"Nunha soa liña, o xuíz rexeitou a querela sobre os escravos do franquismo sen analizar si os feitos denunciados poden cualificarse como crimes de guerra ou crimes contra a humanidade", di a Memoria Bideak. Esta asociación e os familiares de 13 republicanos presos en Salazar puxeron a querela e contaban co apoio dos sindicatos navarros UXT, CCOO, ELA, LAB, CXT, ESK, EHNE, Steilas e Solidari, así como co apoio de varios concellos de toda Euskal Herria. "O labor dos escravos que estiveron a construír a estrada entre Igari e Vidángoz contradía os puntos 3 e 4 do convenio de Xenebra de 1949 sobre os prisioneiros de guerra", explican os membros denunciantes, "Ademais o xuíz non fixo caso ao que di a lei da Memoria Democrática aprobada recentemente polo Estado".
Na construción da estrada entre Igari e Bidankoz, 2.000 guerras foron encarceradas como escravas entre 1939 e 1941. Alí viviron unha situación límite: o frío, a fame, as enfermidades e os malos tratos dos soldados franquistas. Moitos non sobreviviron.
