Este venres comeza o primeiro cume presencial dos últimos cinco meses na Unión Europea (UE) no exterior. Os xefes de Estado e de Goberno reuniranse para aprobar o fondo de recuperación e o orzamento para o próximos sete anos. Segundo fontes comunitarias, o debate será "rigoroso" e o acordo "non está garantido, porque hai grandes diferenzas". De feito, parece que o único que une o consenso é que Bruxelas vaia aos mercados para facerse cos fondos necesarios para construír o plan de recuperación.

Sabendo que a situación non favorece á UE, os líderes debaterán o venres e o sábado o asunto co obxectivo de tomar unha decisión respecto diso. Segundo algúns representantes, o feito de que cinco meses despois os xefes de Estado e de Goberno coñézanse mutuamente e fagan un "corredor" pode axudar a "achegar posturas". Con todo, tamén hai quen se atreveron a anunciar que non será a última cita antes de que comecen as vacacións en agosto.

Debateranse os detalles do "negobox" (paquete de negociación) presentado a semana pasada polo presidente do Consello Europeo, Charles Michel, como base para a negociación. O ex primeiro ministro belga propuxo aos seus socios manter o tamaño do Fondo de Recuperación (750.000 millóns de euros) presentado pola Comisión Europea e dispor dun orzamento de 1,074 billóns de euros para o próximos sete anos, lixeiramente inferior ao proposto pola Comisión Europea.

Gretas

O presidente do Consello puxo sobre a mesa unha proposta pola que se mantén o tamaño do fondo contra a crise de Bruxelas. Neste sentido, destacou que se respecta "o equilibrio entre transferencias e préstamos", que ascende a entre 500.000 e 250.000 millóns de euros, respectivamente. Este punto non lles gusta aos que senten “insuficientes”, é dicir, a Holanda, Dinamarca, Austria, Suecia e Finlandia. Estes prefiren eludir as subvencións, xa que consideran que a cantidade total debería ser obxecto dunha talla. Para non tocar o tamaño do Fondo de Recuperación da Comisión Europea, e sobre todo para aliviar a situación de Italia e o Estado español, o Consello realizou varias concesións ás principais potencias do euro. Con todo, aínda non foron suficientes para recibir o visto e prace do seu país, sobre todo de parte de Holanda.

No Consello ou en Bruxelas

Os puntos máis quentes son os criterios de adquisición e pago de fondos. Segundo propuxo Míchel, coa idea da presidencia alemá, o Consello debería aprobar programas de reforma estatais “por maioría cualificada” e que despois a Comisión Europea déalles luz verde. Os gobernos de España e Italia preferirían que a decisión se tomase en Bruxelas, mentres que os Países Baixos queren aprobala por unanimidade, onde a súa influencia é maior. O anterior é un punto crave para Holanda, que mantén firme os seus intereses e poida que este venres acálense as conversacións. Ademais, non está disposta a apoiar as transferencias, polo que require dunha gran condicionalidad. Neste sentido, admitiu que "non ten ningún problema de confianza" cos seus compatriotas do Sur e asegurou que é membro da Comisión Europea.

ESN

Un dos argumentos que teñen os Países Baixos para reducir o fondo e eliminar as transferencias é que aínda non se pediu que se utilice o Mecanismo Europeo de Estabilidade (ESN). Esta axuda forma parte do plan de choque contra a crise aprobado polo Eurogrupo en abril deste ano. O paquete, que pretende mobilizar 540.000 millóns de euros, inclúe un crédito de 240.000 millóns de euros a través do ESN, 100.000 millóns de euros cun fondo contra o desemprego (Sure) e unha liña de crédito de 200.000 millóns de euros a través do Banco Europeo de Investimentos (BEI). O presidente do Consello prevé que o 70% execútese entre 2021 e 2022 e que o 30% restante deposítese para 2023, ata que se coñezan as consecuencias da pandemia nas economías europeas. Así, os escandinavos esperan que o diñeiro quede "máis repartido", a pesar de que a inxección ás economías sexa moito máis lenta. Esta proposta contaría tamén co visto e prace de Finlandia, Alemaña e Francia.

Demasiado ambicioso

En canto ao orzamento da Comunidade, tamén hai reticencias. O presidente do Consello rebaixou a cifra que se negociaba en febreiro e propuxo aos seus socios un paquete de 1,074 billóns, un 2% inferior á proposta da Comisión Europea. Desde o sur, esta cifra é insuficiente, mentres que os prestamistas a consideran “excesiva”.

Oriente enfurecido

Pero non todo se reduce aos enfrontamentos entre o norte e o sur de Europa. Tamén hai problemas cos países de Europa do Leste. Outro punto importante é a vinculación dos fondos co respecto do Estado de Dereito e os investimentos destinados a financiar a transición climática, o que supón un “non rotundo” de Hungría e Polonia.