Non é un caso illado, senón algo que ocorre en todo lugar onde se constrúe o Tren de Alta Velocidade: os servizos do tren convencional deterióranse e nalgúns casos mesmo desaparecen. Gipuzkoa soportou nos últimos sete anos as obras do “terceiro carril” do TAV entre Donostia e Irún, aínda que moitos deles nunca utilizarán este tren rápido.

O túnel de Gaintxurizketa comezou a construírse en 2017, o que supuxo a implantación do ferrocarril monolínea entre Errenteria e Irún. Isto supuxo importantes restricións no número e horario dos trens de proximidade que circulan. A paralización destas obras do TAV durante catro anos non fixo senón alargar a situación no tempo.

Tres semanas sen tren en agosto

Unha vez finalizado o túnel de Gaintxurizketa neste mes de marzo, Adif, sociedade pública española que está a executar as obras do TAV neste tramo, iniciou as obras de Loyola e volveu a impor restricións, neste caso entre Hernani e San Sebastián.

Agora, con motivo das obras que se van a realizar no túnel de Capuchinos, o Ministerio de Transportes de España anunciou que durante varias semanas –en agosto, en plena Aste Nagusia– vaise a producir un corte total do tramo entre Donostia e Irun, podendo chegar até Hernani.

Estes recortes provocaron o cansazo e o enfado da cidadanía. Varios alcaldes de EH Bildu dos municipios afectados esixiron nunha rolda de prensa celebrada o pasado mes de maio a mellora da calidade dos servizos de Renfe. Segundo explicaron, si en 2016 o traxecto Irun-Brinkola requiría unha hora e media, agora necesítanse dúas horas e a frecuencia dos trens de proximidade reduciuse á metade.

Santano recoñece "déficit" de investimento

Os atrasos non son só debidos a restricións: “As avarías son cada día máis frecuentes, polo que o servizo de tren interrómpese sen previo aviso ou chega con moitos minutos de atraso”, explican os representantes de EH Bildu. Pero non chegamos a esta situación dun día para outro, senón que “nas dúas últimas décadas realizáronse moi poucos investimentos” no servizo ferroviario habitual.

Este mércores o secretario de Transporte de España e ex alcalde socialista de Irún, José Antonio Santano, reuniuse con varios alcaldes e recoñeceulles a existencia deste “déficit de investimento”, tal e como se pode ler nO Diario Vasco.

Por iniciativa de EH Bildu presentáronse mocións nos concellos e enviáronse cartas ao ministro español de Transportes, Óscar Puente: “Quero transmitirche a miña preocupación pola situación que viven miles de usuarios”, di o alcalde de Hernani, Xabier Lertxundi, nunha desas cartas.

A Asemblea Xeral solicita o servizo de autobuses

O tema chegou ao Senado español e ao Parlamento Vasco, así como ás Xuntas Xerais de Gipuzkoa. Nesta institución, o 5 de xuño, a iniciativa de EH Bildu, aprobouse a resolución, instando o Ministerio de Transportes e Mobilidade a “pór en marcha de forma inmediata un servizo eficiente de autobús alternativo”. En caso contrario, a Deputación Foral de Gipuzkoa debería asumir a posta en marcha destes autobuses.

“Moitos necesitan o servizo de proximidade de Renfe, porque non teñen outro medio de transporte público fronte ao uso do coche en moitas zonas”, explicou Óscar Bordes de EH Bildu no debate. Na mesma liña falou Elkarrekin Miren Echeveste de Gipuzkoa: “A verdade é que hai, e quero pór isto encima da mesa, unha pobreza de mobilidade, porque todo o mundo non ten un coche”.

Segundo a Sra. García, do PSE-EE, estes recortes non teñen nada que ver coas obras do TAV, senón con “a interconexión da rede actual coa europea”. O portavoz socialista acusou aos junteros e junteras de EH Bildu e Elkarrekin de Gipuzkoa de “queixarse”.