O libro presentouse o pasado mércores, 20 de febreiro, no Centro Cultural Xira da rúa Rolda. Un sitio ao pescozo, un público heteroxéneo, pero no que predominan as mulleres. E entre elas, as máis maduras, sen dúbida. Observei en cada unha delas o reflexo da miña nai. Dedicou anos e anos a limpar casas e portais da cidade, para ter un "complemento" ao soldo do seu pai. Pero, neste caso, este complemento non era unha moeda de vacacións, como dixo un patrón 2002.urteko nunha entrevista de traballo a unha muller, senón para facer fronte aos gastos cotiáns. Os traballadores das residencias tampouco traballan para complementar o salario do seu marido. E é que en moitos casos o seu salario é o sostén da familia.

Ainhoa Menéndez Llamosas, Maribel Sampedro Martínez, Mariña Costa Bonome, Verónica Aguado Otero, Lara Góngora Góngora, Aitziber Tolosa Contreras, Kontxi Rodríguez Palacios e Marisol Rueda Espinha foron as portavoces do conflito das residencias de Bizkaia no libro "berdea dá More berria". Diferentes idades, percorridos e puntos de vista, pero unha historia que durou 378 días en común. 378 días de folga. É un deses libros que se le a continuación, xusto, sen artificios, e coa forza que dan os testemuños. Oito formas diferentes de facer fronte a unha folga, pero que nos permiten grandes leccións para outras loitas, e tamén para a vida persoal de cada un.

O libro analiza a evolución do sector residencial a partir da década dos 80, mostrando a precarización dos traballadores: soldos miserables, grandes cargas de traballo, falta de recursos para ofrecer un servizo digno, falta de tempo para ouriñar,... O sector feminizado é un das residencias, do mesmo xeito que todos os sectores relacionados co coidado. É duro física e psicoloxicamente. Imaxina o que é mover, limpar, escoitar, ver morrer a unha persoa maior... A rutina dos traballadores é traballar polas mañás e descansar polas tardes, máis cando a idade avanza. Os traballadores tiñan un soldo de 632,77 € en 2003, sen calendario laboral, 1.800 horas anuais de traballo. Para facer fronte a esta situación se asinaron diferentes convenios de traballo, mobilizando progresivamente ao sector. Non foi un proceso fácil. Porque neste sector feminizado sempre foron homes se aos patróns e patróns non lles gusta perder cos traballadores, imaxinádevos que ese patrón é home e a muller traballadora. Estes últimos sufriron un total desprezo e desprezo. Pero o día no que un home da patronal dicía coas mans nos testículos "sacarédesvos de aquí as vosas melloras", atopouse cos ovarios das traballadoras.

Os 8 protagonistas entrevistados por Onintza no libro "berdea dá More Berri" afiliáronse tarde ou cedo a ELA e foron delegados sindicais nas súas respectivas sedes. Non é nada fácil ser un representante, porque crea inimigos en todas partes. As mulleres que ao principio sentían medo fóronse facendo poderosas e fóronse tecendo redes entre representantes das distintas residencias e traballadores. O sector residencial tiña un percorrido de vitorias lentas pero sólidas e en 2016 chegou o momento álxido do empoderamiento, que se convertería nunha folga de 378 días. Despois de ver as caras, conseguiron socializar a folga, conseguir o apoio das familias dos residentes, pintar as rúas de verde e equilibrar a relación de poder cos seus patróns até gañarlles o respecto. Para iso, a Caixa de Resistencia dELA foi unha ferramenta fundamental para manter o pulso á patronal e á Deputación. Grazas a todo iso logrouse a vitoria en outubro de 2017.

A medida que les o libro, aparecen sentimentos diferentes. A rabia, cando aparecen as condicións laborais dos traballadores e máis cando se coñece a actitude repugnante da patronal nas reunións. Empatía cando cada muller lembra os medos da folga. Esperanza no empoderamiento das traballadoras nun sector feminizado. Solidariedade cando as mulleres das diferentes residencias traballan xuntas. Alegría ao ver que gañaron despois do que sufriron en folga. Admiración, cando din que están dispostos a seguir loitando, conseguindo o conseguido.

Irantzu Varela afirma no seu preámbulo que o conflito das residencias é unha loita obreira e feminista. O movemento feminista tamén se uniu aos traballadores. Non pode ser o mesmo de Emakunde. O empoderamiento das mulleres foi un proceso exemplar, individual e colectivo, xa que elas tomaban decisións ao longo do conflito e negociaban de forma presencial coa patronal. A vixilancia e a vida puxéronse no centro da cidade. E como dixeron na presentación do libro, están dispostos a seguir loitando. O 8 de marzo de 2018 foi histórico. A ver si conseguimos que o de 2019 sexa definitivo.

[21-02-2019] A xornalista Onintza Irureta presenta en Bira o libro “Berdea dá more berria”

Esta noticia publicouna Uriola e trouxémola grazas á licenza Creative Commons.