O termo xurdiu inicialmente en Internet: o dereito ao esquecemento era a decisión do usuario de eliminar as pegadas da rede. Este recoñecemento, por exemplo, servía para garantir que unha vez pecha a conta de Facebook desaparecería a súa información persoal (todo: fotos, comentarios, entrevistas).
Recentemente, o termo estendeuse á oncoloxía: o dereito ao esquecemento é a posibilidade de conservar a propia historia clínica no ámbito privado. Por exemplo, ao contratar un seguro ou solicitar un préstamo, as compañías non poderán ter en conta se o cliente sufriu cancro no pasado.
Que facer cando o torturado quere ser esquecido? Como conciliar a nosa memoria colectiva co seu anonimato individual? Debemos aceptar os historiadores que eses feitos non se recolleron?
Ultimamente veume á cabeza o termo, en relación con algúns recoñecementos recibidos polas vítimas da violencia policial. Tiven en conta aos coñecidos sometidos a tortura e como se fixeron con eles a participar nos brotes trapelos: non lles gusta lembrar o sucedido, e por tanto conducen a outro lugar. Parece que eles tamén esperan ser esquecidos.
Seguramente moitas vítimas actúan coma se as torturas non sucederían nunca, porque as feridas seguen sendo dolorosas ou porque co esforzo eliminaron da memoria aquelas vivencias terribles. Claro que é comprensible. Como historiador, con todo, témome que ese silencio, xunto co esquecemento persoal, non traerá consigo o de toda a sociedade, porque, si non o contades, é seguro perder esa parte da historia.
Aí están as miñas dúbidas: que facer cando o torturado quere ser esquecido? Como conciliar a nosa memoria colectiva co seu anonimato individual? Debemos aceptar os historiadores que eses feitos non se recolleron? En definitiva, hai dereito a ser esquecido na historia?
Paulo Alberdi, historiador
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Non quero que a miña filla se disfrace de xitana nos caldereros. Non quero que os nenos xitanos da escola da miña filla gocen de xitanos nos caldereros. Porque ser xitano non é un disfrace. Porque ser xitano non é unha festa que se celebra unha vez ao ano, manchada de roupa... [+]
A verdade é que non sei por que estou a escribir isto. No ambiente conflitivo de hoxe en día non se toman ben este tipo de opinións. É posible que ARGIA non publique isto, xa que non coincide coas opinións que publicaron até agora (pero se finalmente decidiron publicalo,... [+]
O 15 de xaneiro o lobby tecno-empresarial Zeditzak presentou o seu 6º informe, Euskadi e a Unión Europea, un destino compartido de prosperidade e competitividade. O neoliberal Think Tank, formado por expertos emerxentes do mundo das finanzas, presentou unha receita máxica... [+]
Os euskaltzales movemos os nosos pés tras a testemuña da Korrika, para reivindicar que queremos seguir vivindo como pobo vasco, en favor da nosa lingua.
Os primeiros pasos dáos a persoa migrante que sae do seu país de orixe en África, América do Sur ou Asia,... [+]
E un ano máis, os sindicatos organizáronnos folgas prefabricadas. E nós, individualmente, decidiremos si sumámonos ou non á folga, sen necesidade de ningunha asemblea no centro.
Ao parecer, o modelo de folga que me ensinaron a min xa non está de moda. No meu imaxinario, a... [+]
Hoxe, 21 de xaneiro, é un día para lembrar e reflexionar sobre unha interesante efeméride da nosa historia recente. Cúmprense 50 anos do peche de 47 traballadores de Potasas de Navarra. Este peche, que durou quince días, provocou unha folga xeral en Navarra, informou o... [+]
Fai un par de semanas publicáronse varios datos de Noruega. Neste país de Europa do Norte predominaron os coches eléctricos, sendo a marca Tesla a a máis vendida, cun 90% de enerxía reciclable que se consome alí. Pola contra, as empresas públicas norueguesas non teñen... [+]
Estas foron as miñas últimas palabras cando fómosche, collidos da man no teu profundo soño respiratorio. O teu corazón quedou para sempre sen unha dor especial, sinxelo, digno. Como vostede queira e esixa. Como queiramos e respectamos.
Xa un mes antes da chegada do... [+]
Hoxe en día, as voces das mulleres e dos nenos e nenas permanecen no seo dunha cultura que deslegitima as súas voces, silenciando as súas experiencias, dentro dun sistema tendente a minimizar ou ignorar os seus dereitos e necesidades básicas. Un exemplo mediático deste... [+]
O martes deuse a coñecer a sentenza contra cinco novos de Lapurdi, condenados por pertenza a Segi. Quince meses de cárcere por reversión a dous mozos, cunha multa de 500 euros cada un; 140 horas de traballo forzado e 500 euros de multa a outros dous mozos; e, finalmente,... [+]
O outro día, mentres repasaba a famosa serie de televisión The Wire, chegou unha escena que me lembrou a desesperación. Alí, a dirección do diario The Baltimore Sun reuniu aos traballadores e avisoulles dos cambios que se aveciñan, é dicir, dos despedimentos e dos... [+]
A cultura consumista que vivimos, manda a todo usuario a un goce desmesurado. Como di Slavoj Zize, Goza do teu fetiche, converteuse no rudo mandato da hiper-modernidade. O goce actual leva a cabo a través dos dispositivos tecnolóxicos existentes para ocupar o lugar do... [+]