escribiu varios libros: Regresar a Sara (Volver a Sara), Barcas Verbais: Cartas Euskal Herria-Sao Tomei 2010-2011 e a guerra do 58.
Eugenio Barrutiabengoa Arbe arrasatearra 1978an errefuxiatu zen Ipar Euskal Herrian. Komando Autonomo Antikapitalistetako militantea 1981ean atxilotu zuten lehenbizikoz, eta asignazioa apurtu ostean Baionan bigarrengoz, 1984an. Venezuelara deportatu zuten orduan, María... [+]
1984. eta 1989. urteen artean Frantziak, Espainiarekin adostuta, 70 euskal herritar deportatu zituen Afrikako eta Hego eta Erdialdeko Amerikako hamar herrialdeetara. Euskal Herrian 60ko hamarkadan loratu zen pizkunde eta borroka zikloari estatuek emandako erantzun... [+]
Juanjo Aristizabal Kortajarena trintxerpearrak eta José Miguel Arrugaeta San Emeterio bilbotarrak ondo ezagutzen dute deportazioa. 1984an deportatu zituzten biak: Panamara eta ondoren Kubara Arrugaeta; Panamara eta ondoren Venezuelara Aristizabal. 2014an itzuli zen Euskal... [+]
Ione Idigoras ez duzu deportatuen zerrendan aurkituko, baina 30 urtez sufritu du lehen pertsonan. Bere bizipen gordina beste askoren arteko bat dela dio, bereziki emakume eta seme-alaba askorena, eta ahaztutako errealitate horien aitortza aldarrikatzen du, minez bezain irmo.
Euskal Iheslari Politikoen Kolektiboak (EIPK) legeria arrunta eta “errealitate printzipioa” eskatu du iragan asteburuan, Irunen egindako IV. Foro Sozialaren karietara. Kolektibo honen iritziz, iheslari eta deportatu andana etxera liteke “salbuespenezko... [+]