“É enriquecedor ver aos traballadores por primeira vez saíndo á rúa e organizándose por encima de medos e presións”
- Un conflito laboral xorde na coñecida empresa vitoriana. A empresa conta con decenas de traballadores e vende os seus pans e bollería en 54 tendas, principalmente en Vitoria-Gasteiz, pero tamén en toda Álava e Bizkaia. A asemblea do persoal do taller, co apoio dos sindicatos ESK e ELA, organizou protestas esixindo a mellora dos salarios e condicións laborais. O 5 de xaneiro produciuse a última mobilización, pero en caso de non chegar a un acordo, o delegado do sindicato ESK, Itsaso Zabaleta Vélez de Mendizabal, advertiu na entrevista que fixo a ARGIA.
A finais de 2023 e principios de 2024 realizaron mobilizacións e paros esixindo a mellora das condicións laborais. Cales son as condicións laborais dos traballadores dA Vitoria?
Moitos traballadores da fábrica cobran o salario mínimo interprofesional por traballar 40 horas semanais, 970 euros netos ao mes, polo que moitas veces están obrigados a realizar horas extraordinarias para conseguir máis diñeiro. Hai que ter en conta tamén que en España a xornada do noso sector é moi alta, 1.760 horas anuais. En moitos países europeos é dunhas 1.500 horas.
Doutra banda, os recursos e infraestruturas de traballo son bastante precarios. As ferramentas son antigas, non renovadas e a miúdo están avariadas. Por exemplo, os limpadores, que casualmente teñen salarios máis baixos, teñen que limpar todo o solo da fábrica con base de traballo. Todo iso provoca tensión, fatiga e malestar nos traballadores.
Como foi a mobilización e o paro por parte dos traballadores?
En xeral, bo, foi enriquecedor ver aos traballadores por primeira vez saíndo á rúa e organizándose, por dignidade, por encima de medos e presións. Foi un proceso arduo, pero tamén bonito, porque entre todos decidimos de forma asemblearia os pasos a seguir. Ao contrario, foi doloroso ver aos traballadores que se opuxeron a nós, que acataron á empresa e cuestionaron as nosas accións. Escoitar opinións como “os que asinaron un contrato de 970 euros fixérono porque quixeron” é duro, coma se ser pobre fose unha opción. Con todo, considero esta brecha como un reto a seguir, porque creo que é necesario traballar a conciencia de clase na nosa fábrica.
"Moitos traballadores de fábrica cobran o salario mínimo interprofesional por traballar 40 horas semanais, 970 euros netos ao mes"
Visto desde fóra, parece que neste sector, polo menos entre quen se dedican ao público nas panadarías, moitos traballadores son migrantes e hai un cambio importante de persoal. É así? Cal é o perfil do persoal?
Esta pregunta só sería para unha entrevista, pero lle vou a responder en breve. A maioría dos traballadores das tendas, ademais de migrantes, son mulleres. Pola contra, na fábrica a maioría dos traballadores son homes, entre os que os traballos máis precarios realízanos razoados. Finalmente, os donos da fábrica son homes brancos. Non é casualidade, é outra mostra deste modelo de sociedade capitalista, patriarcal e racista.
Hai seis anos que non hai convenio colectivo no sector e desde entón denunciaron a deterioración das condicións laborais. Cales son as demandas dos traballadores e que ofrece a empresa?
Outro dos nosos obxectivos é activar o convenio colectivo de Álava, xa que as melloras serían máis evidentes: Melloras e melloras colectivas en Álava. Sabemos que este é un proceso longo, polo que mentres tanto pedimos melloras mínimas á empresa. Os principais son o incremento salarial do IPC e a recuperación do poder adquisitivo perdido até agora, pero tamén pedimos unha redución de xornada e unha mellora dos permisos retribuidos.
A empresa, pola contra, ofrécenos un lixeiro incremento salarial a cambio de renunciar á cantidade que até agora nos deixou sen pagar.
Subliñan que a empresa ten importantes beneficios mentres a situación dos traballadores empeora.
A Vitoriana está formada administrativamente por cinco empresas, situadas en dúas plantas, en dúas tendas, e a última é unha empresa inmobiliaria, propietaria das tendas. Pero o dono de todos é o mesmo, e os socios son os seus familiares. Os fluxos de diñeiro entre as empresas están organizados para seguir enriquecendo ao seu propietario: as perdas declaradas nunha empresa, son beneficios doutra empresa súa, etc. Xoga con el. Con todo, nos últimos tres anos a empresa obtivo uns beneficios totais de 600.000 euros.
"[Empresas] despediu ao día seguinte de participar na asemblea de traballadores e esta semana houbo un novo despedimento"
Tiveron dúas reunións coa empresa, pero acusaron á empresa de “romper a negociación e tentar asustar aos traballadores”. Tamén denunciaron as expulsións inxustas. Que pasou?
A empresa, en lugar de escoitar as demandas que temos, comezou unha campaña contra nós no propio taller. E falou cos traballadores dun nun, para dicir “cando votan tes que votar afirmativamente, a favor da empresa”, ou “si queres facer fama desde aquí pómoscho fácil”. Ademais, despediu a un traballador ao día seguinte de participar na asemblea de traballadores e esta semana houbo un novo despedimento. É inaceptable, estamos a estudar acudir aos tribunais.
O 5 de xaneiro púxose fin ás mobilizacións e paros “nesta primeira tempada”. Haberá máis a partir de agora?
O martes temos unha cita en Precon [servizo de mediación do Goberno Vasco para a resolución de conflitos laborais], esperamos chegar a un acordo. Se non o conseguimos, chamaremos para o xoves á folga de todo o día, e o mesmo día organizaremos novas mobilizacións prospectivas, iniciando a segunda batalla.
Hoxe, 21 de xaneiro, é un día para lembrar e reflexionar sobre unha interesante efeméride da nosa historia recente. Cúmprense 50 anos do peche de 47 traballadores de Potasas de Navarra. Este peche, que durou quince días, provocou unha folga xeral en Navarra, informou o... [+]
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.
As vítimas creadas polo PAI non son só docentes funcionarizados grazas ao proceso de estabilización provocado pola Lei do PAI, senón moito máis. A algúns se lles deu unha certa visibilidade mediática como consecuencia do recurso interposto por Steilas, pero a maioría... [+]
Os orzamentos e o peche das contas anuais non son nada máis nestes tempos, desde a economía doméstica até a maioría dos espazos socioeconómicos que compartimos. As grandes empresas comezaron a extraer calculadoras e a pór en marcha grandes plans de face a 2025... [+]
O pasado 5 de decembro, o pp presentou no Parlamento de Navarra unha proposición de lei para desvincular os procesos de funcionarización dos postos de Secretaría e Intervención das entidades locais de Navarra. Se isto sucedese, ao redor de 30 persoas alcanzarían unha... [+]
