Segundo un informe da Axencia Europea do Medio Ambiente (AEMA), a contaminación atmosférica na CAV causou 1.270 mortes no ano 2022.

Segundo o documento "o impacto da contaminación do aire na saúde humana en Europa", as partículas finas, o dióxido de nitróxeno (NO2) e a contaminación do aire por ozono causaron 181 mortes prematuras en Álava en 2022, 323 en Gipuzkoa e 766 en Bizkaia. Segundo o informe, a maior parte das mortes producíronse en Bizkaia, cun 60% do total. O Baixo Nervión é unha das zonas máis afectadas, xa que acumula un significativo número de mortes asignadas. Segundo os ecoloxistas, nesta zona aínda non se realizou un Plan de Mellora obrigatorio, aínda que as estacións de medición situadas nela superaron os límites establecidos para o dióxido de nitróxeno en 2016 e 2017.

Na Unión Europea, o número de mortes por partículas finas ascendeu a 239.000, mentres que Ekologistak Martxan cifrou en 70.000 e 48.000 as mortes por evasión zitezkeen.Ozonoak e por dióxido de nitróxeno.

Ekologistak Martxan denunciou que o 65% destas mortes están relacionadas coas PM2.5, que son inferiores ás 2.5 micras, e que a inspección deste contaminante non foi prioritaria para o Goberno Vasco. A organización alertou de que nalgunhas capitais e estacións de control de tráfico non se iniciou a monitorización até 2020, a pesar de que “o XXI. Desde principios do século XX coñecíanse ben os riscos asociados a estas partículas”.

A organización tamén criticou que as solicitudes de implantación do Plan de Mellora para PM2,5, apoiadas polo propio Ararteko, non recibiron resposta por parte das institucións vascas.

Estas estimacións da Axencia Europea supoñen o 5-11% das 24.203 mortes rexistradas na CAPV en 2022, cun cociente de 79 a 161 mortes por cada cen mil habitantes maiores de 30 anos. Bizkaia é unha das zonas máis desfavorecidas, con cocientes de 91 e 173, supera a media do Estado español.

Ante esta situación, Ekologistak Martxan instou ao Goberno Vasco, ás deputacións e aos municipios vascos a impulsar o transporte público e os desprazamentos de peóns para que se sumen á Lei de Mobilidade Sostible. Así mesmo, incidiron na necesidade de reducir o tráfico de vehículos privados, como o principal factor que afecta á calidade do aire.