Que recordos tes da infancia?

Sempre andaba con animais dun lado a outro, moi a gusto. No xardín, na herba... eu andaba por alí. É verdade na adolescencia, pasamos todo o verán na herba, e a esa idade non me gustaba ir ao céspede. A calor, víaos co tractor e eu coa raqueta, os amigos xogando,... enfadábame, pero iso era o que tocaba.

Cos estudos cambiaches de rumbo.

Fixen educación infantil superior, fixen prácticas e tamén traballei un pouco, pero non era un traballo que me enchese do todo. Logo fixen estudos de auxiliar de veterinaria. Fixen prácticas e empecei a traballar. Quería traballar con animais, pero non era o meu traballo favorito, así que decidín empezar en casa.

Cando empezaches a pensar en vivir do caserío?

Empecei a traballar na rúa, sempre traballando para os demais, mal horario, facendo favores que non tiñan volta,... e estaba un pouco asqueado. Non me enchía e non me sentía a gusto. Fai un par de anos decidín empezar en casa. Agora estou a gusto.

A quen lle dixeches antes a idea de empezar a traballar no caserío?

Ao meu primeiro pai. Sabía que ao meu pai gustaríalle e que se alegraría, e díxenllo ao meu pai antes que á miña nai. A nai non quería que a súa filla traballase no caserío. El di que é moi duro para el, que é moi atado e non quería iso para un mozo. Falei co meu pai e todo transcorreu.

O teu pai animouche. Que lle dixeron os teus amigos?

Supoño que os seus amigos non se sorprenderon moito. Saben que me gusta moito, e sempre fun de animais, en casa,... Quizá non é o máis habitual que unha moza se poña a traballar no caserío, pero non se sorprenderon moito.

Unha vez tomada a decisión, o traballo máis duro foi o de decidir.

Para min foron cuestións de papel. Non me gusta nada iso. Logo tivemos que pechar toda a terra con valos para poder pór porcos. Aquí caben xabarís e tivemos que pór fortes valos. Foi un gran traballo. Cortamos árbores, preparamos estacas, o camiño tampouco estaba moi ben e tivemos que preparalo.

Tes porcos no bosque.

Si. Atópanse a uns 400 metros da casa. Conta cunha superficie de entre 250 e 300 metros cadrados e dispón de seis chabolas, dous comedores e un espazo para beber auga. Desde alí teñen dúas saídas ao bosque. Vanse ao carón do primeiro bosque e unha vez que se embarran, pásanse á outra parcela. Mentres tanto, a outra zona vaise recuperando. Eu puxen os porcos con Basatxerri e puxéronme unhas normas que eles deben cumprir. Meto 140 porcos, e eles determínanme o número de hectáreas de terra que teño que pór, o solo que necesitan preparado, a forma de valos...

Como é o teu día a día?

O primeiro que se pode facer é levantarse e ir aos porcos. Todos os días lávolles a zona, é dicir, lávolles as mechas e lávoos. Dan unha volta, ven que están ben, métense nas cabanas e dórmense e fágoos espertar para ver si están todos ben. Tamén lles miro si teñen tose ou si están coa tose cara abaixo. Si houbo algún vento, hei visto que a cerca está ben, e unha vez feito iso, volvín ao caserío e empezo a facer outras cousas co meu pai.

Ademais de dar comida hai traballo.

Si. Teñen penso para comer. Creo que é importante manter a hixiene, estar atento e estar encima de todo para que todo estea ben. Si hai algún coa diarrea, enseguida empezan a adelgazar e debilítanse. No inverno hai máis problemas.

Tes unha carga de traballo diferente segundo a época do ano?

Teño dous lotes ao ano, e cada un vive no bosque durante cinco meses. Teño que ir todos os días a casa dos porcos, sexa verán ou inverno, e a vida é a mesma. O traballo é o mesmo si é inverno ou verán.

Que tamaño ten vostede de porco?

Veñen os de dous meses, dous meses e medio. Adoitan ter uns 27 quilos, e como dixen téñoos en cinco meses ou cinco meses e medio, e lévanllos nun prazo de sete meses. Na canle fanse uns 125 quilos.

Despois duns cantos, chega a quenda doutros.

Despois dunha quenda, teño un mes para limpalo todo. As chabolas teñen madeira debaixo, e teño que quitar e limpar todas as madeiras para limpalas e desinfectarlas ben.

Tamén será bo que o solo se descanse.

Si, e por iso témolos divididos en dúas parcelas. Desta maneira dáse tempo á outra parte para recuperarse.

Que che achega o caserío?

Para min o caserío é unha forma de vivir, tomada en conxunto. Estar en contacto coa natureza, traballar cos animais e comer produtos da casa.

Debe de haber algo malo niso.

É malo cando hai mal tempo, e cando chove, tes que traballar fóra. O frío, a choiva, o barro, móllasche... iso é o desagradable. Pero, ao final, é un traballo que che gusta e, en xeral, ben.

Está satisfeito/a coa decisión adoptada?

Si. Moi a gusto. Foi unha das mellores decisións que tomei na miña vida. Estou absolutamente contento e estou satisfeito do que fago.

Traballas con Basatxerri.

Teñen unha rede de granxeiros e eu sempre teño a data de que leven os porcos. Eles calcularon que non quede sen porco. Eu sei que no momento en que compro porcos xa están vendidos, e iso é unha gran tranquilidade. Si eu tivese que empezar a vender 140 porcos por separado, non sei si conseguiuno.

Cre que se valora o traballo que realizan os baserritarras?

Non. Creo que non se valora nada. É un traballo da mañá á noite e son 365 días ao ano. Non se valoran os produtos nin o traballo que se realiza.

Están vostedes á marxe?

Si. Totalmente. Hai moitas outras axudas, pero ao caserío sempre chega pouca axuda. Desde as institucións faise algo, e Gazten ten proxecto, pero se os caseríos queren seguir adiante hai que pór moito máis apoio. Hai que facer o camiño máis fácil, pola contra non hai nada que facer. Empezar de cero é case imposible.

Tense en conta a importancia para comer o de tempada e o de aquí?

Terase en conta, pero non suficiente. Sempre se di que hai que comer da zona, pero imos aos supermercados e alí cómprase o que está máis barato. O que temos que aprender é que o produto valorado e o bo produto hai que pagalo. Hai que consumir máis o local. Doulle moita importancia ao que comemos, e aos meus amigos tamén lles dou moita chapa.