Os alemáns, cos prisioneiros que podían andar, marcháronse, dando paso ao que máis tarde se chamaría a Marcha da Morte. Ao redor de 7.000 presos foron abandonados no recinto.

Xunto aos soldados soviéticos, o fotógrafo Alexander Vorontsov tamén se atopaba no campo ese día. O que el recollese na cámara quedaría gravado no seu interior aos soldados soviéticos. Ivan Martynushkin tiña 21 anos cando a súa unidade chegou a Auschwitz. Aínda que presenciasen as desfeitas que a guerra levara a cabo no seu pobo, non esperaban o que se atopou no recinto. Sabemos que para entón os aliados xa sabían o que ocorría nos campos. “Se cadra os altos cargos militares saberían do campo”, dixo Martynushkin despois, “pero nós non sabiamos nada. Era duro miralos. Acórdome das caras e os ollos expresaban unha terrible dor”.

Vorontsoz fotografou, entre outras cousas, as caras, os ollos e a dor de trece nenos que se atopaban alén do valo. No centro da imaxe aparece unha nena loura de 10 anos. Marta Weiss é unha xudía eslovaca que ten á súa irmá Eva na esquerda e á dereita. Grazas á aparencia “aria” dos Weiss e á documentación falsa, a familia non foi capturada até novembro de 1944 e enviada a Auschwitz.

Marta foi entregada entón a Josef Mengele. Inxectábanlle: “Algúns me deixaban completamente mareado e outros me revolcaban de dor”. Mengele, entre outras cousas, fixo experimentos para descubrir os ollos escuros dos xudeus. Segundo Marta, “os afortunados morrían enseguida, pero os demais sufrían unha longa agonía, cegados e devorados pola dor. Menos mal que teño ollos verdes”.

Cando chegaron os soviéticos, Marta só pesaba 17 quilos. E a situación da súa irmá Eva era aínda máis grave: estaba afectada de tuberculose, tifus e disentería. E probablemente isto salvoulles, porque Marta decidiu quedar coa súa irmá, porque a mortalidade foi moito maior entre os 58.000 presos que iniciaron a Marcha da Morte que entre os que quedaron no campo.

“Teño o 27 de xaneiro como segundo ano. Aquel día percibimos aos soldados que se achegaban máis e máis lonxe. Cando vin estrelas vermellas nos seus uniformes deime conta de que o pesadelo terminara, que estaba libre”.